Hirschsprung Disease ေမြးရာပါအူပိတ္ေရာဂါတမ်ိဳး

ကေလးအသက္က ၂ နွစ္ရက္ပိုင္းပဲေက်ာ္ပါေသးတယ္။ လသားတုန္းက အူရွည္လို႔ဆိုျပီး ၆ လ သာအရြယ္မွာ အူတခါ ျဖတ္ထား ရပါတယ္။ ၁ နွစ္ ၈ လ အရြယ္မွာ တခါထပ္ျဖတ္ရပါတယ္။ ခု ၂ နွစ္ျပည့္ျပီးမွ ဝမ္းသြားတာ အညိုေရာင္သြားေန လို႔ ၃ ရက္ေျမာက္ရွိပါျပီ အစားလည္းစားပါတယ္။ ေဆာ့လည္းေဆာ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုေျကာင့္ျဖစ္တာလဲဆိုတာ မသိလို႔ ဆရာကို အကူညီေတာင္း ေဆြေႏြးျကည့္တာပါ။

ေရာဂါအမည္ ေဆးစာလံုးေပါင္း သိပါသလား။ ဘယ္ႏိုင္ငံ၊ ဘယ္ျမိဳ႕မွာလည္း။

မုံရြာျမို႕ကပါ။ ေရာဂါအမည္ေတာ့ အတိအက်မသိပါဘူးဆရာ။ ၁၂ ရက္သားအရြယ္က ဝမ္းမသြားလို႔ အူထုတ္ျပီး ဗိုက္ကေနဝမ္းသြျပီး ၆ လအရြယ္မွာ အူရွည္လို႔ဆိုျပီးျဖတ္ရပါတယ္။ ကင္ဆာေဆးစစ္ေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္ ဆရာ။ ေဆးစာအုပ္ထဲ ျကည့္ျပီး က်ေနာ္ ေဆးစာလုံးေပါင္ကို ပို႔ေပးပါ့မယ္။ Hirschpruns အဲဒါလား မသိဘူး ခင္ဗ်။

Hirschsprung Disease ေမြးရာပါအူပိတ္ေရာဂါတမ်ိဳးကို Megacolon အူၾကီးေနတာလို႔လည္းေခၚၾကတယ္။ အစာေျခလမ္းေအာက္ပိုင္းမွာ အာရံုေၾကာအလုပ္မလုပ္လို႔ အူလမ္းပိတ္ေနတာျဖစ္တယ္။ ကေလးအရွင္ေမြး ၅ဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေယာက္်ားေလးေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ တျခားေမြးရာပါေရာဂါတခုခု (ေဒါင္းဆင္ဒရုမ္း) နဲ႔တြဲျဖစ္တတ္တယ္။

ကေလးရဲ႕အူမၾကီးဟာ ၅ ေပေလာက္ရွည္တယ္။ အဲဒီကေနရာတခုခုမွာေရာဂါျဖစ္တယ္။ အူမၾကီးအဆံုးပိုင္းေနရာမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္ရတယ္။ ခြဲျပီးေကာင္းတဲ့ကေလးကမ်ားတယ္။ ေရာဂါနဲ႔ကေလးကို ေမြးျပီး ရက္နည္းနည္းမွာ သိသာလာမယ္။ တခ်ိဳ႕ၾကာမွသာသတိထားမိတယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ေနမယ္။ ဗိုက္ေဖါင္းေနမယ္။ အန္မယ္။ အန္တာက ဝါညိဳညိဳအေရာင္ျဖစ္မယ္။ ကိုယ္ပူမယ္။ ဝမ္းပ်က္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြမွာ ပိုးဝင္တာရွိမယ္။ ဝမ္းအလြန္ခ်ဳပ္မယ္။ အရည္ေတြသာဝမ္းသြားမယ္။ အစားပ်က္မယ္။ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈေနာက္က်ေနမယ္။

ဗိုက္ကိုဓါတ္မွန္ရိုက္စစ္ရတယ္။ ေဆးသြင္းရိုက္ရတယ္။ အသားစထုတ္ယူစစ္တာလည္းလုပ္ႏိုင္တယ္။ Anorectal manometry ေခၚတဲ့ေလလံုးေလးနဲ႔စမ္းနည္းလည္းလုပ္တယ္။

ကုသနည္းမ်ားမွာ ခြဲစိတ္ကုသနည္းလုပ္ရတယ္။ ခြဲတာမွာ အူမၾကီး ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့အစိတ္အပိုင္း ဖယ္ွားေပးတယ္။ ပိတ္ေနတာေတြဖယ္ေပးနည္းလည္းလုပ္တယ္။ Irrigation လို႔ေခၚတယ္။ Laparoscopic methods ကရိယာနဲ႔ခြဲနည္းလည္းရွိတယ္။ enterocolitis ေရာင္ရမ္းတာျဖစ္ေနျပီး Irrigation နည္းနဲ႔လည္းမရရင္ Ileostomy or colostomy အူကို ဗိုက္အျပင္ဖက္ေဖါက္ေပးထားရတယ္။ Sodium ဓါတ္ဆား အစားထိုးေပးရတယ္။ လိုတဲ့အာဟာရလည္းျဖည့္ေပးရတယ္။ ေကာင္းလာတဲ့အခါ သူ႔လမ္းသူသြားေစမယ္။ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ ဝမ္းခဏခဏသြားလို႔ စအိုေနရာကို ဂရုစိုက္ေပးရတယ္။

Enterocolitis အူလမ္းေရာင္တာျဖစ္လာတတ္တယ္။ ေဆးေၾကာနည္းနဲ႔ ပိုးေသေဆးေပးနည္းလုပ္ေပးရမယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္တတ္လို႔ အစားအေသာက္နဲ႔ Laxatives ဝမ္းႏုပ္ေဆးေပးရတယ္။ Redo of the pull-through ထပ္ခြဲရတာလည္း ရွိတတ္တယ္။ Incontinence ဝမ္းမလံုတာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အူအလုပ္လုပ္တာသိပ္ေႏွးေနရင္ Senna-based stimulant laxative ေပြးကိုင္းဝမ္းႏုပ္ေဆးသံုးရတယ္။ အူအလုပ္သိပ္ျမန္ေနရင္ ဝမ္းေလွ်ာမယ္။ Loperamide ဝမ္းပိတ္ေဆးေပးမယ္။ ဆန္၊ ငွက္ေပ်ာ္သီးနဲ႔ ပန္းသီးေဆာ့စ္ေတြစားေစရတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေလးကို Small volume enema (200-500 mL) ဝမ္းျခဴေပးရတယ္။

တာရွည္ဝမ္းျခဴရမယ့္ကေလးဆိုရင္ Malone appendicostomy ခြဲစိတ္နည္းလုပ္ေပးရတယ္။ ဝမ္းျခဴနည္းတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ Sacral nerve stimulation အာရံုေၾကာႏိႈးဆြေပးနည္းလည္းရွိတယ္။ အူပိတ္ေနရင္ Reoperative (Re-do) surgery ခြဲနည္းလုပ္ရတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၄-၁၂-၂ဝ၁၅