Nephritis ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ျခင္း

၁။ မဂၤလာပါ ဆရာ၊ ကၽြန္မအသက္ (၂၉)ႏွစ္ပါ။ ဆီးထဲမွာ protein အမႈန္ေတြပါလို႔ ေဆးေသာက္ေနရတာ ၁ႏွစ္ေက်ာ္ပါၿပီ။ MEDIXON 16mg IROVEL 150 ေသာက္ေနရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂လအတြင္းမွာေတာ့ လက္ေမာင္းနဲ႔ ႔ ေျခသလံုးတို႔မွာ အေၾကာျပတ္သလိုေတြ ေပၚလာပါတယ္။ မ်က္ႏွာမို႔ၿပီး ေရာင္တာေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဝိတ္လည္း တအား တက္လာပါတယ္။ ပင္ပန္းႏြမ္းႏြယ္လြယ္ပါတယ္။ ခဏခဏလည္း ဗိုက္ဆာတတ္ပါတယ္။ ဆရာရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ေရာဂါအေၾကာင္း blog post ကိုဖတ္ၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ေရာဂါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို သိခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီထက္ ဝိတ္တက္မလာဖို႔ က်န္းမာေအာင္ ဘယ္လိုေနထိုင္စားေသာက္သင့္တယ္ ဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လို အစားအစာေတြကို ပိုမိုစားသင့္ၿပီး ဘယ္လို အစားအစာေတြကို ေရွာင္သင့္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ Glumerulonephritis ဟာ နာတာရွည္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါပါလား ဆရာ။ အသက္အႏၲာရယ္ စိုးရိမ္ရတဲ့အထိ ဒုကၡေပးႏိုင္ပါသလား ဆရာ။

၂။ ဆရာရွင့္ သမီးေဖေဖမွ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဘယ္လိုေနတိုင္ျပီး ဘာေဆးေတြေသာက္သင့္တဲ့ အေၾကာင္း သိခ်င္ပါသည္။

ေက်ာက္ကပ္ေရာင္တာ တဖက္တည္းေရာ ႏွစ္ဖက္လံုးပါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အမ်ိဳးအစားေတြရွိတယ္။
1. Acute nephritis ရက္တို ေက်ာက္ကပ္ေရာင္
2. Chronic nephritis နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာင္
3. Glomerulonephritis ဂလိုမာရူလိုနဖရိုက္္တစ္
4. Primary glomerulonephritis
5. Autoimmune nephritis
6. Lupus nephritis
7. Pyelonephritis
8. Interstitial nephritis

Acute nephritis ရက္တိုေက်ာက္ကပ္ေရာင္တာနဲ႔ Chronic nephritis နာတာရွည္ေရာင္တာေတြကို အမ်ားဆံုး ျဖစ္ၾကတယ္။ ပိုးဝင္တာေၾကာင့္လဲျဖစ္ႏိုင္သလို အဆိပ္သင့္လို႔လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစတာကေတာ့ Autoimmune disease ေခၚတဲ့ ခုခံအား ကေမာက္ကမျဖစ္တဲ့ေရာဂါအေနနဲ႔ ျဖစ္ရတယ္။ လူေတြေသဆံုးရျခင္း ေရာဂါေတြထဲမွာ နဝမလိုက္တယ္။

ဘယ္လိုခံစားရသလဲ -
ေက်ာက္ကပ္ဆိုတာ ေသြးကေန ဆီးျဖစ္ေအာင္စစ္ထုတ္ေပးေနတဲ့အဂၤါတစံုျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ေအာင္ထုတ္မေပးႏိုင္ရင္
ကိုယ္ေရာင္မယ္။ ဆီးသြားတဲ့အၾကိမ္ နည္းႏိုင္-မ်ားႏိုင္တယ္။ အသက္ရွဴရခက္မယ္။ ဆီးအေရာင္ရင့္ေနမယ္။ အားယုတ္ေနမယ္။ ဆီးထဲ ေသြးပါမယ္။

Acute nephritis ကေလးေတြမွာပိုျဖစ္တယ္။ ရုတ္တရက္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ကိုယ္ေရာင္တာက မသိသာေသးဘူး။ ဆီးကိုညပိုင္းမွာပိုသြားတယ္။ ေရငတ္မယ္။ ေသြးဖိအားတက္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ ယားမယ္။ ပ်ိဳ႕အန္ခ်င္မယ္။ အန္တာထဲ ေသြးနည္းနည္းပါႏိုင္တယ္။

ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ -
• Autoimmune Disorders (ေအာ္တိုအင္ျမဴး) ေရာဂါ၊ ပံုမွန္ဆိုရင္ ကုိယ့္ခုခံအားဟာ ရန္သူ-မိတ္ေဆြကိုခြဲျပီး ခုခံကာကြယ္တယ္။ ဒီေရာဂါျဖစ္ေနရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္အရာကိုျပန္ျပီး တြန္းလွန္ေနတယ္။ ဒီလိုေရာဂါမွာ ထိခိုက္တာ ခံရတဲ့အဂၤါေတြက တခုမကဘူး။ ေက်ာက္ကပ္သာမကျဖစ္တယ္။
• Bacteria (ဗက္တီးရီးယား)၊ Streptococcus bacteria ကေနျဖစ္တယ္။
• Medication ေဆးေတြေၾကာင့္ျဖစ္တာ၊
• Heredity Factors မ်ိဳးဗီဇ။

Glomerulonephritis ဂလိုမာရူလိုနဖရိုက္္တစ္
ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ ရက္တိုက အလိုလိုလည္းေပ်ာက္တယ္။ မ်က္ႏွာေရာင္မယ္။ ဆီးထဲေသြးပါမယ္။ ဆီးနည္းမယ္။ အဆုတ္ေရာင္လို႔ အသက္ရွဴမဝျဖစ္မယ္။ ေသြးဖိအားတက္မယ္။ တေနရာရာမွာ ပိုးဝင္ရာကေန ဆက္ျဖစ္တာ။ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ဆီးအိမ္ေရာင္ရာကေန ေက်ာက္ကပ္ကို ပိုးဝင္ႏိုင္တယ္။ လူးပတ္စ္ေရာဂါရွိေနရာကေန ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးစစ္မယ္။ ေသြးစစ္မယ္။ MRI ရိုက္မယ္။ မ်ိဳးဗီဇနဲ႔ Lupus ေၾကာင့္ျဖစ္တာကိုေတာ့ ကာကြယ္လို႔ မရႏိုင္ဘူး။ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္မွာကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာရင္၊ ဆီးေအာင့္ရင္ ပိုးေသေဆးႏိုင္ေအာင္ ထိုးပါ-ေသာက္ပါ။

နာတာရွည္ကေတာ့ ႏွစ္ေတြၾကာေအာင္ျဖစ္တယ္။ ၾကာရင္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မႏိုင္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဆီးထဲအနယ္ပါမယ္။ ေသြးတိုးမယ္။ ေျခလက္မ်က္ႏွာေရာင္မယ္။ ဆီးခဏခဏသြားမယ္။ ဆီးထဲေသြးပါမယ္။
ေက်ာက္ကပ္အားနည္းလာရင္ အစားပ်က္မယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္ ေမာပန္းမယ္။ အိပ္မရျဖစ္မယ္။ အေရျပားေျခာက္မယ္။ ယားမယ္။ ၾကြက္တက္မယ္။

နာတာရွည္ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲ ေသခ်ာ မေျပာႏိုင္ပါ။ ေသြးတိုးကို ေန႔စဥ္ထိန္းေနရမယ္။ အစားအေသာက္ ေန႔စဥ္ထိန္းေနရမယ္။ ပရိုတင္းနည္းစားပါ။ ဆားနဲ႔ ပိုတက္ဆီယမ္ နည္းစားပါ။ ဆီးသြားေစတဲ့ေဆးေပးမယ္။ ကယ္လ္စီယမ္ေဆးလိုမယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ထားတာ မ်ားေနရင္ လံုးဝေပ်ာက္ဘို႔မလြယ္ဘူး။ လူအပင္ပန္းမခံသင့္ဘူး။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ သက္သာတာ ေရြးရမယ္။ အရက္၊ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရမယ္။

အုန္းေရလတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ေသာက္ပါ။ ေထာပတ္သီး မ်ားမ်ားစားပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ သစ္သီးရည္ေသာက္ပါ။ အသီးမ်ားမ်ားစားပါ။ ပန္းသီး၊ လိမ္ေမာ္သီး၊ သစ္ေတာ္သီး၊ စပ်စ္သီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ သေဘၤာသီး။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ တေန႔မွာ ၈-၁ဝ ခြက္ထက္ မနည္းေစနဲ႔။ Oxalic acid မ်ားတဲ့အစားအေသာက ္ေရွာင္ပါ။ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ေခ်ာကလက္၊ ကိုကိုး။ ဆားေလွ်ာ့စားပါ။ ဆားမ်ားတဲ့ အသင့္စားႏိုင္တဲ့ ေခတ္ေပၚစာေတြ ေရွာင္ပါ။ ေၾကာ္တာေတြ မစားပါနဲ႔။

Nephrotic syndrome နဖေရာတစ္ ဆင္ဒရုမ္း
ဆီးထဲမွာ ပရိုတင္းေတြပါေနမယ္။ ကိုယ္ေရာင္မယ္။ ေသြးတိုးမယ္။ ကိုလက္စေထာ မ်ားေနမယ္။ ေရရွည္မွာ ေက်ာက္ကပ္က ႏိုင္ေအာင္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ Prednisone စတီရြိဳက္ေဆးေပးမယ္။ Cyclophosphamide ေဆးလည္းတခ်ိဳ႕လူနာေတြကိုေပးတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၃-၉-၂ဝ၁၃
၂ဝ-၈-၂ဝ၁၇
၂၃-၁-၂ဝ၁၈