Breast Milk Supply ႏို႔ထြက္နည္းေနရင္

မဂၤလာပါဆရာ႐ွင့္။ က်မၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ၈ လပိုင္း ၂၃ ရက္ေန႔က သားဦးေလး ေမြးခဲ့ပါတယ္။ ေမြးစကေန ၄ လေက်ာ္ထိ မိခင္ႏို႔ကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ က်မသားေလးကို တိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။  ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔ကစၿပီး ၄၊ ၅ ရက္ေလာက္ က်မအထက္လွန္ ေအာက္ေလ်ာပံုစံျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သတိထားမိသေလာက္ အထက္လွန္ေအာက္ေလ်ာျဖ၀္ၿပီး ၁ဝ ရက္ေနာက္ပိုင္းေလာက္ထဲက က်မႏို႔ရည္အထြက္နည္းခဲ့ပါတယ္။ အရင္ကဆို ကေလးႏို႔စို႔ေနခ်ိနိဆို ပန္းထြက္ေလာက္ေအာင္ေကာင္းတဲ့ႏို႔ရည္က ခုဆို ကေလးကအားစိုက္စို႔ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရင္ သားသားႏို႔စို႔ၿပီးရင္ ႏို႔ရည္ဝင္လာတာ သိသိသာသာရင္သားမွာခံစားရပါတယ္။ ရင္သားမွာ တစစ္စစ္နဲ႔ ႏို႔ရည္ဝင္ခဲ့ၿပီး၊ ခုေတာ့ သားသားႏို႔စို႔ၿပီးလည္း ရင္သားကေပ်ာ့အိၿပီး ႏို႔ရည္ဝင္မလာပါ။ က်မသားေလးၾကည့္ရတာ ႏို႔မဝသလို ခံစားရတဲ့အတြက္ အားကိုးစြာ အကူအညီေတာင္းလိုက္ပါတယ္႐ွင့္။

ကေလး ၄-၆ လေနာက္မွာျဖည့္စြ႕္အစားအေသာက္ေကြ်းလို႔ရပါျပီ။ အရင္လည္းေမးၾကပါတယ္။

၁။ ေမြးခါနီး ကုိယ္ဝန္ေဆာင္သည္တစ္ဦးပါ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေမြးခါနီးရင္ ရင္သားေတြတင္းၿပီး ႏို႔ထြက္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ သမီးရင္သားက မတင္းပဲ ေပ်ာ့ေနပါတယ္။ ႏို႔ရည္ၾကည္ကေတာ့ ထြက္ပါတယ္ရွင့္။ စိုးရိမ္ရပါလားရွင့္။ ႏို႔ေကာင္းေကာင္းမလိုက္လို႔ ကူညီပါဆရာ။ ကေလး ၁၄ ၇က္ရပါျပီ။

၂။ ဟယ္လိုဆရာ။ သမီးေမြးျပီ၊ မိန္းကေလး ၃၂ဝ၆ ဂရမ္။ အခုျပႆနာက ႏို႔မထြက္ျပန္ဘူးဆရာေရ။ မိခင္ႏို႔က သိပ္မထြက္တာ ကေလးက မေအႏို႔ကို ညွစ္ပီးခြက္နဲ႔ေသာက္တယ္ဆရာ၊ သူ႔ဘာသာသူ မစို႔ဘူး။

၃။ ကေလးေမြးျပီးလို႔ ႏို႔ထြက္ေအာင္လုပ္ရတာ အရမ္းနာတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္ဆရာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အဆင္ေျပဖို႔ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားသင့္ပါသလဲ။

၄။ ႏို႔ထြက္နည္းတယ္ဆိုလုိ႔ OG က Maxolon ေဆးကို မနက္တစ္လံုး၊ ညတစ္လံုး ေသာက္ခိုင္းပါတယ္ရွင့္။ Maxolon ေဆးအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါဦးေနာ္။

ပံုမွန္ကိုယ္ဝန္၊ ပံုမွန္ကေလးေမြးဖြါးျခင္းေတြကေန ပံုမွန္ ႏို႔ထြက္ပါတယ္။ လူတိုင္းနီးပါး အဆင္ေျပၾကပါတယ္။ ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈဆိုတာ ကိုယ္ဝန္ရွိကတည္းက ႏို႔ထိပ္ဖ်ားကို ေရခ်ိဳးတိုင္း သန္႔ေပးတာသာလိုတယ္။ အာဟာရ မွ်တ လံုေလာက္ဘို႔လဲ လိုတာေပါ့။ ႏို႔ထြက္နည္းတာကို ျပဳျပင္နည္းနဲ႔ “ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြ ဘာေတြစားသင့္သလဲ” ေတြကို ဖတ္ထားရင္ ကိုယ္နဲ႔ဆိုင္တာ သိလာႏိုင္မယ္။ နာတယ္ဆိုတာ တခ်ိဳ႕မွာသာရွိတယ္။ ကေလးဖြါးျပီးေနာက္ အခ်င္းကြာတာနဲ႔ ႏို႔ထြက္ဘို႔စလာပါေတာ့မယ္။

ႏို႔ထြက္နည္းတာကို ျပဳျပင္နည္း
ႏို႔ကို စို႔ေပးတဲ့ လံႈ႕ေဆာ္မႈရွိမွ ႏို႔ထြက္ေစတယ္။ ကေလးက ေမြးကင္းစ အသားဝါ ျဖစ္ေနရင္ ႏို႔စို႔ခ်င္စိတ္ နည္းေနမယ္။ ကေလးက ေကာင္းေကာင္း မစို႔တတ္တာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ လမေစ့ဘဲ ေမြးတဲ့ကေလး၊ အေလးခ်ိန္ နည္းလြန္းတဲ့ ကေလးေတြ ႏို႔မစို႔တတ္ဘူး။ မေအက ကေလးေမြးျပီး အလုပ္လုပ္ရလို႔ ကေလးနဲ႔ခြဲေနရရင္ ႏို႔စို႔ အၾကိမ္ နည္းမယ္။ ႏို႔ထြက္ နည္းမယ္။ မေအက စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားေနရင္ ႏို႔ထြက္နည္းမယ္။ ကေလးကို မေအႏို႔နည္းလို႔ ႏို႔ဗူးကူရင္လဲ ႏို႔ထြက္ နည္းမယ္။ ႏို႔သီးဖ်ား မာေန၊ နာေန၊ ေရာင္ေနရင္ နည္းေစမယ္။ ႏို႔ကိုခြဲစိတ္ခံရဘူးရင္လဲ နည္းမယ္။ ဘီယာေသာက္ရင္ ႏို႔ထြက္ ပိုေစတယ္လို႔ ေျပာတာရွိတယ္။ တကယ္ေတာ့ အရက္ေၾကာင့္ ႏို႔ထြက္ နည္းေစတယ္။ တခ်ိဳ႕ ေဆးဝါးေတြကေန ႏို႔ထြက္ နည္းေစတယ္။ တားနည္း-တားေဆး ေရြးခ်ယ္နည္း ေရးထားတာရွိပါတယ္။

မိခင္ကလည္း အစားအစာ ျပည့္စံု လံုေလာက္ေအာင္စားပါ။ ေရွာင္စရာမလို စားကိုစားရမွာေတြ ေရးထားပါတယ္။ တေန႔မွာ ကယ္လိုရီ ၁၈ဝဝ လိုမယ္။ ေရ-အရည္ မ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ ကေလးကို ႏို႔ခဏခဏ တိုက္ေပးပါ။ တခ်ိဳ႕က အိပ္ေနတဲ့ ကေလးကို ႏိႈးျပီးႏို႔တိုက္ခိုင္းတယ္။ Law of supply and demand စီးပြါးေရး သီအိုရီတခုလို ဝယ္အားရွိမွ ေရာင္းအား ေကာင္းတယ္။ ၂ နာရီတခါ တိုက္ခိုင္းတယ္။ ကေလးကို ႏို႔တိုက္ေနရင္း မိခင္ကေန ႏို႔ကိုညွစ္ေပးပါ။ ႏို႔တဖက္ကို ကုန္ေအာင္ စို႔ေစျပီးမွ ေနာက္တဖက္ကို ေျပာင္းတိုက္ပါ။ ကေလးကို ႏို႔တိုက္ျပီးတာနဲ႔ ႏို႔ကို Breast pump ႏုိ႔စုပ္ကရိယာနဲ႔ ၁ဝ-၂ဝ မိနစ္ၾကာ စုပ္ေပးပါ။

လူ႔ကိုယ္ထဲမွာ (ပရိုလက္တင္) ေဟာ္မုန္း အလံုအေလာက္ရွိေနရင္ ႏို႔ေကာင္းေကာင္းထြက္မယ္။ သူနည္းရင္ ႏို႔နည္းမယ္။ (ဒိုပါမင္း) ကေန ထိန္းေပးေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဓါတ္ကို ေခ်ဖ်က္တာ လုပ္ေပးႏိုင္ရင္ ႏို႔ထြက္မွန္ေစမယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းကို သံုးမရျပန္ဘူး။ နဂိုကတည္းက (ပရိုလက္တင္) ပံုမွန္ ရွိေနသူ၊ မ်ားေနသူေတြကို ဒီေဆးေပးလို႔ အက်ိဳးမထူးႏိုင္ဘူး။ (ပရိုလက္တင္) ကို (LTH) လို႔လဲေခၚတယ္။ (ပစ္က်ဴထရီ) ေခၚတဲ့ ဦးေႏွာက္ထဲက ေနရာကေန ထုတ္ေပးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ၁ဝ-၂ဝ ဆအထိ တိုးလားတယ္။ (ပရိုလက္တင္) အနည္း-အမ်ား ပံုမွန္ဆိုရင္ -

• ေယာက္်ားမွာ 2 - 18 ng/mL
• ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ မိန္းမမွာ 2 - 29 ng/mL
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ 10 - 209 ng/mL ရွိရတယ္။

ႏို႔ထြက္မ်ားေစမဲ့ေဆးေတြလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြရွိလို႔ ဆရာဝန္တိုင္းကေန မညႊန္ပါ။ ႏို႔ထြက္မ်ားေစမဲ့ ေဆးေတြကေတာ့ Metoclopramide (Reglan), Domperidone (Motilium) နဲ႔ Sulpiride (Eglonyl, Dolmatil, Sulpitil, Sulparex, Equemote) ေတြ ျဖစ္တယ္။

အေမရိကားမွာသံုးတတ္တဲ့ Reglan (Metoclopramide) ေဆးက ကေလးေတြ ေလအန္တာ၊ မေအေတြ အအန္ သက္သာေစတာအတြက္ သံုးတယ္။ Maxolon (Metoclopramide) မက္ဆိုလံုေဆးကို ပ်ိဳ႕-အန္ခ်င္တာ သက္သာဘို႔နဲ႔ အစာလမ္းမွာ ေအာက္ဆင္းေႏွးတာအတြက္သံုးတယ္။ 10 mg တေန႔ ၂-၃-၄ ၾကိမ္၊ ၄-၁၄ ရက္ေပးျပီး ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပးတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုက်ိဳးေတြေတာ့ရွိလို႔ တခ်ိဳ႕ဆရာဝန္ေတြကမေပးပါ။ ေခါင္းမူး၊ ေမာပန္း၊ စိတ္တို၊ ေခါင္းကိုက္၊ အအိပ္ခက္၊ ဝမ္းပ်က္၊ တက္ႏိုင္တယ္။ စိုးရိမ္စိတ္မ်ား၊ ဝမ္းပ်က္၊ စိတ္ဓါတ္က်၊၊ ဂဏာမျငိမ္ျဖစ္၊ အားယုတ္။ ဒါေတြျဖစ္လို႔ သက္သာခ်င္ရင္ ေဆးကိုေလ်ာ့ေပးႏိုင္တယ္။ ကေနဒါမွာ သံုးတတ္တဲ့ Domperidone (Motilium, Motilidone) ေဆးက ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး သိပ္မဆိုးဘူး။ တခါေသာက္ 20mg ကို တေန႔ ၄ ၾကိမ္ေသာက္ပါ။ Sulpiride (Dolmatil, Sulparex, Sulpitil, Eglonyl, Equemote) ေဆးက အမွန္ဆိုရင္ Schizophrenia စိတ္ေရာဂါကို သံုးတာ ျဖစ္တယ္။

တိုင္းရင္း (ဟာဗယ္) ေဆးနည္းေတြလဲရွိတယ္။ Fenugreek capsules တခါေသာက္ ၃ ေတာင့္၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၁ဝ ရက္ ေသာက္ပါ။ ေနာက္ပိုင္း ၂ ေတာင့္၊ ၁ဝ ရက္ေသာက္ပါ။ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ေနာက္ပိုင္း ၁ ေတာင့္၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၁ဝ ရက္ ေသာက္ပါ။ ေဆးေသာက္ျပီး ၃ ရက္အတြင္း သိသာလာမယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးကေတာ့ ေခြ်းထြက္တာ၊ စြန္႔ထုတ္တာေတြ မ်ားမယ္။ Maple syrup အနံ႔တမ်ိဳးရမယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိေနရင္၊ ပန္းနာရွိရင္ မေပးဘူး။

· Blessed Thistle တခါေသာက္ ၂-၃ ျပား၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္။
· Red Raspberry tea ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆးေတာင့္ျဖစ္ျဖစ္ ေသာက္ပါ။
· Oatmeal အုတ္စပါး (ေကြကာအုတ္) စားသံုးပါ။
· Yeast tablets တခါေသာက္ ၂-၃ ျပား၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္ေသာက္ပါ။

မဂၤလာသတင္းစဥ္မွာ ဖတ္ရတယ္။ ႏြားအျမီး၊ မီးဖုတ္ျခစ္ထုတ္ျပီး အတံုးေလးေတြတံုး၊ ေၾကာင္ပန္းရြက္ လက္တစ္ဆုပ္၊ ငရုတ္ေကာင္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ငါးပိ၊ ခ်င္း၊ ဆား၊ သင့္ေတာ္ရံုထည့္ျပီး ဟင္းခါးခ်က္ တိုက္လိုက္၊ မၾကာခင္ ႏို႔ရႊင္ရႊင္ ထြက္လာလိမ့္မယ္။

Diet for a breastfeeding mom (1) ႏို႔တိုက္မိခင္ ဘာစားခ်င္လဲ (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/diet-for-breastfeeding-mom-1.html
Diet for a breastfeeding mom (2) ႏို႔တိုက္မိခင္ ဘာစားခ်င္လဲ (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/diet-for-breastfeeding-mom-2.html
Breast Milk Supply ႏို႔ထြက္နည္းေနရင္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/breast-milk-supply.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ