Piles Treatment လိပ္ေခါင္းကုနည္းမ်ား

Dr ခင္ဗ်ာ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ အသက္ ၃၇ႏွစ္။ လြန္ခဲ့တဲ့တစ္ႏွစ္က အတြင္းလိပ္ေခါင္းဆိုၿပီး ျမန္မာတိုင္းရင္းေဆးဆရာနဲ႔ ကုသပါတယ္။ စအိုကိုအနာျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး ဆီးပင္အေခါက္၊ မာလကာပင္အေခါက္စသည့္ျပဳတ္ရည္ ခပ္ေႏြးေႏြးကို ထိုင္ခိုင္းပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုနဲ႔ လိပ္ေခါင္းဟာ ျပဳတ္က်ၿပီး(တိုင္းရင္းဆရာ အေျပာ) အနာျဖစ္က်န္ေနခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ အနာက က်က္လာေသာအခါ စအိုဝသည္ တျဖည္းျဖည္း က်ဥ္းလာပါတယ္။ ဝမ္းသားရ ေတာ္ေတာ္ခက္လာပါတယ္။ ထိုေရာဂါကို ဘယ္လိုကုသရင္ ေပ်ာက္ႏိုင္မလဲ။ ခန္းမွန္းေျခ ဘယ္ေလာက္ ကုန္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို ေက်းဇူးျပဳ၍ ေျပာျပေပးပါ ဆရာ ခင္ဗ်ား။ ဆရာကို ေလးစားလို႔ အၾကံေတာင္းခံပါသည္ခင္ဗ်ား။

Hemorrhoids လိပ္ေခါင္းကို တျခားနည္းေတြနဲ႔ကုျပီးမွ ဆရာဝန္ဆီေရာက္လာသူေတြ မနည္းလွဘူး။ ဆရာဝန္ေတြ ကုတယ္ဆိုတာလည္း ျဖစ္ေနတာကို သက္သာေစမယ္။ ပိုမဆိုးေအာင္ အၾကံေပးမယ္။ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့အေျခခံေတြကို မျပင္ရင္ ထပ္ျဖစ္ႏိုင္တာကိုပါ သတိျပဳရမယ္။ ျဖစ္ေစတာကိုလည္း ျပင္ရပါမယ္။

အရင္ဆံုး ဆရာဝန္ကညႊန္ျပီး ဆရာဝန္မလိုတဲ့နည္းေတြ ေျပာပါရေစ။
• ေဆးဆိုင္ေတြမွာ အလြယ္ဝယ္ရတဲ့ Corticosteroid creams (စတီရြိဳက္) ပါတဲ့ လိမ္းေဆး (ခရင္မ္) ေတြက နာတာ၊ ေရာင္တာတာကို သက္သာေစမယ္။
• Lidocaine ပါတဲ့ (ခရင္မ္) ဆိုတာ ထံုေဆးျဖစ္လို႔ အနာသက္သာေစမယ္။
• Witch hazel ဆိုတာ ယားေနတာကို သက္သာေစမယ္။
• အတြင္းခံကို (ေကာ္တြန္) ကိုသာဝတ္ဆင္ပါ။
• ေရေမႊးပါတဲ့၊ အေရာင္ေတြလဲ လွေအာင္လုပ္ထားတဲ့ Toilet tissue ေရအိမ္သံုး စကၠဴမ်ိဳး မသံုးပါနဲ႔။ Baby wipes ကေလးငယ္ေလးေတြအတြက္ ထုတ္လုပ္တာမ်ိဳးက သက္သာမယ္။
• ေရကိုသာ သံုးတာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။
• စအိုအဝကို မကုပ္မိပါေစနဲ႔။
• (ဖိုင္ဘာ) မ်ား အစားအစာေတြ မ်ားမ်ားစားပါ။ Fiber ဆိုတာ အပင္ေတြကရတယ္။ သစ္သီးဝလံ၊ ဟင္းသီးဟင္ရြက္။ အေမရိကန္ အာဟာရအသင္းကေနညႊန္တာက တေန႔မွာ ေယာက္်ား 38 grams နဲ႔ မိန္းမ 25 grams စားသင့္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။
• Psyllium (Metamucil) နဲ႔ Methylcellulose (Citrucel) ေတြက ဝမ္းေပ်ာ့ေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။ အမွန္က Fiber supplement (ဖိုင္ဘာ) အပိုေဆာင္းေပးတာ ျဖစ္တယ္။
• တေန႔ကို ေရ-အရည္ (အရက္ မဟုတ္တာ) ၈ ေအာင္စခြက္နဲ႔ ၈ ခြက္ေသာက္ပါ။
• ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ေပးပါ။
• ဝမ္းသြားရင္ မညွစ္ပါနဲ႔။

ဆရာဝန္ေတြ လုပ္ေပးမဲ့နည္းေတြ
• Infrared coagulation (အင္ဖရာ-ရက္တ္) နည္း၊
• Surgery ခြဲစိတ္ကုသနည္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။
- Rubber band ligation သားေရကြင္းစြပ္နည္း၊
- Hemorrhoidectomy ခြဲစိတ္ျဖတ္ေတာက္နည္းကို အမ်ားဆံုးသံုးတယ္။
- Sclerotherapy ထိုးေဆးနည္း၊
- Laser therapy ေလဆာနည္း၊
- Stapled hemorrhoidectomy နည္းက ဆိုးေနတာမ်ိဳးအတြက္ အေကာင္းဆံုးလို႔ဆိုတယ္။ မိနစ္ ၃ဝ သာၾကာတယ္။

လိပ္ေခါင္းထြက္က်ေနရင္ အသာအယာ ဖိအားတညီထဲထား သြင္းေပးပါ။ ျပန္မဝင္တဲ့ လိပ္ေခါင္းဟာ ပိုးဝင္တာနဲ႔ ေသြးမေလွ်ာက္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေသြးခဲပိတ္ လိပ္ေခါင္း ျဖစ္လာရင္ နာမယ္။ ထြက္ေနတာကို ျပန္သြင္းလို႔ မရဘူး။ ေကာင္းေကာင္း မထိုင္ႏိုင္ဘူး။ ထံုေဆးေပးျပီး ခြဲရမယ္။ ခ်က္ခ်င္း ေပ်ာက္ပါတယ္။

လိပ္ေခါင္းကုရာမွာ Daflon 500 mg ေဆးကိုလည္းသံုးတယ္။ အမွန္က နာတာရွည္ေသြးျပန္ေၾကာ ေသြးမဝတာအတြက္ ျဖစ္တယ္။ Chronic venous insufficiency (CVI) ေခၚတယ္။ ေျခေထာက္ေတြေရာင္လြန္းေနတာ၊ ေရာင္ရာကေန အနာျဖစ္တာ၊ ေျခ-လက္ ေသြးျပန္ေၾကာနာတခ်ိဳ႕၊ gravitational (stasis) dermatitis နဲ႔ dermatofibrosclerosis အေရျပားနာေရာဂါနဲ႔ လိပ္ေခါင္းေရာဂါေတြမွာပါ သံုးတယ္။ နာတာရွည္ လိပ္ေခါင္းအတြက္ တေန႔ ၂ ျပားေပးတယ္။ ခ်က္ခ်င္းထျဖစ္တာအတြက္ တေန႔ ၆ ျပားအထိ ၄ ရက္ေပးျပီးေနာက္ တေန႔ ၄ ျပား၊ ၃ ရက္။ ဒီေဆးကေန ေသြးျပန္ေၾကာ (တုန္း) အားကိုေပးတယ္။

Sitz bath ေရေႏြးထိုင္နည္းဟာ အေကာင္းဆံုးသက္သာေစတဲ့နည္းျဖစ္တယ္။ ေရခပ္ေႏြးေႏြးထဲမွာ တင္ပါးျမဳပ္ေအာင္ စိမ္ထားျပီး ထိုင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ နာမည္အေခၚက Sitzbad ဂ်ာမန္စကား ကေနလာတယ္။ ေရခ်ိဳးတာပါဘဲ။ Hip-bath လို႔ေခၚရင္တန္းသိေစႏိုင္တယ္။ ဆရာဝန္မလိုဘဲ သက္သာတာ အမွန္ျဖစ္တယ္။ ကုန္က်စရိတ္လည္း မရွိဘူး။ စအိုေနရာမွာ တခုခုျဖစ္ရင္ ဒီ ေရေႏြးထိုင္နည္းကို ညႊန္းတယ္။ Hemorrhoids လိပ္ေခါင္း၊ (FIA) ဂရင္ဂ်ီနာ၊ အစာေဟာင္းလမ္း ခြဲစိတ္ကုသရျခင္း၊ ကေလးဖြါးတဲ့အခါ ေမြးလမ္းခ်ဲ႕ျပီး ျပန္ခ်ဳပ္ထားျခင္း၊ သားအိမ္နာျခင္း၊ Inflammatory bowel disease အစာလမ္းေရာင္ေရာဂါ၊ ဆီးအိမ္ေရာင္ျခင္း၊ ဆီးက်ိတ္ေရာင္ျခင္းနဲ႔ ဗဂ်ိဳင္းနာေရာင္ျခင္းေတြအတြက္သံုးႏိုင္တယ္။

နာတာေရာ ေရာင္တာကိုပါ သက္သာေစမယ္။ Bathtub ေရခ်ိဳးစည္ျဖစ္ျဖစ္၊ Large basin ေရထည့္လို႔ရတဲ့ ကန္ခပ္ၾကီးၾကီးျဖစ္ျဖစ္၊ သံုးႏိုင္တယ္။ Plastic sitz bath ပလပ္စတစ္ေရကန္ ဝယ္လို႔ရတယ္။ အေနေတာ္တာ ရွာသံုးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားျပီးတိုင္း ေရခပ္ေႏြးေႏြးနဲ႔သံုးတာ ေကာင္းတယ္။ ေရအိမ္သာအထက္မွာတင္ထားျပီး ထိုင္ႏိုင္တယ္။ ေရထဲကို ဆား၊ Baking soda မံု႔လုပ္ေဆာ္ဒါ၊ Vinegar ဗနီဂါ ေတြလဲ ေရာႏိုင္တယ္။ ဘာမွ မေရာလဲ ရပါတယ္။ ေရကန္ထဲမွာ ေရအျမင့္ 3 t- 4 inches (7.6 t- 10 cm) ရွိေအာင္ ျဖည့္ပါ။ ေရအပူခ်ိန္ 110 °F (43 °C) ရွိသင့္တယ္။ အဲဒီထဲမွာ တင္ပါးနစ္ေနေအာင္ထားျပီး ၁၅-၂ဝ မိနစ္ၾကာ ထိုင္ေနယံုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရေအးတဲ့အထိဆိုလဲ ရပါတယ္။

Sitz baths ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ေရေႏြးနည္းေရာ ေရေအးနည္းပါ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ Cool sitz baths အေအးထိုင္နည္းကိုေတာ့ Constipation ဝမ္းခ်ဳပ္သူေတြ၊ Inflammation and vaginal discharges ဗဂ်ိဳင္းနား ပိုးဝင္လို႔ေရာင္ေနသူေတြ သံုးသင့္တယ္။ တခါတေလ Fecal or urinary incontinence ဝမ္းမလံုသူ၊ ဆီးမလံုသူေတြ အတြက္လဲ အက်ိဳးရွိေစတယ္။ အဆန္းထြင္ႏိုင္တာက ေရေႏြးထဲမွာ ၃-၄ မိနစ္ထိုင္၊ ေနာက္ ေရေအးထဲမွာ တခါထိုင္၊ တလွည္စီ ၄-၅ ၾကိမ္ လုပ္တယ္။ နည္းတခုက ေရ ၂ မ်ိဳး သံုးအေနရေအာင္ ေရေအးတဘက္သံုးႏိုင္တယ္။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းက အျဖဴဆင္းေနခ်ိန္မယ္ ေရေႏြးထဲမွာ ဆားျဖစ္ျဖစ္ ဗနီဂါျဖစ္ျဖစ္ထည့္ျပီးထိုင္တာ ပိုေကာင္းေစတယ္။ သတိထားစရာေတြက မရွိသေလာက္ပါ။ အပူရွိန္ေၾကာင့္ ေသြးပိုေလွ်ာက္ျပီး ႏွလံုးခုန္နဲနဲျမန္ႏိုင္တယ္။ ျပီးရင္ (ေကာ္တြန္) တဘက္နဲ႔ ေရေျခာက္ေအာင္သုတ္ပါ။ တေန႔မွာ ၁-၂ ခါလုပ္သင့္တယ္။

Piles Q and A လိပ္ေခါင္းေရာဂါ အေမး-အေျဖမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/piles-and-pregnancy.html
Piles and Pregnancy ကိုယ္ဝန္နဲ႔ လိပ္ေခါင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/piles-q-and.html
Sitz bath ေရေႏြးထိုင္နည္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/sitz-bath.html
Piles (Hemorrhoids) Treatment လိပ္ေခါင္းကုနည္းမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2015/04/piles-hemorrhoids-treatment.html

Dr. တင့္ေဆြ