Goitre Q and A လည္ပင္းၾကီး အေမး-အေျဖ

၁။ ဆ႐ာ႐ွင့္ နွစ္သစ္မွာမဂၤလာအေပါင္းနဲ့ျပည့္စံုပါေစ။ လည္ပင္းႀကီးေ႐ာဂါနဲ့ပတ္သက္ၿပီးသိခ်င္တာေလး႐ွိလို႔ေမးခြင့္ျပဳပါ။ လည္ပင္းမွာအလံုး႐ွိေနၿပီး 2.6 cm ႐ွိေနတယ္လို႔ေျပာၿပီးေနာက္ ၃ လ ျပန္ခ်ိန္းထားပါတယ္ 3 cm ဆို႐င္ခြဲ႐မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ၆ လ လယ္ျပန္ခ်ိန္းထားပါတယ္။ က်မေၾကာက္တာက ဒီအလံုးက ႀကီးလာမွာပဲလား။ ဘာဆက္ လုပ္သင့္ပါသလဲ႐ွင္။ အစားအေသာက္ ဘာေတြသတိထားသင့္ပါသလဲ႐ွင္။ ေလးစားစြာျဖင့္။

၂။ လည္ပင္းၾကီးေနတိုင္း လည္ပင္းၾကီးေရာဂါျဖစ္ေနတာ ဟုတ္ပါသလား။ လည္ပင္းၾကီးေရာဂါမွန္း မည္သို႔ သိႏိုင္ပါမည္လဲ။

လည္ပင္းၾကီးေနရင္ Goitre လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ ေခၚပါတယ္။ Thyroid gland ၾကီးေနတာေပါ့။ လည္ပင္းၾကီးေနတာကို မျမင္ရဘဲနဲ႔လည္း လည္ပင္းၾကီးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါ ရွိႏိုင္ေသးတယ္။ လည္ပင္းၾကီးျဖစ္ေစတဲ့ အက်ိတ္ Thyroid gland ကေန လူတိုင္းမွာ (သိုင္းရြိဳက္) ေဟာ္မုန္း ထုတ္ေပးေနတာ။ အဲဒီ ေဟာ္မုန္းေတြ လိုတာထက္ မ်ားေနရင္ျဖစ္တဲ့ Toxic Goitre, Hyperthyroidism ကလည္း ဒီ လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ အုပ္စုထဲမွာ ပါတယ္။ တိုက္တိုက္ ဆိုင္ဆိုင္ အခုတေလာ ဒုကၡသည္ ေဆးခန္းေလးကို လာျပသူေတြထဲမွ အမ်ိဳးသမီး ၃-၄ ေယာက္ အဲဒါမ်ိဳး လာေတြ႔ေနရတယ္။

သူတို႔လည္ပင္းက သိသိသာသာၾကီးမေနလို႔၊ အေသအျခာစမ္းမွ သိႏိုင္တယ္။ (ကြန္ပလိမ္႔) ကေတာ့ အတူဘဲ။ တေယာက္က ေမးတယ္။ က်မ လည္ပင္းၾကီး ေနသလား။

ေနာက္တယာက္က လည္ပင္းအေၾကာင္း ဘာမွမေျပာဘူး။ ရင္တံုတယ္သာေျပာတယ္။ မ်က္စိက လည္ပင္းၾကည့္၊ လက္က လက္ေကာက္ဝတ္ ေသြးခုန္တာစမ္း။ သံသယဝင္လာေတာ့ ဆက္ေမးရတယ္။ စိတ္တိုတတ္သလား။ တုိတယ္။ ေဘးလူေတြကို ေမးရျပန္တယ္။ အလုပ္လုပ္တာမွာ အရင္ကထက္၊ သူမ်ားေတြထက္ သြက္သြက္ လက္လက္၊ ေဟာေဟာ ဒိုင္းဒိုင္း၊ လုပ္တယ္။ (သြက္တိုင္းလည္း မေကာင္းတာ သတိထားပါ။) သူမ်ားထက္ ပိုျပီး အိုက္တတ္တယ္။ လင္မယားမွာ ေယာက္်ား လုပ္သူကေန အရင္ သတိထားမိမယ္။ တေယာက္က ျပဴတင္းေပါက္ဖြင့္ အိပ္ခ်င္၊ တေယာက္က ပိတ္အိတ္ခ်င္။ အရင္ကထက္ စိတ္တုိတယ္။

ေနာက္တေယာက္ကိုေတာ့ တျခားေရာဂါ လာျပတံုး ျမင္တာနဲ႔ ဆရာက သံသယရွိတယ္။ သူ႔မ်က္လံုးက ပိုျပီးသိသာေန၊ ျပဴးခ်င္ေနတယ္။ (သမင္မထက္ မ်က္လံုးပိုျပဴးရင္ သတိထား။)

Goitre ထဲမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၾကတာက (အိုင္အိုဒင္း) ဓါတ္ဆားနည္းလို႔ လည္ပင္းၾကီးေနတာကို အေဝးကေတာင္ ျမင္ေနရတာမ်ိဳး ျဖစ္ရတယ္။ ေတာင္ေပၚေဒသ၊ ေတာင္ကုန္းရွိရာ အရပ္ေတြမွာ ျဖစ္တာမ်ိဳး။ ေယာသားေတြေနတဲ့ ေတာင္ေပၚကို တခါကနယ္လွည့္ေဆးကုတယ္။ တရြာမွာ လက္ညွိဳးထိုးမလြဲ လည္ပင္းၾကီးေတြ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ရြာလံုးၾကြတ္ျဖစ္တာမ်ိဳး။ ေနာက္ျပီး လည္ပင္းၾကီးအက်ိတ္ ကင္ဆာ နဲ႔ ကင္ဆာမဟုတ္တဲ့အက်ိတ္ေရာဂါေတြလည္းရွိတယ္။

လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ စာမ်ား
1. Carbimazole လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္းအတြက္ေဆး၏ ဆိုးက်ိဳးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/carbimazole.html
2. Goitre Q and A လည္ပင္းၾကီး အေမး-အေျဖ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/04/goitre-q-and.html
3. Hyperthyroidism and Fertility လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္းမ်ားေရာဂါ နဲ႔ သား-သမီးရႏိုင္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/hyperthyroidism-and-fertility.html
4. Hyperthyroidism လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းမ်ားေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/hyperthyroidism.html
5. Hypothyroid in Children လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းနည္းေရာဂါ ကေလးမွာလာျဖစ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/hypothyroid-in-children.html
6. Hypothyroidism လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္းနည္းေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/hypothyroidism.html
7. Nuclear Medicine အႏုျမဴေဆးပညာ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/nuclear-medicine.html
8. Thyroid Cancer သိုင္းရြိဳက္ကင္ဆာ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/06/thyroid-cancer.html
9. Thyroid Disorders လည္ပင္းၾကီးေရာဂါေတြ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/thyroid-disorders.html
10. Thyroid Function Tests လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္း စစ္ေဆးျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/thyroid-function-tests.html
11. Thyroid လည္ပင္းၾကီးေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/thyroid.html
12. Thyrosit လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္းေဆး http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/thyrosit.html
13. Toxic goiter Q and A လည္ပင္းၾကီး ေဟာ္မုန္းမ်ားေနျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/toxic-goiter-q-and.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ