Aestheticism ရသ နင့္ သုတ

ဆရာ ရသစာေပနင့္ သုတစာေပကို အဂၤလိပ္လို ဘယ္လိုေရးရသလဲ မသိလို႔ပါ။

ကြ်န္ေတာ္က စာေပအေၾကာင္း နည္းနည္းေလးသာသိတယ္။ စာေရးဆရာေတြ၊ သုေတသီေတြကသာ မွန္တာကို ေျပာႏိုင္ၾကပါမယ္။ ေမးလာလို႔ ေျဖႏိုင္တာေတာ့ ေျဖပါမယ္။

ျမန္မာစာေပမွာသာ ရသစာနဲ႔ သုတစာလို႔ေျပာၾကတယ္။ သူမ်ားေတြဆီမွာက တမ်ိဳးသတ္မွတ္ၾကတယ္။ ရသလို႔ ဘာသာျပန္ႏိုင္တဲ့ Aesthetic literature ဆိုတာရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေခၚတာနဲ႔ တူတယ္။ အဲတာမဟုတ္တာကိုေတာ့ Information ေခၚ သတင္းအခ်က္အလက္ေပးစြမ္းတာမ်ိဳး။ Take away သယ္ယူပါသြားႏိုင္တာမ်ိဳးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ရသကေနာက္မွ ေပၚလာတာ။ Aestheticism ရသလႈပ္ရွားမႈဆိုတာ ေပၚခဲ့တယ္။ စာေပ၊ ေတးဂီတ၊ အႏုပညာနယ္ အစံုမွာျဖစ္တယ္။ လူမႈေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ ရသေပးစြမ္းႏိုင္တဲ့ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ သီကံုး စပ္ဆို ေရးသားမႈေတြ ရွိအပ္တယ္လို႔ ဆိုတာပါ။ တနည္းအားျဖင့္ နက္နည္းမႈထက္ လွပမႈကို ပိုျပီးေဇာင္းေပးတယ္။

Art for Art's sake အႏုပညာသည္ အႏုပညာအတြက္ေဆာင္ပုဒ္လည္း ေပၚလာတယ္။ ဥေရာပမွာ ၁၉ ရာစုထဲမွာ ျဖစ္ခဲ့တာေတြပါ။ Oscar Wilde ေအာ္စကာဝိုင္းဒ္ က ထင္ရွားသူျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ အဲတာေနာက္မွာ အႏုပညာသည္ လူထုအတြက္ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ ေပၚထြန္းခဲ့ပါတယ္။

Reading for pleasure သူတို႔ဆီမွာလည္း အေပ်ာ္ဖတ္ဆိုတာရွိတယ္။ အဲတာလည္း လႈပ္ရွားမႈတခုပဲ။

ျမန္မာဘာသာနဲ႔ေရးတဲ့စာေတြမွာ ရသကို ပိုျပီးတန္ဖိုးထားၾကတာမ်ားတယ္။ ရသမဟုတ္တာကို ဒုတိယတန္းလို႔ သေဘာထားတယ္။ အခ်က္အလက္ပါတဲ့စာေတြကိုလည္း ဖတ္ခ်င့္စဘြယ္ေရးၾကတယ္။ ဖတ္ဖူးတာေတြကို အၾကမ္းဖ်င္း ေကာက္ခ်က္ခ်ရရင္ အခ်က္အလက္မမွန္တာ တန္ဖိုးနည္းတယ္။ စာဖတ္သူေတြကို လမ္းလြဲဆြဲေခၚတတ္တယ္။ သမိုင္းပါ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ထံုမြန္းလြန္းေတာ့ ဇာတ္နိပါတ္လိုလို၊ စိတ္ကူးယဥ္လိုလို ျဖစ္ကုန္တယ္။ ဘာသာေရးစာေတြမွာလည္း စာပန္းခ်ီ ျခယ္လြန္းရာကေန အၾကည္ညိဳ လိုတာထက္ကဲေစျပီး တခ်ိန္မွာ ေမးခြန္းထုတ္ခံရတယ္။

အႏုပညာသည္ အႏုပညာအတြက္ေခတ္မွာ စာေရးဆရာေတြအခ်င္ခ်င္း၊ ကဗ်ာဆရာေတြအခ်င္းခ်င္း ကြ်န္ေတာ္ နားမလည္တာေတြကို အခန္းဆက္ေျပာဆိုျငင္းခုန္ေနၾကတယ္။ အႏုပညာသည္ ျပည္သူ႔အတြက္ေခတ္မွာ မြဲတဲ့သူေတြမွာ ကုန္းေကာက္စရာမရွိ၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူက က်ိက်ိတက္။ သူေဌးသမီးနဲ႔ ဒရိုက္ဘာကို ေပးစား။ ေၾကးစားမိန္ကေလးနဲ႔ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား ညား။ အဲဒီအႏုပညာေတြဟာ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ မဟုတ္ခဲ့ပါ။ ကန္ေတာ့ပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ေဘးမွာ သာမန္လူေတြ မ်ားတယ္။ သူလိုကိုယ္လိုလူေတြ မ်ားတယ္။ စာတင္တာေတြက အစြန္းတဘက္ဘက္ကလူေတြ။

ကြ်န္ေတာ္က စာဖတ္အားေကာင္းသူလည္း မဟုတ္၊ စာေပနယ္ထဲကလည္း မဟုတ္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္ေရးတာ လြဲတာေတြ ပါႏိုင္တယ္။ ေဆာရီး။ ဆယ္တန္းတုန္းကေက်ာင္းစာထဲမွာပါတဲ့ အိုင္းစတိုင္းရဲ႕ ႏိႈင္းရသီအိုရီအေၾကာင္းကို ဖတ္ေကာင္းေအာင္ ေရးတဲ့စာေတာ့ ကေန႔အထိၾကိဳက္တယ္။

(မအိပ္ခင္မွာ ေရးတဲ့စာတိုင္းမွာ အမွားေတြပါတတ္တယ္။ အိပ္ရာထေတာ့ ျပန္ျပင္ပါမယ္။ အဲတာလည္း ေဆာရီး။)

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၉-၁-၂ဝ၁၈