The Psychology of Superstition အယူစြဲမ်ား၏ စိတ္ပညာ

ခုရက္ေတြမွာ ဖတ္ရတဲ့သတင္းတပုဒ္ေၾကာင့္ ဒီစာကိုေရးပါတယ္။ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ကို မသိပါ။ အယူစြဲမ်ား၏ စိတ္ပညာကို သုေတသနစာတမ္း ၂ ခုကိုအေျခခံ ေရးပါမယ္။ အားလံုးက အေမရိကန္။ အဂၤလိပ္စာလံုးေတြကို ေက်ာ္ဖတ္လို႔ရတယ္။

စိတ္ေဆးပညာမွာ Superstition, Ritual, or Anxiety အယူစြဲ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းနဲ႔ စိုးရိမ္စိတ္လို႔ ရွိတယ္။

သင္ဟာ သူမ်ားေတြနဲ႔အတူတူပဲသာဆိုရင္ အယူစြဲေတြအရစဥ္းစားေတြးေတာတာနဲ႔ အမူအယာေတြကို အျဖစ္မွန္ရယ္လို႔ သေဘာမေပါက္ပဲ ေတြးထင္တဲ့အတိုင္း၊ သူမ်ားေတြလုပ္တဲ့အတိုင္း လိုက္ပါလုပ္ေဆာင္သူတေယာက္ျဖစ္ပါမယ္။
ေဗဒင္ေဟာစာတမ္းေတြ ဖတ္တာ၊ အဲတာေတြအတိုင္း လိုက္နာလုပ္ေဆာင္တာ၊ ေၾကာင္နက္ျမင္တာကို နိမိတ္ဆိုးလို႔ တြက္တာ၊ စသည္။ အေမရိကန္လူမ်ိဳး တဝက္ေက်ာ္က အဲလိုဟုတ္ပါတယ္လို႔ ဝန္ခံၾကတယ္။

ေဘာလံုးသမားေတြ မကစားမီနဲ႔ ဂိုးသြင္းႏိုင္ခ်ိန္မွာ သူတို႔ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ လုပ္ၾကတယ္။ သူတို႔မန္ေနဂ်ာေတြကလည္း သူတို႔သေဘာက်တာကို လုပ္ေစတယ္။ အဲတာမ်ိဳးက အယူသီးတာ မဟုတ္ပါ။ တကယ္လို႔ ေဘာလံုးကို ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္ လက္နဲ႔ ေခါက္နည္းကိုလုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲတာ အယူသီးသာျဖစ္တယ္။ အဲတာကို စိတ္ေဆးပညာမွာ obsessive compulsive disorder (OCD) လို႔သတ္မွတ္တယ္။ တျခားစိတ္ပညာရွင္တေယာက္ကေတာ့ အဲတာဟာ anxiety disorders ထဲမွာပါတယ္။ အယူစြဲမဟုတ္ပါတဲ့။

Anxiety စိုးရိမ္စိတ္၊ Tension စိတ္ဖိအား၊ Excessive worry အလြန္စိုးရိမ္မႈ၊ Trouble sleeping အိပ္မရျခင္း၊ Obsessive thoughts စြဲလမ္းေနတာကိုသာ ေတြးေနျခင္းနဲ႔ Exhaustion အားကုန္သြားျခင္းေတြျဖစ္လာမယ္။

အယူသီးျခင္းမွာ Driving Forces တြန္းအားရွိတယ္။ ထိမ္းႏိုင္စြမ္းနဲ႔ ေသခ်ာမႈကိုရခ်င္ေနလို႔။ တခါတေလမွာ မွားေနတာ တခုခုကို စိတ္ကူးနဲ႔ဖန္တီးျခင္းဟာ ဘာတခုမွ မရွိတာထက္ ေကာင္းတတ္တယ္။

Friend or Foe ရန္သူလား မိတ္ေဆြလား
အယူသီးျခင္းကေန လံုျခံဳမႈနဲ႔ ကိုယ္ကိုယ္ကိုယံုၾကည္မႈေတြ ရလာႏိုင္တယ္။ ကံေကာင္းမယ္လို႔ မွတ္ယူတဲ့ အေရာင္ပါ အဝတ္အစား ေရြးဝတ္တာမ်ိဳး။ ေဆးပညာမွာ placebo effects လို႔ေခၚတယ္။ လူနာကို တကယ့္ေဆးမဟုတ္တာ တခုခု ေပးျပီး ကုသနည္းရွိတယ္။ အယူသီးျခင္းရဲ႕ မေကာင္းေစတဲ့ ဘဝပါပ်က္ေစႏိုင္တာအခ်က္ကေတာ့ ေလာင္းကစားရာမွာ အဲလိုမွတ္ယူ အသံုးျပဳျခင္း ျဖစ္တယ္။

Phobic superstitions ေခၚတဲ့ ေၾကာက္စိတ္ကေနလည္း စိုးရိမ္စိတ္ေတြလြန္ကဲေစမယ္။ ဥပမာ ေသာၾကာေန႔ ၁၃ ရက္ ညကို ေၾကာက္ေနသူမ်ိဳး။

ကေလးေတြမွာလည္း အယူသီးမႈရွိႏိုင္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုအျဖစ္မ်ားတယ္။ စိတ္ေရာဂါလူနာ အေရအတြက္အရ ေျပာတာျဖစ္တယ္။

စုန္း၊ တေစၧ၊ ကေဝ၊ ေမွာ္အတတ္၊ ဟယ္လိုဝင္းသေကၤတေတြကို လက္ခံလိုက္တာ ယံုၾကည္တာဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မွာ ပိုမ်ားလာတယ္။

Intelligence ေခၚ ဉာဏ္ရည္က အယူသီးမႈအေပၚ အနည္းငယ္သာသက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ကမာၻမွာအနာမည္အၾကီးဆံုး ဟားဗဒ္တကၠသိုလ္ၾကီးမွာ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြက ဂြ်န္ဟားဗဒ္ရုပ္ထုက ေျခေထာက္ကို လက္နဲ႔ ပြတ္ၾကသတဲ့။

ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္း မႏၲေလး မဟာမုနိဘုရားၾကီးမွာထားတဲ့ ေၾကးရုပ္ၾကီးေတြ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ့ေနရာမွ ပြတ္ၾကတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၄-၂၀၁၉