Glomerulonephritis ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ျခင္းတမ်ိဳး

ဆရာ ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ နံပါတ္ (၃) ျဖစ္တဲ့ ဂလိုမာရီဂလိုမာရူလိုနဖရိုက္တစ္ အေျကာင္းေလးသိပါရေစရွင့္။ ဆရာေပ်ာ္ရြင္ခ်မ္းေျမ့ပါေစ။

အသက္-က်ား-မ မသိပါ။ ဘာျဖစ္ေနသလည္း မသိပါ။

Glomerulonephritis ဆိုတာ ေက်ာက္ကပ္ထဲမွာရွိတဲ့ (ဂလိုမာရူလိုင္) ေခၚ ေသြးေၾကားေခြေခြေလးေတြရွိတဲ့ေနရာ ေရာင္တာျဖစ္တယ္။ ေသြးေၾကာအထံုးေလးေတြလိုရွိတယ္။ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မွာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ေနရာျဖစ္တယ္။ ဒီေရာဂါက ဆိုးတယ္။ အသက္ကိုရန္ရွာႏိုင္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းေဆးကုရမယ္။ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္တာနဲ႔ နာတာရွည္ျဖစ္တာရွိတယ္။
လည္ေခ်ာင္းနာတာ၊ သြားပိုးဝင္တာကိုျဖစ္ေစတဲ့ ဗက္တီးရီးယားပိုးကေနျဖစ္ေစတယ္။ ခုခံအားစနစ္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္ရာကေနလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ရက္တိုျဖစ္တာဟာ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ SLE လူးပတ္စ္ေရာဂါ၊ Goodpasture’s syndrome ေရာဂါ၊ Amyloidosis ေရာဂါ၊ Wegener’s granulomatosis ေရာဂါ၊ polyarteritis nodosa ေရာဂါ၊ NSAID (ibuprofen and naproxen) အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြသံုးတာမ်ားတာေတြနဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္။ နာတာရွည္ျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္ ျပန္မေကာင္းႏိုင္ပါ။ Hereditary nephritis မ်ိဳးဗီဇအရျဖစ္တာလည္းရွိတယ္။ မ်က္စိေရာ နားပါမေကာင္းတာနဲ႔ တြဲေနတယ္။ ၂၅% မွာ ဘာလို႔ျဖစ္သလည္းမသိႏိုင္ပါ။

ရက္တိုျဖစ္ရင္ မ်က္ႏွာေရာင္ေနမယ္။ ဆီးနည္းမယ္။ ဆီးထဲေသြးပါမယ္။ အဆုပ္ေရာင္လို႔ေခ်ာင္းဆိုးမယ္။ ေသြးတိုးမယ္။ နာတာရွည္ျဖစ္ရင္ ဆီးထဲမွာ ပရိုတင္းနဲ႔ ေသြးပါေနမယ္။ ေသြးတိုးေနမယ္။ ေျခေထာက္ေရာင္မယ္။ ညပိုင္း ဆီးထသြားရမယ္။ ဗိုက္ေအာင့္မယ္။ ႏွာေခါင္းေသြးမၾကာခဏယိုမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မႏိုင္ျဖစ္မယ္။ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းေတာ့ရင္ အားယုတ္ေနမယ္။ စားခ်င္စိတ္နည္းမယ္။ ပ်ိဳ႕အန္ခ်င္မယ္။ အိပ္မရျဖစ္မယ္။ အေရျပားေျခာက္ေနမယ္။ ၾကြက္တက္မယ္။

Urine tests ဆီးစစ္ရမယ္။
• creatinine clearance
• total protein in the urine
• urine concentration
• urine specific gravity
• urine red blood cells (RBCs)
• urine osmolality

Blood tests ေသြးစစ္ရမယ္။
• anemia, which is a low level of red blood cells
• abnormal albumin levels
• abnormal blood urea nitrogen
• high creatinine levels

Immunology testing ေရာဂါျပီးစနစ္စစ္မယ္။
• antiglomerular basement membrane antibodies
• antineutrophil cytoplasmic antibodies
• antinuclear antibodies
• complement levels

Biopsy ေက်ာက္က္ပအသားစထုတ္ယူစစ္ေဆးမယ္။
• CT scan
• kidney ultrasound
• chest X-ray
• intravenous pyelogram ေတြလည္းစစ္ေဆးမယ္။

ကုသနည္းမ်ား
• ACE inhibitors (Captopril, Lisinopril, perindopril) အမ်ိဳးအစားေသြးဖိအားက်ေဆးေတြေပးမယ္။
• ARBs (Losartan, irbesartan, valsartan) အမ်ိဳးအစားေသြးဖိအားက်ေဆးေတြေပးမယ္။
• Corticosteroids ခုခံအားအတြက္ ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္ေဆးေပးမယ္။
• Plasmapheresis နည္းလည္းသံုးတယ္။
• နာတာရွည္ျဖစ္ေနသူေတြက ပရိုတင္း၊ ဆား၊ ပိုတက္ဆီယမ္ေတြေလွ်ာ့စားရမယ္။ ေရ-အရည္ေသာက္တာလည္းထိန္းရမယ္။ ကယ္လ္စီယမ္အပိုလိုမယ္။

ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ ရက္တိုေက်ာက္ကပ္အလုပ္မႏိုင္ျခင္း၊ နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မႏိုင္ျခင္း၊ ဆိုဒီယမ္နဲ႔ ပိုတက္ဆီယမ္မွ်ေျခပ်က္ျခင္း၊ ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊ ႏွလံုးအလုပ္မႏိုင္ျခင္း၊ အဆုပ္ေရာင္ျခင္း၊ ေသြးတိုးျခင္း၊ ေသြးတိုးဆိုးဆိုးဝါးဝါးတိုးျခင္း၊ ပိုးခဏခဏဝင္လြယ္ျခင္း။

သတိထားဆင္ျခင္စရာေတြရွိတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းပါ။ ဆားေလွ်ာ့စားပါ။ ပရိုတင္းေလွ်ာ့စားပါ။ ပိုတက္စီယမ္ေလွ်ာ့စားပါ။ ေဆးလိပ္မေသာက္ပါနဲ႔။

ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မႏိုင္ေတာ့ရင္ Dialysis ေက်ာက္ကပ္စစ္ေနရမယ္။ Kidney transplant ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးရမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၅-၄-၂ဝ၁၆