HIV and Oral practice ပါးစပ္သံုးျပီး ဆက္ဆံတာနဲ႔ (အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ)

ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကိုသံုးရင္ ဘာေရာဂါေတြ ကူးစက္္ႏိုင္သလဲ။ HIV ကူးသလား။ တျခားေရာဂါေတြ ကူးမလား။ ဘာမွမျဖစ္ဘူးလား။ ေမးၾကသူေတြဟာ အေမးေကာင္းသူေတြ ျဖစ္တယ္။ က်န္းမာေရး ေကာင္းၾကေအာင္ အေျဖေကာင္းေကာင္း ေပးပါရေစ။ အမွန္က မျဖစ္ဘူး မဟုတ္ပါ။ STDs ေရာ HIV ပါ ကူးစက္ႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။

တိတိက်က် ေျပာရရင္
(၁) Serodiscordant couples ေခၚတဲ့ တေယာက္က HIV positive နဲ႔ ေနာက္တေယာက္က ပိုးမရွိတဲ့အတြဲဆိုရင္ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတယ္။
(၂) Monogamous တလင္-တမယား မဟုတ္ရင္ ကူးစက္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားတယ္။
(၃) မူးယစ္ေဆး ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ထိုးရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆးထိုးအပ္ တြဲသံုးရင္၊ ကူးစက္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားတယ္။
(၄) လံုးဝ ဘာမွကူးစက္တာ မခံခ်င္ရင္ေတာ့ Abstaining ကင္းရွင္း-ေရွာင္က်ဥ္ပါေလ။ ဒါက ေျပာရေပမဲ့ လက္ေတြ႔မက်လို႔ ဒုတိယ အေကာင္းဆံုး အၾကံဥာဏ္ေတြကို ဆရာဝန္ေတြက ေပးၾကရတယ္။

What are the Risks of Oral Sex? လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္သံုးရင္ ဘာက်န္းမာေရး-အႏၲရာယ္ ရွိသလဲ။ Risk က်န္းမာေရး-အႏၲရာယ္ကို အဆင့္အတန္းခြဲ ေျပာဘို႔ လိုပါတယ္။ (၁) Documented အေထာက္အထားရွိတာ နဲ႔ (၂) Theoretical သီအိုရီအရ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာ။

Anal sex စအိုလမ္းသံုးျပီးဆက္ဆံတာ နဲ႔ Vaginal intercourse (ဗဂ်ိဳင္းနား) သံုးျပီးလိင္ဆက္ဆံတဲ့ နည္း လမ္း ၂ မ်ိဳးထက္ Oral sex ပါးစပ္ကိုသံုးတာက အမ်ားၾကီး ျဖစ္ႏိုင္ေျခနည္းတယ္လို႔ အေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ ေျပာရတာေတာ့ ခက္ျပန္တယ္။ သိတဲ့အတိုင္း ပါးစပ္အဆင့္တခုထဲနဲ႔ အဆံုးသတ္တာခ်ည္းထဲ မဟုတ္ၾကဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အဂၤါတခုခ်င္းစီကေန ရာႏွဳန္း ဘယ္ေလာက္ ကူးတယ္ဆိုတာ ဆရာဝန္ေတြက မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ Oral sex သန္႔သန္႔ ေလးကေန ကူးစက္မႈရွိဘူးတာကို အေထာက္အထား ရွိပါတယ္။

Which Behaviors are the Riskiest? ဘယ္အမူအက်င့္ေတြက အႏၲရာယ္ အမ်ားဆံုးလဲ။
(က) Fellatio ေခၚတဲ့ Oral-Penile Contact (က်ားလိင္အဂၤါ + ပါးစပ္) နည္းလမ္း
သီအိုရီအရ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးရွိသူရဲ႕ က်ားလိင္အဂၤါကေန ဆက္ဆံမႈ မျပီးခင္မွာထြက္လာတဲ့ Pre-cum အရည္ထဲမွာေရာ Semen (Cum) ျပီးလို႔ ထြက္တဲ့အရည္ ထဲမွာပါ ပိုးပါေနႏိုင္တယ္။ ေနာက္ျပီး ပိုးရွိေနသူရဲ႕ ပါးစပ္မွာ အနာ-အဆာရွိေနရင္ ပိုးမရွိထဲ့ ေယာက္်ားကို ကူးသြားေစႏိုင္တယ္။ အေထာက္အထား သက္ေသအရေတာ့ ကူးစက္တာ အလြန္နည္းပါးတယ္။

(ခ) Cunnilingus ေခၚတဲ့ Oral-Vaginal Contact (ပါးစပ္ + ဗဂ်ိဳင္းနား) နည္းလမ္း
သီအိုရီအရ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Infected vaginal fluids and blood ဗဂ်ိဳင္းနာကထြက္တဲ့ အရည္ နဲ႔ ေသြးမွာ ပိုးပါေနရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ ေသြးဆိုတာ Menstrual blood ရာသီေသြးေရာ တျခားေသြးကိုပါဆိုလိုတယ္။ အတူတူဘဲ မိန္းမက သန္႔ေနေပမဲ့ မ-အဂၤါကိုထိေတြ႔လာမဲ့ ပိုးရွိေနသူရဲ႕ ပါးစပ္က ေသြး-အနာ-အဆာ ရွိေနရင္ ကူးစက္ႏိုင္ေျခရွိတယ္။ အေထာက္အထား သက္ေသအရ ကူးစက္တာ အလြန္မတန္ နည္းပါးတယ္။

(ဂ) Anilingus ေခၚတဲ့ Oral-Anal Contact (ပါးစပ္ + စအို) နည္းလမ္း
သီအိုရီအရ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ လက္ခံသူမွာ ေသြး၊ အနာ-အဆာရွိေနရင္ ပါးစပ္သံုးတဲ့သူကို ကူးေစႏိုင္တယ္။ အလားတူး ပိုးရွိေနတဲ့ ပါစပ္သံုးသူက ေသြး၊ တံေတြး ကေနတဆင့္ ကူးေစႏိုင္တယ္။ အေထာက္အထား သက္ေသ တခုရွိထားတယ္။

Which body fluids transmit HIV? ကိုယ္ခႏၵာကထြက္တဲ့ ဘယ္အရည္ေတြမွာ HIV ပိုးပါေနႏိုင္သလဲ။
- Blood ေသြး၊
- Semen သုက္ရည္၊
- Vaginal fluid ဗဂ်ိဳင္းနားအရည္၊
- Breast milk ႏို႔
- Other body fluids containing blood ေသြးပါတဲ့ တျခားအရည္မွန္သမွ်မွာ ပါေနႏိုင္တယ္။

ဆရာဝန္-ဆရာမေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ႏိုင္တဲ့ တျခားအရည္ေတြကေတာ့
- Brain and the spinal cord ဦးေႏွာက္နဲ႔ ခါးရိုးထဲက အာရံုေၾကာေဘးက အရည္ေတြ၊
- Bone joints အဆစ္ထဲက အရည္ေတြ၊
- Amniotic fluid ေရျမြာရည္။

STDs transmitted via oral sex လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ပါးစပ္ကိုသံုးရင္ ကူးစက္ေစႏိုင္တဲ့ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြ
၁။ Herpes ေရယံု၊ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ Herpes simplex virus (HSV) ေရယံုပိုး ၂ မ်ိဳးထဲမွာ HSV type 1 ကေန Cold sores ပါးစပ္အနာမ်ိဳး ျဖစ္ေစျပီး၊ HSV type 2 ကေန လိင္လမ္း ေရယံုျဖစ္ေစတယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကေန အျပန္အလွန္ ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ ၂ ကေနျဖစ္ေစတာ နည္းတယ္။
၂။ Gonorrhoea ဂႏိုရီးယား၊ လြယ္လြယ္နဲ႔ ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ လိင္အဂၤါ-ပါးစပ္ အျပန္အလွန္ ကူးႏိုင္တယ္။ ပါးစပ္နဲ႔ လည္ေခ်ာင္းမွာျဖစ္ရင္ ကိုယ္ခႏၵာ စနစ္ကေန ၃ လအတြင္း တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေပမဲ့ လိင္အဂၤါမွာ လာျဖစ္ရင္ေတာ့ Antibiotics ပဋိဇီဝေဆး ေပးရမယ္။
၃။ Syphilis (ဆစ္ဖလစ္)၊ ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ လိင္အဂၤါ-ပါးစပ္ အျပန္အလွန္ ကူးႏိုင္တယ္။
၄။ Genital warts လိင္လမ္း ၾကြက္ႏို႔ဟာ Human papillomavirus (HPV) ဗိုင္းရပ္စ္ ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ကူးစက္ႏိုင္ေပမဲ့ အျဖစ္နည္းတယ္။
၅။ Chlamydia (ကလာမိုင္ဒီးယား) ကူးစက္ႏိုင္ေပမဲ့ အျဖစ္နည္းတယ္။ ပိုးရွိေနတိုင္း ေဝးနာမခံစားတာရွိသလို၊ မကူးစက္တာလဲ ရွိတယ္။
၆။ Hepatitis A အသဲေရာင္ ေအ အမ်ိဳးအစားဟာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ အသားဝါေရာဂါတခုပါ။ စအိုကေနထြက္ျပီး ပါးစပ္ထဲဝင္လာ ကူးစက္တယ္။ Anal-oral sex ကေန ကူးစက္ႏိုင္တယ္။
၇။ Hepatitis B အသဲေရာင္ ဘီ ေရာဂါကလဲ HIV လိုဘဲ အတူတူကူးစက္ႏိုင္တယ္။
၈။ Hepatitis C အသဲေရာင္ စီ ေရာဂါက ေသြးကတဆင့္ကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးဘဲ။ Oral sex လုပ္ရင္း ေသြးနဲ႔ထိစပ္ရင္ ကူးစက္မယ္။
၉။ Gastrointestinal infections and parasites အစာေျခလမ္း ကူးစက္ေရာဂါေတြနဲ႔ သန္ေကာင္ေရာဂါေတြလဲ Oral sex လုပ္လို႔ ကူးစက္ႏိုင္တယ္။

San Francisco (ဆန္ဖရန္ဆစၥကို) မွာ ေဂးနဲ႔ ေဂးမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား ၁၉၈ ေယာက္ကို ေလ့လာခဲ့တယ္။ (အိုရယ္လ္-ဆက္စ္) တႏွစ္ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္။ ၃၉ ေယာက္ (၂ဝ%) ဟာ သူတို႔ရဲ႕ အေဖၚမွာ HIV positive ရွိတာကိုသိတယ္။ ၃၅ ေယာက္က (ကြန္ဒြမ္) မသံုးၾကဘူး။ ၁၆ ေယာက္က သုက္ရည္ကို မ်ိဳခ်တယ္။ အေျဖထုတ္တဲ့အခါ HIV ရွိသူေတြနဲ႔ အတူေနသူထဲက ၂႕၈% ထက္နည္းျပီး ကူးစက္တယ္။ ဒါက ၁ ႏွစ္တာအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

၂ဝဝဝ ခုႏွစ္မွာ (ဆန္ဖရန္ဆစၥကို) မွာဘဲ ေနာက္ေလ့လာမႈတခုကို ေဂးေတြကိုလုပ္ခဲ့တယ္။ ကူးစက္ခံရသူေတြထဲက ၇႕၈% (အိုရယ္) နည္းေၾကာင့္ျဖစ္တာ သိရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိန္းဂဏန္းေတြကို တကယ့္ သုေတသနအဆင့္လို႔ လက္ခံလို႔ မရေသးဘူး။

၂ဝဝ၂ မွာ စပိန္မွာ Heterosexuals က်ား-မ ဆက္ဆံသူ HIV negative ပိုးမရွိသူ ၁၃၅ ေယာက္ကို ေလ့လာမႈ လုပ္တယ္။ သူတို႔က HIV positive ပိုးရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံၾကတယ္။ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈေပါင္း ၁၉ဝဝဝ မွာ HIV ကူးစက္တာ မေတြ႔ရဘူး။

၂ဝဝ၉ မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ စတုတၳအၾကိမ္ International Oral AIDS Conference ႏိုင္ငံတကာ ညီလာခံမွာ ပါးစပ္သံုးလိင္ဆက္ဆံနည္းေၾကာင့္ AIDS ျဖစ္ဘို႔ရာ ဝ႕ဝ၄% ခန္႔ရွိမယ္လို႔ သိရတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ

Comments

Popular posts from this blog

က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တပါး

Furamin BC သံဓါတ္အားေဆး