Burma Rice အတြင္းညံ့တာက ရင္းစားမရႏိုင္ေသးပါ
ႏွစ္သစ္ကူးရက္မွာ သတင္းတခု ဖတ္ရတယ္။ ျမန္မာျပည္က တင္သြင္းလာတဲ့ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁၈၀၀၀ ကို အိုင္ဗိုရီကို႔စ္မွာ အရည္အေသြးမျပည့္ လူစားဖို႔မသင့္လို႔ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ရ။ ဂါနာ၊ ဂီနိနဲ႔ တိုဂိုတို႔မွာလည္း အဲလိုပဲ အရည္အေသြး ျပႆနာရွိလို႔ ျငင္းလိုက္ၾကရတဲ့။
ျမန္မာ့ဆန္သမိုင္းကစေတာ့ ေရးခ်င္ပါတယ္။ လူမႈေရးကြန္ရက္မွာ စာရွည္ရွည္ေရးလို႔ ဖတ္မဲ့သူမရွိ။ ဖတ္ခ်ိန္ကလည္း မရၾကပါ။
ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္းကို ၁၈၅၂ ခုႏွစ္မွာသိမ္ယူျပီး ျဗိတိသွ်အင္ပါယာအတြင္းမွာ တခုတည္းေသာ စီးပြါးေရး စန္းလာဘ္ၾကီး ပြင့္ႏိုင္ခဲ့တာ ကိုလိုနီျမန္မာျပည္သာျဖစ္တယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အၾကီးမားဆံုး ဆန္တင္ပို႔ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီအဆင့္မွာ ၂၀ ရာစုပဌမတဝက္အထိ ရွိေနခဲ့တယ္။ ၁၇-၁၁-၁၈၆၉ ေန႔က ဆူးအက္ တူးေျမာင္း ဖြင့္လွစ္လိုက္လို႔လည္း ျမန္မာ့ဆန္ေစ်းကြက္ ေကာင္းခဲ့တယ္။ ကိုလိုနီအစိုးရက အိႏၵိယႏိုင္ငံက ေတာင္ပိုင္းသားေတြကို သိန္းဂဏန္နဲ႔ ေခၚသြင္းျပီး စပါးစိုက္ေစခဲ့တယ္။ ခ်စ္တီးေခၚ ေငြးေခ်းစားသူေတြလည္း ပါလာတယ္။
ဖဆပလေခတ္မွာလည္း ဆန္တင္ပို႔အား ဆက္ေကာင္းခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရခတ္မွာ ဆင္းရဲျခင္းနဲ႔ အဂတိလိုက္စားျခင္း ကပ္ေရာဂါဆိုးၾကီး တႏိုင္ငံလံုးမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ ျပည္ပပို႔ကုန္မွန္သမွ် အရည္အေသြးေတြ ေဇာက္ထိုးက်ဆင္းသြားတယ္။ ျပည္တြင္းသံုးစရာေတြလည္း တမ်ိဳးမက်န္အကုန္ ညံ့ဖ်င္းကုန္တယ္။ ဆန္ဝယ္လိုသူ နည္းနည္းလာတယ္။ ပို႔တာေတြ ျပန္ပို႔ခံရတယ္။ နာမည္ပ်က္တာ အခုထိ အဖတ္ဆယ္မရေသးပါ။
လက္ရွိအေျခအေနမွာ ထုတ္ကုန္နဲ႔ ပို႔ကုန္ပစၥည္းတခ်ိဳ႕က အေပၚယံေကာင္းေတြသာ ျဖစ္လာျပီး၊ လူေတြအတြင္းညံ့သြားၾကတာက အခုထိ ရင္းစားမရႏိုင္ေသးပါ။ ညံ့ေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူေတြေနာက္မွာ မ်ိဳးဆက္ေတြ ဆက္ေမြးေပးထားခဲ့တယ္။
Origins of the Burma rice boom, 1850–1880 https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00472338780000311?journalCode=rjoc20
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၇-၄-၂ဝ၁၉
ျမန္မာ့ဆန္သမိုင္းကစေတာ့ ေရးခ်င္ပါတယ္။ လူမႈေရးကြန္ရက္မွာ စာရွည္ရွည္ေရးလို႔ ဖတ္မဲ့သူမရွိ။ ဖတ္ခ်ိန္ကလည္း မရၾကပါ။
ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္းကို ၁၈၅၂ ခုႏွစ္မွာသိမ္ယူျပီး ျဗိတိသွ်အင္ပါယာအတြင္းမွာ တခုတည္းေသာ စီးပြါးေရး စန္းလာဘ္ၾကီး ပြင့္ႏိုင္ခဲ့တာ ကိုလိုနီျမန္မာျပည္သာျဖစ္တယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အၾကီးမားဆံုး ဆန္တင္ပို႔ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီအဆင့္မွာ ၂၀ ရာစုပဌမတဝက္အထိ ရွိေနခဲ့တယ္။ ၁၇-၁၁-၁၈၆၉ ေန႔က ဆူးအက္ တူးေျမာင္း ဖြင့္လွစ္လိုက္လို႔လည္း ျမန္မာ့ဆန္ေစ်းကြက္ ေကာင္းခဲ့တယ္။ ကိုလိုနီအစိုးရက အိႏၵိယႏိုင္ငံက ေတာင္ပိုင္းသားေတြကို သိန္းဂဏန္နဲ႔ ေခၚသြင္းျပီး စပါးစိုက္ေစခဲ့တယ္။ ခ်စ္တီးေခၚ ေငြးေခ်းစားသူေတြလည္း ပါလာတယ္။
ဖဆပလေခတ္မွာလည္း ဆန္တင္ပို႔အား ဆက္ေကာင္းခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရခတ္မွာ ဆင္းရဲျခင္းနဲ႔ အဂတိလိုက္စားျခင္း ကပ္ေရာဂါဆိုးၾကီး တႏိုင္ငံလံုးမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ ျပည္ပပို႔ကုန္မွန္သမွ် အရည္အေသြးေတြ ေဇာက္ထိုးက်ဆင္းသြားတယ္။ ျပည္တြင္းသံုးစရာေတြလည္း တမ်ိဳးမက်န္အကုန္ ညံ့ဖ်င္းကုန္တယ္။ ဆန္ဝယ္လိုသူ နည္းနည္းလာတယ္။ ပို႔တာေတြ ျပန္ပို႔ခံရတယ္။ နာမည္ပ်က္တာ အခုထိ အဖတ္ဆယ္မရေသးပါ။
လက္ရွိအေျခအေနမွာ ထုတ္ကုန္နဲ႔ ပို႔ကုန္ပစၥည္းတခ်ိဳ႕က အေပၚယံေကာင္းေတြသာ ျဖစ္လာျပီး၊ လူေတြအတြင္းညံ့သြားၾကတာက အခုထိ ရင္းစားမရႏိုင္ေသးပါ။ ညံ့ေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူေတြေနာက္မွာ မ်ိဳးဆက္ေတြ ဆက္ေမြးေပးထားခဲ့တယ္။
Origins of the Burma rice boom, 1850–1880 https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00472338780000311?journalCode=rjoc20
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၇-၄-၂ဝ၁၉
Comments
Post a Comment