Khalid’s arrest sparks off debate on Rohingyas in India

• ‘ဘာရ္ဝမ္’ ဗံုးေဖါက္ခြဲမႈနဲ႔ သံသယရွိသူ ‘ရိုဟင္ဂ်ာ’ ‘ခါလိဒ္’ (ေခၚ) ‘ခါလစ္ မိုဟာမက္’ ဖမ္းဆီးခံရအျပီးမွာ အိႏၵိယအေနနဲ႔ အဲဒီလူမ်ိဳးစုေတြ ျမန္မာျပည္ကေန ဘဂၤလားဒက္ရွ္ ကတဆင့္ အိႏၵိယကို ဝင္လာေနၾကတာကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲလို႔ ေမးခြန္းထုတ္လိုက္တဲ့သတင္းကို ကေန႔ထုတ္ ‘တိုင္းမ္ ေအာ့ အိႏၵိယ’ မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
• မေလးရွားကလြဲရင္ အိႏၵိယဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ကုလမဟာမင္းၾကီးရံုး  UNHCR ကေနဖြင့္ေပးထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းဟာ ‘ဂ်မူး’ မွာရွိေပမဲ့ တျခား ေနရာေတြမွာပါျပန္႔ေနၾကတယ္။ စုစုေပါင္း လက္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ ၂ ေသာင္းကေန ၂ ေသာင္းခြဲ ရွိပါမယ္။
• ‘ခါလစ္’ ကို NIA ကေန တနလၤာေန႔က ‘ဟိုက္ဒဂာဘဒ္’ မွာဖမ္းခဲ့တာပါ။ ျမန္မာ-ဘဂၤလားနယ္စပ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလုပ္ေနတဲ့ Rohingya Solidarity Organisation (RSO) အဖြဲ႔ဝင္လို႔ထင္ထားပါတယ္။ Tehreek-e-Azadi Arakan အဖြဲ႔ရဲ႕သင္တန္းတက္ခဲ့တာလို႔လဲ သူကဝန္ခံထားပါျပီ။ Tehreek-e-Taliban Pakistan ကေနသင္တန္းလာေပးတာျဖစ္ပါတယ္။
• RSO နဲ႔ Jamaatul Mujahideen Bangladesh (JMB) အဖြဲ႔ေတြဆက္စပ္ေနၾကတာႏွစ္ေတြၾကာလွပါျပီ။
• JMB အဖြဲ႔ ေဖါက္ခြဲေရးကြ်မ္းက်င္သူ Jahidul Islam ေခၚ Boma Mizan ဟာ ဘဂၤလားဒက္ရွ္ Rapid Action Battalion တပ္ရင္းကေနလြတ္ေျမာက္ထြက္ေျပးျပီး အခုအႏိၵယမွာခိုလံႈေနပါတယ္။ သူကေန ျမန္မာ-ဘဂၤလား နယ္စပ္က (RSO) စခန္းေတြမွာ သင္တန္းေပးဘို႔ ေငြရထားသူျဖစ္ပါတယ္။
• Harkat-ul-Jihad Islami Bangladesh (HuJI-B)အဖြဲ႔ကလဲ RSO နဲ႔နီးစပ္ပါေသးတယ္။
• HuJI-B စစ္ေသြးၾကြေတြဟာ ျမန္မာျပည္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔လက္တြဲတိုက္ခိုက္ေနပါတယ္။ ကေန႔အထိေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈအရလက္ခံထားေပမဲ့ JMB အဖြဲ႔နဲ႔ဆက္စပ္မႈကိုေဖၚထုတ္လာႏိုင္လို႔ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာနကို ေခါင္းခဲေစပါတယ္။
• ‘ကိုလ္ကတၲား’ ေထာင္ထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁ဝဝဝ ေလာက္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ျမန္မာျပည္က မြတ္ဆလင္ေတြ ျဖစ္ျပီး အစပိုင္းမွာ ဘဂၤလားဒက္ရွ္ကလက္ခံခဲ့ပါေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အိႏိၵယကိုထြက္ေျပးလာၾကတာ အခု ‘ပို႔တ္ဘလဲယား’ Brookshabad ‘ဘြတ္ခ္ရွာဘက္’ စခန္းမွာ ရာဂဏန္းရွိေနၾကပါတယ္။
• RSO အဖြဲ႔ကေတာ့ ၁၉၈ဝ ကတည္းက ျမန္မာ-ဘဂၤလားနယ္စပ္မွာလႈတ္ရွားေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စစ္ေသြးၾကြမႈနဲ႔ အစြန္းေရာက္မႈကို ပါကစၥတန္နဲ႔ ဘဂၤလာအေျခစိုက္ Jamaat-e-Islami ‘ဂ်မာ-အိ-အစလာမီ’ အဖြဲ႔ေတြကေန ေငြေပးလာၾကတယ္။ ‘အာဖကန္’ က Gulbuddin Hekmatyar's Hizb-e-Islami နဲ႔ ‘ဂ်မူး-က္ရွ္မီးယား’ က Hizb-ul-Mujahideen အဖြဲ႔အျပင္ မေလးရွားက Angkatan Belia Islam sa-Malaysia (ABIM) ေတြကလဲ ေငြေၾကး ေပးေနၾကပါတယ္။ BIM လူငယ္အဖြဲ႔ကေန သူတို႔ကို မေလးရွားမွာ လက္ခံဘို႔ ဖိအားေပးၾကပါတယ္။
• အခုဖမ္းထားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကိုေတာ့ UNHCR ကလက္လွမ္းမီတဲ့ ေဒလီက Tihar Jail ‘တီဟာ’ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထားပါမယ္။ ျပီးမွ ‘ဂ်မူး’ က ရိုဟင္ဂ်ာစခန္းကိုပို႔မွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂ဝ-၁၁-၂ဝ၁၄