Mongol and Myghal Emperors မြန္ဂို အင္ပါယာနဲ႔ မူေဂါလ္ အင္ပါယာ

ဆရာခင္ဗ် Mongol invasions of Burma ျမန္မာႏိုင္ငံကို မြန္ဂိုက်ဴးေက်ာ္မႈမ်ားစာထဲမွာပါတဲ့ မြန္ဂိုနဲ႔ India ကို သိမ္းတဲ့ မဂိုက အတူတူပါပဲလားခင္ဗ်။

Mughal (Moghul or Mogul) ဆိုတာ Mongols စကားလံုးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။

Mongol Empire မြန္ဂို အင္ပါယာဆိုတာ သမိုင္းမွာ ၁၃ ရာစုကေန ၁၄ ရာစုအထိ အရွည္ၾကာဆံုးမင္းဆက္ျဖစ္တယ္။ ဗဟိုအာရွေဒသကေနစတယ္။ ဥေရာပအလယ္ပိုင္း၊ ဂ်ပန္ပင္လယ္၊ ဆိုက္ေဘးရီးယား၊ အိႏၵိယတိုက္ငယ္၊ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား၊ အီရန္၊ အာေရးဗီးယားအထိ က်ယ္ျပန္႔တယ္။ Genghis Khan ဂ်င္ဂစ္ခန္ ၁၂ဝ၆ မွာနန္းတက္တယ္။

Mughal emperors မူေဂါလ္ အင္ပါယာဆိုတာ တူရကီ-မြန္ဂို ႏြယ္ဘုရင္ေတြျဖစ္တယ္။ မူေဂါလ္ အင္ပါယာ ၁၅၅၆ မွာစတယ္။ Kublai Khan ကူဘေလခန္ မြန္ဂိုးလီးယားအလယ္ပိုင္းကျဖစ္တယ္။ ၁၂၆ဝ ကေန ၁၂၉၄ အထိ မြန္ဂိုးလီးယားနဲ႔ တရုပ္ျပည္မွာစိုးစံခဲ့တယ္။ Yuan ယြန္မင္းဆက္ကိုထူေထာင္တယ္။ မြန္ဂို အင္ပါယာ Genghis Khan ဂ်င္ဂစ္ခန္ရ့ဲ ေျမးျဖစ္တယ္။ ပစိဖိတ္ကေန ပင္လယ္နက္၊ ဆိုက္ေဘးရီးယားကေန အာဖကန္နစၥတန္အထိ ပိုင္တယ္။ ေတာင္အာရွ (အိႏၵိယ + ပါကစၥတန္ + ဘဂၤလားဒက္ရွ္) ကိုဗဟိုျပဳတယ္။ ၁၆ ရာစု ေစာေစာပိုင္းကေန ၁၈ ရာစုထိ ၾကာရွည္တယ္။ ျဗိတိသွ်ေတြဝင္လာတဲ့အထိျဖစ္တယ္။ နာမည္ၾကီးဘုရင္ေတြကေတာ့ Akbar the Great အက္ဂဘာ အိႏၵိမွာစိုးစံတယ္။ Shah-Jahan-e-Azam ရွားဂ်ဟန္ဘုရင္က နာမည္ၾကီး Taj Mahal at Agra တာ့ခ်္မဟာကို ေဆာက္ခဲ့သူျဖစ္တယ္။

1. Mongol invasions of Burma ျမန္မာႏိုင္ငံကို မြန္ဂိုက်ဴးေက်ာ္မႈမ်ား https://doctortintswe.blogspot.com/2015/04/mongol-invasions-of-burma.html
2. Mongolia မြန္ဂိုးလီးယား https://doctortintswe.blogspot.com/2016/06/mongolia.html
3. Mongoloid and Tibeto-Burman မြန္ဂိုလြိဳက္ ႏွင့္ တိဘက္တို-ဘာမင္း https://doctortintswe.blogspot.com/2017/05/mongoloid-and-tibeto-burman.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၄-၄-၂ဝ၁၅
၄-၄-၂ဝ၁၈
Photo 1 = The Yuan Dynasty of China, c. 1294
Photo 2 = The Mughal Empire in 1700