Djenkol bean တညင္းသီးက်န္းမာေရး

၁။ တညင္းသီးက ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ

၂။ ဆရာကခင္ဗ်ာ၊ တညင္းသီးက လူခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ိုးျပုပါသလားခင္ဗ်ာ က်န္းမာေရးအတြက္ ဗဟုသုတအျဖစ္သိခ်င္လို့ပါ ေလးစားစြာျဖင့္ပါ

၃။ က်န္းမာေရးသတိေပးစာတခု ေတြ႔တယ္။ ေက်ာက္ကပ္ႏွစ္လုံး တၿပိဳင္နက္ပ်က္ဆီးေစတဲ့ တညင္းသီးဟာ စားစရာ မဟုတ္ပါ တဲ့။ (ပ်က္စီးလို႔ ေရးရတယ္)

၄။ ပစၥည္းေၾကာ္ျငာတခုမွာ ဒညမ္းသီးလို႔ ေတြ႔လိုက္တယ္။ သတ္ပံုမွားေနတယ္။ တညင္းသီး၊ တညင္းပင္လို႔သာ ေရးရတယ္။ ဒိန္ညင္း၊ ဒညင္းလို႔ အသံထြက္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းစာအားနည္းသူေတြက အရပ္ထဲ ေစ်းထဲမွာ ဒျငမ္းသီး၊ ဒညမ္းသီးလို႔ ေျပာဆိုတာၾကားဖူးတယ္။

တညင္းသီးနဲ႔ က်န္းမာေရး ေဆးသုေတသနေတြကို အေျခခံေရးပါမယ္။ တညင္းသီးအဆိပ္သင့္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရွားတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က အင္ဒိုနီးရွား ေဘာနီယိုကြ်န္းမွာ ရုတ္တရက္ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္တဲ့ လူနာတေယာက္ ေတြ႔ရတယ္။ Djenkol bean poisoning (djenkolism) လို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။

ေနာက္သုေတသနတခုအရ Djenkolism ဆိုတာရွားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရုတ္တရက္ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္။ လူနာ ၉၆ ေယာက္ကုိ ဆန္းစစ္ေတာ့ လူနာ ၃ ေယာက္ ခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္ေပးရတယ္။ ၄ ေယာက္ဆံုးတယ္။ အမ်ားစုဟာ ေရနဲ႔ ဓါတ္ဆားသြင္းေပးျပီး ေပ်ာက္ကင္းၾကတယ္။

နာတာရွည္ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါကို CKD လို႔ေခၚတယ္။ ဒိထက္ဆိုးတာကို ESRD လို႔ေခၚတယ္။ အေမရိကမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၄% မွာ CKD ရွိတယ္။ ေသြးတိုးနဲ႔ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကတာမ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ႏွလံုးပါေရာဂါရေနတယ္။ ယူေကႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၂% ကေန ၁၄% မွာ CKD ရွိတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ဗမာျပည္ကသြားေနသူေတြကလြဲရင္ တညင္းသီးမစားၾကပါ။

တညင္းသီးမရွိတဲ့ မစားတဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာလည္း ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြျဖစ္ပါတယ္။ တညင္းသီးကို အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာသာ စားၾကတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြကအမ်ိဳးမ်ိဳး။ နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းကိုသာ ေထာက္ျပပါမယ္။

ကမာၻမွာ လူဦးေရ ၁၀% တို႔ဟာ (CKD) ေခၚ နာတာရွည္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ခံစားေနၾကရတယ္။ ေသဆံုးစာရင္းထဲမွာ ဒီေရာဂါက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက နံပတ္ ၂၇ မွာရွိတယ္။ ၂၀၁၀ မွာ နံပတ္ ၁၈ ေရာက္လာတယ္။ လူ ၂ သန္းတို႔ဟာ ေက်ာက္ကပ္ေဆးေနၾကရတယ္။ ေက်ာက္ကပ္လဲႏိုင္သူေတြက လဲရတယ္။ တကယ္လုိအပ္သူေတြရဲ႕ ၁၀% သာ အဲလို လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္။

က်န္းမာေရးသတိေပးစာေတြေရးရင္ လြန္လြန္ကဲကဲ ျဖဲေျခာက္လို ဆြဲေဆာင္သလို မေရးသင့္ၾကပါ။ ေသႏိုင္တယ္၊ ေရာဂါအကုန္ ေပ်ာက္တယ္လို႔ မေရးသင့္ၾကပါ။ ဒီစာေရးတာဟာ တညင္းသီးကို ၾကိဳက္သေလာက္စားပါလို႔ မဟုတ္ပါ။

တညင္းသီးနဲ႔ ဆီးလမ္း သတိထားစရာေတာ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္အရာမဆို အလြန္အကြ်ံမေရးသင့္ပါ။

Djenkol bean တညင္းသီး https://doctortintswe.blogspot.com/2017/06/djenkol-bean.html

Kidney failure ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း https://doctortintswe.blogspot.com/2017/08/kidney-failure.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

၂၈-၅-၂၀၂၀