The Health Risks of Shift Work အလုပ္ခ်ိန္နဲ႔ က်န္းမာေရး
က်မအမ်ိဳးသားက အသက္၄ဝ ရွိပါျပီ။ ႕႕႕႕႕ မွာေနပါတယ္။ က်မနဲ႔ အိမ္ေထာင္မက်ခင္ကတည္းက night duty ဆင္းတာ အခုထိဆိုရင္ ၁၂ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ အမ်ိဳးသားမွာ ဘာေရာဂါမွေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အြန္လိုင္း မွာ ေရရွည္ ညပိုင္း အလုပ္လုပ္ျခင္းရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးကိုဖတ္မိျပီး အမ်ိဳးသားအတြက္ စိတ္ပူမိလို႔ပါဆရာ။ အိပ္ေရးဝဝအိပ္ တဲ့အျပင္ လိုအပ္ရင္ အားေဆးသံုးစြဲသင့္မသင့္ ဆရာ့ကိုေမးခ်င္တာပါ။ အလုပ္က ခါတိုင္း ၈ နာရီ ကေန ၁၂နာရီ အထိတိုးျပီး တပတ္ ၅ ရက္ ခိုင္းတဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ က်န္းမာေရးမထိခိုက္ေအာင္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေလးေတြ ေျပာျပေပးေစခ်င္ပါတယ္ဆရာ။
အေမရိကားမွာ လူေပါင္း ၈႕၆ သန္းဟာ အလုပ္ခ်ိန္ေျပာင္းစနစ္အရအလုပ္လုပ္ေနၾကတယ္။ ညလုပ္ခ်ိန္က်တဲ့အခါ က်တယ္။ အလုပ္သက္တမ္းသေဘာအရ အဲလိုလုပ္ဘို႔လည္းလိုတယ္။ အဲလိုလုပ္ရလို႔ က်န္းမာေရးကို သက္ေရာက္မႈအတြက္ စိုးရိမ္စရာေတြကိုလည္း ပိုျပီးနားလည္လာရပါတယ္။
စိုးရိမ္သင့္တဲ့ေရာဂါေတြကေတာ့ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ အဝလြန္ေရာဂါေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေတြအျပင္ ေလနာ၊ ေသြးတိုး၊ စိတ္ဓါတ္က်ေရာဂါနဲ႔ မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈေတြလည္း ပါတယ္။ သာမန္ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ ဝမ္းမမွန္၊ အိပ္ေရးခက္တာ၊ လူေနမႈဘဝအားနည္းတာ၊ ေနမေကာင္းသလိုခံစားရတာေတြ ပါတယ္။
အဲလိုျဖစ္ေစႏိုင္တာဟာ ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္ မနက္ ၉ နာရီကေန ညေန ၅ နာရီအလုပ္ မဟုတ္သူတိုင္းအတြက္ ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေနၾကရသူေတြထဲမွာ ရဲဝန္ထမ္း၊ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္း၊ မီးသတ္၊ သူနာျပဳ၊ ဆရာဝန္၊ စားပြဲထိုး၊ ကားေမာင္းသမား၊ စက္ရံု-အလုပ္ရံုဝန္ထမ္း၊ စတာေတြပါတယ္။
ယူအက္စ္ေအ သုေတသနတခုအဆိုအရ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္ႏွဳန္း ၄ဝ% ပိုေစတယ္။ (ဆထုပ္) ရႏွဳန္း ၅ ႏွစ္ လုပ္ရသူေတြမွာ ၅% ပိုေစတယ္။ ဂ်ပန္သုေတသနတခုအဆိုအရ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ႏွဳန္း ၁၆ နာရီအခ်ိန္ေျပာင္းလုပ္ရသူေတြမွာ ၅ဝ% ပိုေစတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ ကေလးရတာကိုပါသက္ေရာက္သလား ထည့္စဥ္းစားတယ္။ လူေတြမဟုတ္ပဲ အေကာင္ေတြကိုစမ္းသပ္ေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္ႏွဳန္းလည္းျမင့္တာေတြ႔ရတယ္။ သုေတသန ၂ ခုအရ ညပိုင္းအလုပ္လုပ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ႏွဳန္း ၅ဝ% ပိုတာေတြ႔ရတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္ေျပာင္းရတဲ့ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္းေတြမွာ ၇ဝ% ပိုတယ္။
အၾကံျပဳခ်က္ေတြ
လူ႔ဇီဝကမၼေဗဒအရ အက်င့္ဆိုတာရွိတယ္။ စားခ်ိန္၊ အိပ္ခ်ိန္၊ အညစ္အေၾကးစြန္႔ခ်ိန္၊ ေရခ်ိဳးခ်ိန္၊ အစားအေသာက္၊ စတာေတြကိုေျပာတာ ျဖစ္တယ္။ လုပ္ေနက်က အဆင္ေျပေအာင္လိုက္လုပ္ေပးတယ္။ ေျပာင္းကာစမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေပမယ့္ အဆင္ေျပလာတယ္။
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္ကိုေျပာင္းပါ။ အစားအေသာက္ ေကာင္းေကာင္းစားပါ။ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။ အိပ္ခ်ိန္မွာ အိပ္ေရးဝေအာင္အိပ္ပါ။ အသီးတမ်ိဳးမ်ိဳး ေန႔စဥ္စားပါ။ ေဆးအကူအညီနဲ႔ မအိပ္ခ်င္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါ။ ပံုမွန္ေဆးစစ္ပါ။ စိတ္ဖိအား ေလွ်ာ့နည္းလည္းလုပ္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၄-၂ဝ၁၆
အေမရိကားမွာ လူေပါင္း ၈႕၆ သန္းဟာ အလုပ္ခ်ိန္ေျပာင္းစနစ္အရအလုပ္လုပ္ေနၾကတယ္။ ညလုပ္ခ်ိန္က်တဲ့အခါ က်တယ္။ အလုပ္သက္တမ္းသေဘာအရ အဲလိုလုပ္ဘို႔လည္းလိုတယ္။ အဲလိုလုပ္ရလို႔ က်န္းမာေရးကို သက္ေရာက္မႈအတြက္ စိုးရိမ္စရာေတြကိုလည္း ပိုျပီးနားလည္လာရပါတယ္။
စိုးရိမ္သင့္တဲ့ေရာဂါေတြကေတာ့ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ အဝလြန္ေရာဂါေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေတြအျပင္ ေလနာ၊ ေသြးတိုး၊ စိတ္ဓါတ္က်ေရာဂါနဲ႔ မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈေတြလည္း ပါတယ္။ သာမန္ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့ ဝမ္းမမွန္၊ အိပ္ေရးခက္တာ၊ လူေနမႈဘဝအားနည္းတာ၊ ေနမေကာင္းသလိုခံစားရတာေတြ ပါတယ္။
အဲလိုျဖစ္ေစႏိုင္တာဟာ ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္ မနက္ ၉ နာရီကေန ညေန ၅ နာရီအလုပ္ မဟုတ္သူတိုင္းအတြက္ ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေနၾကရသူေတြထဲမွာ ရဲဝန္ထမ္း၊ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္း၊ မီးသတ္၊ သူနာျပဳ၊ ဆရာဝန္၊ စားပြဲထိုး၊ ကားေမာင္းသမား၊ စက္ရံု-အလုပ္ရံုဝန္ထမ္း၊ စတာေတြပါတယ္။
ယူအက္စ္ေအ သုေတသနတခုအဆိုအရ ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္ႏွဳန္း ၄ဝ% ပိုေစတယ္။ (ဆထုပ္) ရႏွဳန္း ၅ ႏွစ္ လုပ္ရသူေတြမွာ ၅% ပိုေစတယ္။ ဂ်ပန္သုေတသနတခုအဆိုအရ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ႏွဳန္း ၁၆ နာရီအခ်ိန္ေျပာင္းလုပ္ရသူေတြမွာ ၅ဝ% ပိုေစတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ ကေလးရတာကိုပါသက္ေရာက္သလား ထည့္စဥ္းစားတယ္။ လူေတြမဟုတ္ပဲ အေကာင္ေတြကိုစမ္းသပ္ေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္ႏွဳန္းလည္းျမင့္တာေတြ႔ရတယ္။ သုေတသန ၂ ခုအရ ညပိုင္းအလုပ္လုပ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ႏွဳန္း ၅ဝ% ပိုတာေတြ႔ရတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္ေျပာင္းရတဲ့ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္းေတြမွာ ၇ဝ% ပိုတယ္။
အၾကံျပဳခ်က္ေတြ
လူ႔ဇီဝကမၼေဗဒအရ အက်င့္ဆိုတာရွိတယ္။ စားခ်ိန္၊ အိပ္ခ်ိန္၊ အညစ္အေၾကးစြန္႔ခ်ိန္၊ ေရခ်ိဳးခ်ိန္၊ အစားအေသာက္၊ စတာေတြကိုေျပာတာ ျဖစ္တယ္။ လုပ္ေနက်က အဆင္ေျပေအာင္လိုက္လုပ္ေပးတယ္။ ေျပာင္းကာစမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိေပမယ့္ အဆင္ေျပလာတယ္။
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ပံုမွန္အလုပ္ခ်ိန္ကိုေျပာင္းပါ။ အစားအေသာက္ ေကာင္းေကာင္းစားပါ။ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။ အိပ္ခ်ိန္မွာ အိပ္ေရးဝေအာင္အိပ္ပါ။ အသီးတမ်ိဳးမ်ိဳး ေန႔စဥ္စားပါ။ ေဆးအကူအညီနဲ႔ မအိပ္ခ်င္ေအာင္ မလုပ္သင့္ပါ။ ပံုမွန္ေဆးစစ္ပါ။ စိတ္ဖိအား ေလွ်ာ့နည္းလည္းလုပ္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၄-၂ဝ၁၆
Comments
Post a Comment