Obstructed labour ေမြးဖြားစဥ္ ပိတ္ဆို႔ေနျခင္း
ဆရာ႐ွင့္ သမီးက Midwife student (သားဖြားသင္တန္းသူ) ပါ႐ွင္။ Obstructed labour အေၾကာင္းသိခ်င္လို႔ပါ႐ွင္။
အဂၤလိပ္စာလံုးေတြထည့္ေရးထားရတာကို နားလည္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ Labour dystocia လို႔လည္းေခၚတယ္။ ကေလးေမြးဘို႔ျဖစ္စဥ္ေတြ တခုျပီးတခုျဖစ္လာခ်ိန္မွာ သားအိမ္ကလည္း ညွစ္လို႔ ဗိုက္နာေနေပမယ့္ ကေလးက ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲ ဆင္းရမယ့္အခ်ိန္မွာ ဆင္းမလာႏိုင္တဲ့အေျခအေနတခု ျဖစ္တယ္။ ေအာင္ကို ဆင္းလာရမယ့္လမ္း တေနရနာမွာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈတခုရွိေနလို႔ ျဖစ္တယ္။
ကေလးကို တျခားနည္းနဲ႔သာ ေမြးေပးရေတာ့မယ္။ မလုပ္ရင္ ကေလးအသက္ ေသဆံုးမယ္။ ေဆာရီး။ မိခင္မွာလည္း ပိုးဝင္လာႏိုင္တယ္။ သားအိမ္ကြဲထြက္ႏိုင္တယ္။ ေမြးဖြားျပီး ေသြးသြန္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေသဆံုးရႏိုင္တယ္။ ေဆာရီး။ ေရရွည္ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္စရာေတြလည္း ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဥပမာ ဆီးအိမ္ (သို႔) အစာေဟာင္းအိမ္နဲ႔ ေမြးလမ္းၾကား ျပြန္လမ္းျဖစ္ျခင္း။ ေမြးဖြားစဥ္ပိတ္ဆို႔ေနျခင္းဟာ ေမြးဖြားခ်ိန္ပံုမွန္ထက္ၾကာေနလို႔ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ၁၂ နာရီထက္ ၾကာျခင္း။
ေမြးဖြားစဥ္ ပိတ္ဆို႔ေနျခင္းျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းခံေတြရွိတယ္။ ကေလးက ပံုမွန္ထက္ၾကီးထြားေနျခင္း။ မိခင္အရိုးကြင္း ေသးက်ဥ္းေနျခင္း။ ဗဂ်ိဳင္းနားေခၚ ေမြးလမ္းပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း။ ကေလးအေနအထား ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း ဥပမာ Shoulder dystocia ပခံုးတစ္ေနျခင္းေခၚ anterior shoulder ေရွ႕ပခံုးက pubic bone အရိုးေအာက္ထိဆင္းမလာႏိုင္ျခင္း။ မိခင္က အစာအာဟာရနည္းလို႔ ဗီတာမင္ဒီနည္းေနရင္ တင္ပါးဆံုးရိုးကြင္းက်ဥ္းေနတတ္တယ္။ မိန္မကိုယ္ကို တမင္တကာ လွီးျဖတ္ထားျခင္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေဒသေတြမွာျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အလံုး-အက်ိတ္ရွိေနရင္ ေမြးလမ္းမွာ ဆို႔ေနမယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရင္ LSCS (CS) မလြဲမေသြခြဲျပီးေမြးရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ vacuum extraction ေလဟာနယ္စုပ္စက္နဲ႔ ေမြးေပးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကို symphysis pubis ဆီးစပ္ရိုးကိုခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ရႏိုင္တယ္။ မိခင္ေလာင္းကို ေရ + ဆားဓါတ္ မနည္းေအာင္လုပ္ေပးရပါမယ္။ antibiotics ပိုးေသေဆးလည္းလိုမယ္။
အာဖရိကနဲ႔ အာရွမွာ ဒီလိုျဖစ္တာ ၂% ကေန ၅% အထိရွိတယ္။ ေဆာရီး။ ေလ့လာမႈတခုအရ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္က ၁၉ဝဝဝ ေယာက္နဲ႔ ၁၉၉ဝ တုန္းက ၂၉ဝဝဝ ေယာက္ေသဆံုးခဲ့တယ္။ ကိုယ္ဝန္နဲ႔ဆပ္စပ္ျပီး ေသဆံုးရမႈအားလံုးထဲမွာ ၈% က ဒီလိုေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ေဆာရီး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနသူေတြကို ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးစာေတြ မဖတ္ၾကဘို႔ မၾကာခဏ သတိေပးပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၆-၁-၂ဝ၁၇
အဂၤလိပ္စာလံုးေတြထည့္ေရးထားရတာကို နားလည္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ Labour dystocia လို႔လည္းေခၚတယ္။ ကေလးေမြးဘို႔ျဖစ္စဥ္ေတြ တခုျပီးတခုျဖစ္လာခ်ိန္မွာ သားအိမ္ကလည္း ညွစ္လို႔ ဗိုက္နာေနေပမယ့္ ကေလးက ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲ ဆင္းရမယ့္အခ်ိန္မွာ ဆင္းမလာႏိုင္တဲ့အေျခအေနတခု ျဖစ္တယ္။ ေအာင္ကို ဆင္းလာရမယ့္လမ္း တေနရနာမွာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈတခုရွိေနလို႔ ျဖစ္တယ္။
ကေလးကို တျခားနည္းနဲ႔သာ ေမြးေပးရေတာ့မယ္။ မလုပ္ရင္ ကေလးအသက္ ေသဆံုးမယ္။ ေဆာရီး။ မိခင္မွာလည္း ပိုးဝင္လာႏိုင္တယ္။ သားအိမ္ကြဲထြက္ႏိုင္တယ္။ ေမြးဖြားျပီး ေသြးသြန္တာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေသဆံုးရႏိုင္တယ္။ ေဆာရီး။ ေရရွည္ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္စရာေတြလည္း ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဥပမာ ဆီးအိမ္ (သို႔) အစာေဟာင္းအိမ္နဲ႔ ေမြးလမ္းၾကား ျပြန္လမ္းျဖစ္ျခင္း။ ေမြးဖြားစဥ္ပိတ္ဆို႔ေနျခင္းဟာ ေမြးဖြားခ်ိန္ပံုမွန္ထက္ၾကာေနလို႔ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ၁၂ နာရီထက္ ၾကာျခင္း။
ေမြးဖြားစဥ္ ပိတ္ဆို႔ေနျခင္းျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းခံေတြရွိတယ္။ ကေလးက ပံုမွန္ထက္ၾကီးထြားေနျခင္း။ မိခင္အရိုးကြင္း ေသးက်ဥ္းေနျခင္း။ ဗဂ်ိဳင္းနားေခၚ ေမြးလမ္းပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း။ ကေလးအေနအထား ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း ဥပမာ Shoulder dystocia ပခံုးတစ္ေနျခင္းေခၚ anterior shoulder ေရွ႕ပခံုးက pubic bone အရိုးေအာက္ထိဆင္းမလာႏိုင္ျခင္း။ မိခင္က အစာအာဟာရနည္းလို႔ ဗီတာမင္ဒီနည္းေနရင္ တင္ပါးဆံုးရိုးကြင္းက်ဥ္းေနတတ္တယ္။ မိန္မကိုယ္ကို တမင္တကာ လွီးျဖတ္ထားျခင္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေဒသေတြမွာျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အလံုး-အက်ိတ္ရွိေနရင္ ေမြးလမ္းမွာ ဆို႔ေနမယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရင္ LSCS (CS) မလြဲမေသြခြဲျပီးေမြးရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ vacuum extraction ေလဟာနယ္စုပ္စက္နဲ႔ ေမြးေပးႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကို symphysis pubis ဆီးစပ္ရိုးကိုခြဲစိတ္နည္းနဲ႔ရႏိုင္တယ္။ မိခင္ေလာင္းကို ေရ + ဆားဓါတ္ မနည္းေအာင္လုပ္ေပးရပါမယ္။ antibiotics ပိုးေသေဆးလည္းလိုမယ္။
အာဖရိကနဲ႔ အာရွမွာ ဒီလိုျဖစ္တာ ၂% ကေန ၅% အထိရွိတယ္။ ေဆာရီး။ ေလ့လာမႈတခုအရ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္က ၁၉ဝဝဝ ေယာက္နဲ႔ ၁၉၉ဝ တုန္းက ၂၉ဝဝဝ ေယာက္ေသဆံုးခဲ့တယ္။ ကိုယ္ဝန္နဲ႔ဆပ္စပ္ျပီး ေသဆံုးရမႈအားလံုးထဲမွာ ၈% က ဒီလိုေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ေဆာရီး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနသူေတြကို ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးစာေတြ မဖတ္ၾကဘို႔ မၾကာခဏ သတိေပးပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၆-၁-၂ဝ၁၇
Comments
Post a Comment