The route of administration of vaccines ကာကြယ္ေဆးေပး-ထိုးနည္းမ်ား
ဆရာခင္ဗ်ာ ကာကြယ္ေဆးမ်ားကို မည္သည့္ေနရာတြင္ မည္ကဲ့သို႔ထိုးရေၾကာင္း သိလိုပါသည္ဆရာ။ ဥပမာ အေရျပားထဲထိုးရတာေတြ အေရျပားေအာက္ထိုးရတာေတြ နားမလည္လို႔ပါဆရာ။ BHS ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ လမ္းျပေပးပါဦးဆရာ။ Chat Box မွေမးသည္မွာ လိုင္းမေကာင္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးပါဆရာ။
ညတံုးကလည္း က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းတဦးက ကာကြယ္ေဆးေတြ ထားသိုနည္းေပးလို႔ ေျဖရေသးတယ္။
ကာကြယ္ေဆးတခုခ်င္းစီမွာ ေဆးထိုးနည္း၊ ေဆးတိုက္နည္းေတြရွိတယ္။ အတိအက်လိုက္နာမွသာ ကာကြယ္ေဆးက ထိေရာက္တယ္။
၁။ Intramuscular (IM) injection ဆိုတာ ၾကြက္သားထဲထိုးတာျဖစ္တယ္။
၂။ Subcutaneous (SC) injection ဆိုတာ အေရျပားေအာက္မွာထိုးတာျဖစ္တယ္။
၃။ Intradermal (ID) injection ဆိုတာ အေရျပားထဲထိုးတာျဖစ္တယ္။
၄။ Intranasal spray ႏွာေခါင္းထဲပန္းနည္းက Intranasal flu vaccine တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးအတြက္ျဖစ္တယ္။
၅။ Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆး။
BCG တမ်ိဳးတည္းသာ Intradermal (ID) injection နည္းနဲ႔ထိုးရတယ္။ အာရံုေၾကာနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြကို မထိခိုက္ေစအာင္လုပ္ရတာျဖစ္တယ္။ ေမြးစကေလးရဲ႕ ေသးငယ္တဲ့ ဘယ္ဖက္လက္ေမာင္းမွာ (15 mm, 26 gauge) အရြယ္အစားသာရွိတဲ့အပ္ေလးနဲ႔ထိုးရတယ္။ တျခားကာကြယ္ေဆး ထိုးေဆးေတြကို SC ျဖစ္ျဖစ္ IM ျဖစ္ျဖစ္ (25 mm, 23 gauge) အရြယ္အစားအပ္နဲ႔ထိုးရတယ္။
Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ အစက္ခ်နည္း ဒါမွမဟုတ္ ေဆးထိုးပိုက္နဲ႔တိုက္ရတယ္။
၁။ Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆးမ်ား = OPV, Rotavirus
၂။ Intramuscular (IM) injection ၾကြက္သားထဲထိုး ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆးမ်ား = DTwP, DTaP, DT, Td, TT, Hepatitis B, IPV, HiB, PCV-7
၃။ Subcutaneous (SC) injection အေရျပားေအာက္မွာ ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆးမ်ား = Measles, Yellow Fever
၄။ Intradermal (ID) injection အေရျပားထဲ ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆး= BCG
BCG ကာကြယ္ေဆးကို 0.05 ml (0.05 mg of BCG vaccine powder) တိတိက်က်ေဖ်ာ္ထားတာကို တႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို ထိုးမယ္။ တႏွစ္ေက်ာ္ကေလးကို 0.1 ml (0.1 mg of BCG vaccine powder) ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ဘယ္ဖက္လက္ေမာင္းမွာထိုးတယ္။ အီသီယိုးပီးယားမွာ ညာဖက္လက္ေမာင္းမွာသာထိုးတယ္။ BCG ကိုလည္း ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မေဖ်ာ္ေသးတာကို ခဲထားလို႔လည္းရတယ္။ ေဖ်ာ္ျပီးရင္ေတာ့ မခဲရပါ။ ေနေရာင္နဲ႔ေတြ႔ရင္ အာနိသင္ပ်က္မယ္။
Pentavalent vaccines မွာ ComBE Five, Pentavac PFS, Easyfive, Pentaxim (DTaP), shan-5 နဲ႔ Quinvaxem (DTwP) အမ်ိဳးအစားေတြရွိတယ္။
အားလံုးကုိ 0.5 ml ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ဘယ္ဖက္ေပါင္အျပင္ေနရာမွာ Intramuscular (IM) ထိုးတယ္။
ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။
PCV10 ကာကြယ္ေဆးကို ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။ Pentavalent vaccines နဲ႔အတူ ထားႏိုင္တယ္။ အထားခံေဆးထည့္မထားလို႔ ေရခဲေသတာထဲကေနထုတ္ယူျပီး ၆ နာရီၾကာရင္ ေဆးကို ဆက္မသံုးပါနဲ႔။ PCV10 (Synflorix) ကာကြယ္ေဆးကို pentavalent vaccine ထိုးစဥ္မွာအတူထိုးႏိုင္တယ္။ 6, 10 နဲ႔ 14 ပတ္အရြယ္ ကေလးေတြကိုထိုးတယ္။ Intramuscular (IM) injection ဘာဖက္ေပါင္အျပင္ေနရာမွာထိုးတယ္။ Pentavalent vaccine ကို ဘယ္ဖက္ေပါင္မွာထိုးတယ္။ PCV10 ကို 0.5 ml ထိုးတယ္။ Two-dose vials တလံုးကို ၂ ေယာက္စာလာတယ္။ PCV10 vaccine ကို 6, 10 နဲ႔ 14 ပတ္ေတြမွာထိုးေပးတယ္။ အသက္၁ ႏွစ္မွာ ၃ ခါထပ္ထိုးျပီး ျဖစ္ရမယ္။ ကေလးေဆးစထိုးတာေနာက္က်ခဲ့ရင္လည္း ေဆး ၃ လံုးအျပည့္ထိုးပါ။ တခါနဲ႔တခါ ၄ ပတ္ျခားပါ။
Tetanus toxoid (TT) vaccine ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးကို 0.5 ml ထိုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္း မေမြးခင္ ၂ ခါ ထိုးတယ္။ တခါနဲ႔တခါ တလျခာထိုးတယ္။ ေနာက္တၾကိမ္ (၁ဝ) ႏွစ္ေနမွသာလိုေတာ့မယ္။ လက္ေမာင္းျဖစ္ျဖစ္ တင္ပါးျဖစ္ျဖစ္ထိုးႏိုင္တယ္။ Intramuscular (IM) အသားေဆးျဖစ္တယ္။ ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာ ထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၅-၉-၂ဝ၁၅
ညတံုးကလည္း က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းတဦးက ကာကြယ္ေဆးေတြ ထားသိုနည္းေပးလို႔ ေျဖရေသးတယ္။
ကာကြယ္ေဆးတခုခ်င္းစီမွာ ေဆးထိုးနည္း၊ ေဆးတိုက္နည္းေတြရွိတယ္။ အတိအက်လိုက္နာမွသာ ကာကြယ္ေဆးက ထိေရာက္တယ္။
၁။ Intramuscular (IM) injection ဆိုတာ ၾကြက္သားထဲထိုးတာျဖစ္တယ္။
၂။ Subcutaneous (SC) injection ဆိုတာ အေရျပားေအာက္မွာထိုးတာျဖစ္တယ္။
၃။ Intradermal (ID) injection ဆိုတာ အေရျပားထဲထိုးတာျဖစ္တယ္။
၄။ Intranasal spray ႏွာေခါင္းထဲပန္းနည္းက Intranasal flu vaccine တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးအတြက္ျဖစ္တယ္။
၅။ Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆး။
BCG တမ်ိဳးတည္းသာ Intradermal (ID) injection နည္းနဲ႔ထိုးရတယ္။ အာရံုေၾကာနဲ႔ ေသြးေၾကာေတြကို မထိခိုက္ေစအာင္လုပ္ရတာျဖစ္တယ္။ ေမြးစကေလးရဲ႕ ေသးငယ္တဲ့ ဘယ္ဖက္လက္ေမာင္းမွာ (15 mm, 26 gauge) အရြယ္အစားသာရွိတဲ့အပ္ေလးနဲ႔ထိုးရတယ္။ တျခားကာကြယ္ေဆး ထိုးေဆးေတြကို SC ျဖစ္ျဖစ္ IM ျဖစ္ျဖစ္ (25 mm, 23 gauge) အရြယ္အစားအပ္နဲ႔ထိုးရတယ္။
Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ အစက္ခ်နည္း ဒါမွမဟုတ္ ေဆးထိုးပိုက္နဲ႔တိုက္ရတယ္။
၁။ Oral administration ပါးစပ္ကေနတိုက္ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆးမ်ား = OPV, Rotavirus
၂။ Intramuscular (IM) injection ၾကြက္သားထဲထိုး ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆးမ်ား = DTwP, DTaP, DT, Td, TT, Hepatitis B, IPV, HiB, PCV-7
၃။ Subcutaneous (SC) injection အေရျပားေအာက္မွာ ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆးမ်ား = Measles, Yellow Fever
၄။ Intradermal (ID) injection အေရျပားထဲ ထိုးရတဲ့ကာကြယ္ေဆး= BCG
BCG ကာကြယ္ေဆးကို 0.05 ml (0.05 mg of BCG vaccine powder) တိတိက်က်ေဖ်ာ္ထားတာကို တႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို ထိုးမယ္။ တႏွစ္ေက်ာ္ကေလးကို 0.1 ml (0.1 mg of BCG vaccine powder) ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ဘယ္ဖက္လက္ေမာင္းမွာထိုးတယ္။ အီသီယိုးပီးယားမွာ ညာဖက္လက္ေမာင္းမွာသာထိုးတယ္။ BCG ကိုလည္း ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မေဖ်ာ္ေသးတာကို ခဲထားလို႔လည္းရတယ္။ ေဖ်ာ္ျပီးရင္ေတာ့ မခဲရပါ။ ေနေရာင္နဲ႔ေတြ႔ရင္ အာနိသင္ပ်က္မယ္။
Pentavalent vaccines မွာ ComBE Five, Pentavac PFS, Easyfive, Pentaxim (DTaP), shan-5 နဲ႔ Quinvaxem (DTwP) အမ်ိဳးအစားေတြရွိတယ္။
အားလံုးကုိ 0.5 ml ထိုးတယ္။ အမ်ားဆံုးက ဘယ္ဖက္ေပါင္အျပင္ေနရာမွာ Intramuscular (IM) ထိုးတယ္။
ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။
PCV10 ကာကြယ္ေဆးကို ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။ Pentavalent vaccines နဲ႔အတူ ထားႏိုင္တယ္။ အထားခံေဆးထည့္မထားလို႔ ေရခဲေသတာထဲကေနထုတ္ယူျပီး ၆ နာရီၾကာရင္ ေဆးကို ဆက္မသံုးပါနဲ႔။ PCV10 (Synflorix) ကာကြယ္ေဆးကို pentavalent vaccine ထိုးစဥ္မွာအတူထိုးႏိုင္တယ္။ 6, 10 နဲ႔ 14 ပတ္အရြယ္ ကေလးေတြကိုထိုးတယ္။ Intramuscular (IM) injection ဘာဖက္ေပါင္အျပင္ေနရာမွာထိုးတယ္။ Pentavalent vaccine ကို ဘယ္ဖက္ေပါင္မွာထိုးတယ္။ PCV10 ကို 0.5 ml ထိုးတယ္။ Two-dose vials တလံုးကို ၂ ေယာက္စာလာတယ္။ PCV10 vaccine ကို 6, 10 နဲ႔ 14 ပတ္ေတြမွာထိုးေပးတယ္။ အသက္၁ ႏွစ္မွာ ၃ ခါထပ္ထိုးျပီး ျဖစ္ရမယ္။ ကေလးေဆးစထိုးတာေနာက္က်ခဲ့ရင္လည္း ေဆး ၃ လံုးအျပည့္ထိုးပါ။ တခါနဲ႔တခါ ၄ ပတ္ျခားပါ။
Tetanus toxoid (TT) vaccine ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆးကို 0.5 ml ထိုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္း မေမြးခင္ ၂ ခါ ထိုးတယ္။ တခါနဲ႔တခါ တလျခာထိုးတယ္။ ေနာက္တၾကိမ္ (၁ဝ) ႏွစ္ေနမွသာလိုေတာ့မယ္။ လက္ေမာင္းျဖစ္ျဖစ္ တင္ပါးျဖစ္ျဖစ္ထိုးႏိုင္တယ္။ Intramuscular (IM) အသားေဆးျဖစ္တယ္။ ေရခဲေသတၲာထဲမွာ အပူခ်ိန္ +2 C to +8 C မွာ ထားသိုရမယ္။ မခဲရပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၅-၉-၂ဝ၁၅
Comments
Post a Comment