Dryness of Vagina ဟိုေနရာမွာ ေျခာက္ေနတာ
“ဆရာခင္ဗ်ား ကၽြန္ေတာ္ မႏွစ္ကမွ အိမ္ေထာင္ျပဳထားတဲ့ အိမ္ေထာင္သည္ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အတူေနတဲ့ အခ်ိန္တုိင္း အႀကိမ္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ အဂၤါဟာ အစပိုင္းခဏမွာ ေသြ႔ေျခာက္ေနတတ္ပါတယ္။ အတူေနခ်ိန္ အစပိုင္းဆို သူေရာ ကၽြန္ေတာ္ပါ နာက်င္ၿပီး၊ သက္ေတာင့္သက္သာ မရွိျဖစ္ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ စိုစြတ္လာေပမယ့္ အျပင္ခဏ ထုတ္မိရင္ ခ်က္ခ်င္း လိုလို ျပန္ေျခာက္သြားတတ္ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတယ္၊ ဒီ အခက္အခဲကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းသင့္တယ္ဆိုတာ လမ္းညႊန္အႀကံေပးပါဦး။”
KY Jelly ကုိသံုးပါ။ Johnson & Johnson ကေန ထုတ္တယ္။ ေရအေျခခံ Lubricant ျဖစ္လို႔ ေဆးရင္လဲ လြယ္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္) ကိုလဲ မထိခိုက္ေစပါ။ Vaseline (Petroleum Jelly) လို ဆီပါတာမ်ိဳးက (ကြန္ဒြမ္) ကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ ဆပ္ျပာနဲ႔ ေဆးမွရတယ္။ အိမ္သံုးဆီတခုခု သံုးတာက သံုးလို႔ရေပမဲ့၊ မသန္႔ရင္ မိႈေရာဂါ ဝင္တတ္တယ္။ KY Jelly က ဘာ အႏၱရာယ္မွ မရွိပါ။ နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ရွိႏိုင္တယ္။ Tube, Cream, Liquid အမ်ိဳးမ်ိဳး အတူတူဘဲ။
“ကၽြန္ေတာ္က အသက္ ၃ဝ၊ ကၽြန္ေတာ့္ အမ်ိဳးသမီးက ၂၉ ႏွစ္ပါ။ အခုလို ကိစၥမ်ိဳးက အသက္အရြယ္မေရြး ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိပါသလား။ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာေလးလဲ သိပါရေစ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ (ဂ်ယ္လီ) ကို သုံးရင္ (ကြန္ဒြမ္) မပါပဲ၊ သုံးဖို႔ သင့္-မသင့္ လမ္းညႊန္ေပးပါဦး ဆရာ။”
ေမြးလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေနျခင္း Dryness of Vagina က အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ ၄၅ ေက်ာ္ Menopause ေသြးဆံုးရင္ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္တယ္။ က်န္အရြယ္ေတြမွာက ရွိေတာ့ ရွိတယ္ ရွားတယ္။ Estrogen ေခၚတဲ့ မ-ေဟာ္မုန္း နည္းသြားလို႔ပါ။ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေျခခံ ေရာဂါေတြလဲရွိတယ္။ Hypothyroidism လည္ပင္း-သိုင္းရြိဳက္ ေဟာ္မုန္း နည္းေရာဂါ နဲ႔ Vaginitis (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေရာင္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုဓါတ္ဟာ ဆီးခ်ိဳရွိရင္လဲ နည္းတယ္။ ဘာလို႔ ျဖစ္ရမွန္း မသိတာလဲ ရွိပါတယ္။
Vaginitis ကေတာ့ STD/STI လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါ တခုခုေၾကာင့္ပါ။ ေဆးကုလို႔ လြယ္ပါတယ္။ Hypothyroidism ရဲ႕ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ အားယုတ္တာ၊ စိတ္ဓါတ္က်တာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ (အနည္းငယ္) တိုးတာ၊ အေအးဒဏ္ မခံႏိုင္တာ၊ အိပ္ခ်င္စိတ္ ကဲေနတာ၊ အသားအေရ ေျခာက္တာ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တာ၊ ၾကြက္သားနာတာ၊ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားတာ၊ စိတ္အာရံုစိုက္မႈ နည္းလာတာ နဲ႔ ေျခေထာက္ေရာင္တာတို႔ ျဖစ္တယ္။
ဒီစာမ်ိဳး ေရးရတာက ေခါင္းစဥ္တခုကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပည့္စံုေအာင္ေရးမွ ျဖစ္တာ။ လူ တေထာင္ တေယာက္၊ တေသာင္း တေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္တာလဲ မခ်န္ရဘူး။ ဖတ္တဲ့သူက ပိုလို႔ေတာင္ သတိထားသင့္တယ္။ စာဖတ္ရင္း လည္ပင္း စမ္းေနသူလဲ ရွိႏိုင္တယ္။ အစိုးရိမ္ မၾကီးေစခ်င္ပါ။ လကၡဏာေတြဆိုလဲ ေသးေသးဖြဲဖြဲလဲ ပါရတာ။ ေရးတဲ့ထဲမွာ ဝမ္းခ်ဳပ္တာတခု ပါေနတာမို႔ ဖတ္တဲ့သူက တရက္ေလာက္ Bathroom မသြားရင္ကို ငါ့မွာ ဒါျဖစ္သလား သြားထင္မိမွာ စိုးရေသးတယ္။ ပညာနဲ႔ ဆင္ျခင္ပါေလ။
အရြယ္ရွိစဥ္မွာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို ဖံုးထားတဲ့ အေရျပားဟာ ျပည့္ေဖါင္း၊ နီရဲ (ပန္းရင့္ေရာင္)၊ ရွိျပီး၊ အျမဲလို စိုစြပ္ေနတယ္။ ၾကံဳ႕ႏိုင္-ဆန္႔ႏိုင္တယ္။ လိင္စိတ္ရွိလာခ်ိန္မွာ ပိုျပီး စြပ္စိုလာတာက (ဗဂ်ိဳင္းနား) အဝ၊ အတြင္းကရွိတဲ့ Bartholin's glands ဆိုတဲ့ အၾကိတ္ႏွစ္ခုကေန အရည္ ထြက္ေပးလို႔ပါ။ မ-ေဟာ္မုန္း နည္းလာတာနဲ႔အမွ် အဖံုးလႊာက ပါး၊ ျဖဴ (ျဖဴျပာ)၊ ေျခာက္လာတယ္။ ၾကံဳ႕ႏိုင္-ဆန္႔ႏိုင္စြမ္းပါ နည္းလာတယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ ဒီလိုျဖစ္လာတာ ပံုမွန္ျဖစ္စဥ္ပါ။ Vaginal atrophy (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေသးၾကံဳ႕တဲ့ေရာဂါလို႔ ေခၚတယ္။
မ-ေဟာ္မုန္း Estrogens ဆိုတာ မ်ိဳးဥအိမ္ Ovaries ေတြကေန ထုတ္ေပးတာျဖစ္တယ္။ သူ႔အစြမ္းေၾကာင့္ မိန္းကေလးဟာ ရင္သား ဖြံ႔ထြားလာေစတယ္၊ ကိုယ္ခႏၶာပံုပန္းကလည္း ငါးရံ႕ကုိယ္ျဖစ္လာေစတယ္။ ကုိယ္က ေမႊးညွင္းေလးေတြကိုလဲ ေခ်ာႏုလာေစတယ္။ ရုပ္သြင္ကုိ သာမက လစဥ္ရာသီလာတာ၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာတို႔အတြက္ကိုလဲ လုပ္ေပးတယ္။
ေမြးလမ္းေၾကာင္းေျခာက္တာက ေသြးဆံုးတာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲလဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးဖြါးျပီးခ်ိန္၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားခ်ိန္နဲ႔ ကုိယ္ဝန္တားေဆး တခ်ိဳ႕ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေျခာက္ေနရင္ ပူစပ္ေနတာကိုေတာ့ ခံစားရတတ္တယ္။ မလိုဘဲနဲ႔ေတာ့ ေဆးကုစရာမလိုပါ။ ေသြးဆံုးသည္ျဖစ္ေစ မဆံုးသည္ျဖစ္ေစ က်ား-မ ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ျပႆနာရွိလာတာ (နာတာ-ေျခာက္တာ) ဆိုရင္ ကုပါ။ ကုနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။
ေဟာ္မုန္းေပးကုတာကုိ (HT) ေခၚတယ္၊ (PHT) လဲေခၚတယ္၊ (HRT) လို႔လဲ ေခၚတယ္။ အထူးလိုတာမို႔ အထူးကုနဲ႔သာ ကုသင့္တယ္။ အခက္ၾကီးေတာ့ မဟုတ္ပါ။ စားေဆးနည္းေရာ ေဆးထည့္နည္းေရာ ရွိတယ္။ Vaginal estrogen ring ေဆးကြင္း၊ Vaginal estrogen cream (ခရင္မ္)၊ Vaginal estrogen tablets ေဆးျပား၊ အမ်ိဳးမ်ားတယ္။ Estriol Cream BP (Evalon Cream) ကို OG ကညႊန္လို႔ သံုးခါစမွာ သၾကားနဲ႔ဆား မွားတာကို လူနာတေယာက္ ၾကံဳရဘူးတယ္။ အစသာ ျဖစ္တာပါ။
(KY jelly) (ဂ်ယ္လီ) က အမ်ားဆံုးနဲ႔ အသင့္ေတာ္ဆံုး ျဖစ္တယ္။ အရြယ္မေရြး သံုးႏိုင္တယ္။ ေရနဲ႔လုပ္တာ၊ ဆီမပါလို႔ ေဆးရတာ လြယ္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္)ကိုလဲ မထိခိုက္ေစဘူး။ (ကြန္ဒြမ္) မပါဘဲလဲ သံုးလို႔ရပါတယ္။ ေစ်းခ်ိဳတယ္။ ဝယ္ရတာ လြယ္တယ္။ အရြယ္အစား အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရာင္းတယ္။ အခါ ၅ဝ ေလာက္ သံုးႏိုင္တာေရာ၊ ခရီးေဆာင္ေရာ။ သံုးသူ အဆင္ေျပ၊ ေရာင္းသူေငြရ။ တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးက Yeast မိႈပိုး မၾကာမၾကာ ရတတ္သူဆိုရင္ ရိုးရိုး (ဂ်ယ္လီ)က (ဗဂ်ိဳင္းနား) ရဲ႕ pH အက္စစ္ဓါတ္နဲ႔ မတူလို႔ pH တူတဲ့ Astroglide (Silken Secrete) ကို ရွာဝယ္သင့္တယ္။ ဒီေဆးကိုေတာ့ Applicator နဲ႔ ထည့္ရတယ္။ အတြင္းထဲထိ ထည့္ေပးႏိုင္တယ္။ ဒါပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာ အဝေနရာမွာသာ ထည့္ေပးဘို႔ လိုတာပါ။ ကုိယ္ခႏၶာကို ေငြေၾကးနဲ႔ လဲရသူမ်ားမွာလည္း၊ အေဖၚက မင္းသားလို ေခ်ာေခ်ာ၊ က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာေနေန၊ ဘယ္စိတ္မွ လာတာ မဟုတ္လို႔၊ (ဂ်ယ္လီ) ကိုသာ အိပ္စိုက္သံုးၾကရတယ္။
ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ Vaginal moisturizer စိုစြပ္ေစတဲ့ထည့္ေဆး (Yes, Sylk, Replens or Senselle, K-Y Silk-E Vaginal Moisturizer or KY Liquibeads) ေတြ ျဖစ္တယ္။ ေရေငြ႕ဓါတ္ေပးတဲ့သေဘာပါ။
ဗီတာမင္ E ကို အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ညႊန္းပါတယ္။ ေသာက္ဘို႔သာမက capsule အေတာင့္ထဲက ေဆးကို ေဖါက္ျပီး၊ အဂ္ါအထဲ ညွစ္ထည့္ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ ပဌမတပါတ္မွာ ေန႔စဥ္ အဲလိုလုပ္ျပီး၊ ေနာက္ဆိုရင္ တပါတ္မွ ၁ ခါ၊ ၂ ခါသာ လုပ္ဘို႔ လိုတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီနည္းကို သိပ္မညႊန္းေတာ့ပါ။ အဆီျဖစ္လို႔ (ကြန္ဒြမ္)ကို ထိခိုက္ႏိုင္လို႔။ ဗက္တီးရီးယား အေျခအေန ေျပာင္းေစႏိုင္လို႔ပါ။
အစားအစာထဲမွာ Soy ပဲပုပ္ နဲ႔ Flax ဗီသြာ (ႏွမ္းၾကတ္) ေတြကလည္း ဒီေနရာမွာ ေျခာက္ေနတာကို စိုေစတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ တခ်ိဳ႕က ႏွမ္းဆီ စစ္စစ္ကို ဂြမ္းမွာ ဆြတ္ျပီး၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား) အတြင္းသားမွာ တေန႔တခါ တပါတ္ၾကာ သုတ္လိမ္းခိုင္းတယ္။
တျခား အေထာက္အကူျပဳမဲ့ နည္းေတြကေတာ့ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။ အတူေနတာ အၾကိမ္မ်ားလာရင္လဲ ပိုေကာင္း လာႏိုင္တယ္။ (ဖိုးပေလး) ေခၚတဲ့ အဂၤါႏွစ္ခု မထိစပ္ခင္ ၾကိဳတင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးအတြက္ အခ်ိန္ေပးပါ။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ စိတ္ျဖစ္ေပၚမႈ ေႏွးတယ္။ ဘယ္သူကသံုးသံုး၊ (အိုရယ္) နည္း သံုးႏိုင္တယ္။ တံေတြးသံုးနည္းကလဲ အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းမႈ ေကာင္းေကာင္း လုပ္ထားရမယ္။ ဒါေတာင္ အမ်ိဳးသမီးမွာ ဆီးေအာင့္တာ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ သတိထားဘို႔က ဆီ၊ တံေတြး၊ (အိုရယ္)နည္းေၾကာင့္ ဗက္တီးရီးယား နဲ႔ မိႈပိုး ဝင္တတ္တယ္။
Belladonna, Bryonia နဲ႔ Lycopodium တို႔က Homeopathic (ဟိုမီယိုပက္သစ္) ေဆးေတြပါ။
ေၾကာ္ညာတာေတြလဲ ထည့္ေရးပါမယ္။ Aloe Vera gel, Fenugreek seeds, Ginkgo Biloba, Oat straw နဲ႔ Black Cohosh Actaea racemosa စသျဖင့္ရွိတယ္။ Lady secret serum ဆိုတာက phyto-estrogen နဲ႔ ထိုင္း-အိႏၵိယ ေဆးဘက္ဝင္ အပင္ထြက္ေတြပါတယ္တဲ့။ “ကေလးဖြါးျပီးသူမ်ား၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား) တအားေကာင္းေစသည္” လို႔ ေၾကာ္ညာတယ္။
ေဆးပညာ ပညာေပးရတာမွာ ေရးသူအဖို႔ ဖတ္သူရဲ႕အေျခခံသိမွ ေကာင္းတယ္။ အမ်ားဖတ္ဘို႔ ေရးတဲ့အခါ အေတာ္ ခ်င့္ခ်ိန္ရတာ။ တခ်ိဳ႕က “ခ်က္ဆို နားခြက္ကမီးေတာက္” ေပမဲ့၊ တခ်ိဳ႕က လံုးေစပတ္ေစ့ ေျပာတာေတာင္ လြဲသြားတာေတြ ရွိတယ္။
မိသားစုစီမံကိန္း ပညာေပးအစီအစဥ္တခုမွာ “ေဟာဒီလို သံုးရတယ္” ဆိုျပီး၊ ဆရာသမားက (ကြန္ဒြမ္) ကို လက္မမွာ က်က်နန စြပ္ျပျပီး၊ စတိုင္ပါပါနဲ႔ ပညာေတာ့ ေပးလိုက္တာပါဘဲ။ မၾကာပါဘူး “ဆရာရယ္ ဆရာေျပာသလို လုပ္တာပါဘဲ၊ ကေလး ရွိျပန္ျပီ” ဆိုျပီး၊ (ကြန္ပလိမ့္) လာတယ္။ (ကြန္ဒြမ္) လဲ မေပါက္၊ (ဒိတ္) လဲ မေအာက္။ မေနာက္ပါနဲ႔ဗ်ာ ဘယ္လို စြပ္လဲ ေျပာစမ္းပါအံုး။ “ညတိုင္း ညတိုင္း၊ ဆရာခိုင္းသလို ကြ်န္ေတာ့္ ဘယ္ဘက္လက္မမွာ က်က်နန စြပ္တာပါ။ ဘယ္-ညာေတာင္ မလြဲဘူး။” တဲ့ ခင္ဗ်ာ။
Dr. တင့္ေဆြ
KY Jelly ကုိသံုးပါ။ Johnson & Johnson ကေန ထုတ္တယ္။ ေရအေျခခံ Lubricant ျဖစ္လို႔ ေဆးရင္လဲ လြယ္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္) ကိုလဲ မထိခိုက္ေစပါ။ Vaseline (Petroleum Jelly) လို ဆီပါတာမ်ိဳးက (ကြန္ဒြမ္) ကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။ ဆပ္ျပာနဲ႔ ေဆးမွရတယ္။ အိမ္သံုးဆီတခုခု သံုးတာက သံုးလို႔ရေပမဲ့၊ မသန္႔ရင္ မိႈေရာဂါ ဝင္တတ္တယ္။ KY Jelly က ဘာ အႏၱရာယ္မွ မရွိပါ။ နာမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ရွိႏိုင္တယ္။ Tube, Cream, Liquid အမ်ိဳးမ်ိဳး အတူတူဘဲ။
“ကၽြန္ေတာ္က အသက္ ၃ဝ၊ ကၽြန္ေတာ့္ အမ်ိဳးသမီးက ၂၉ ႏွစ္ပါ။ အခုလို ကိစၥမ်ိဳးက အသက္အရြယ္မေရြး ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိပါသလား။ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာေလးလဲ သိပါရေစ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ (ဂ်ယ္လီ) ကို သုံးရင္ (ကြန္ဒြမ္) မပါပဲ၊ သုံးဖို႔ သင့္-မသင့္ လမ္းညႊန္ေပးပါဦး ဆရာ။”
ေမြးလမ္းေၾကာင္း ေျခာက္ေနျခင္း Dryness of Vagina က အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ ၄၅ ေက်ာ္ Menopause ေသြးဆံုးရင္ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္တယ္။ က်န္အရြယ္ေတြမွာက ရွိေတာ့ ရွိတယ္ ရွားတယ္။ Estrogen ေခၚတဲ့ မ-ေဟာ္မုန္း နည္းသြားလို႔ပါ။ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေျခခံ ေရာဂါေတြလဲရွိတယ္။ Hypothyroidism လည္ပင္း-သိုင္းရြိဳက္ ေဟာ္မုန္း နည္းေရာဂါ နဲ႔ Vaginitis (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေရာင္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုဓါတ္ဟာ ဆီးခ်ိဳရွိရင္လဲ နည္းတယ္။ ဘာလို႔ ျဖစ္ရမွန္း မသိတာလဲ ရွိပါတယ္။
Vaginitis ကေတာ့ STD/STI လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါ တခုခုေၾကာင့္ပါ။ ေဆးကုလို႔ လြယ္ပါတယ္။ Hypothyroidism ရဲ႕ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ အားယုတ္တာ၊ စိတ္ဓါတ္က်တာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ (အနည္းငယ္) တိုးတာ၊ အေအးဒဏ္ မခံႏိုင္တာ၊ အိပ္ခ်င္စိတ္ ကဲေနတာ၊ အသားအေရ ေျခာက္တာ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တာ၊ ၾကြက္သားနာတာ၊ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားတာ၊ စိတ္အာရံုစိုက္မႈ နည္းလာတာ နဲ႔ ေျခေထာက္ေရာင္တာတို႔ ျဖစ္တယ္။
ဒီစာမ်ိဳး ေရးရတာက ေခါင္းစဥ္တခုကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပည့္စံုေအာင္ေရးမွ ျဖစ္တာ။ လူ တေထာင္ တေယာက္၊ တေသာင္း တေယာက္ ျဖစ္ႏိုင္တာလဲ မခ်န္ရဘူး။ ဖတ္တဲ့သူက ပိုလို႔ေတာင္ သတိထားသင့္တယ္။ စာဖတ္ရင္း လည္ပင္း စမ္းေနသူလဲ ရွိႏိုင္တယ္။ အစိုးရိမ္ မၾကီးေစခ်င္ပါ။ လကၡဏာေတြဆိုလဲ ေသးေသးဖြဲဖြဲလဲ ပါရတာ။ ေရးတဲ့ထဲမွာ ဝမ္းခ်ဳပ္တာတခု ပါေနတာမို႔ ဖတ္တဲ့သူက တရက္ေလာက္ Bathroom မသြားရင္ကို ငါ့မွာ ဒါျဖစ္သလား သြားထင္မိမွာ စိုးရေသးတယ္။ ပညာနဲ႔ ဆင္ျခင္ပါေလ။
အရြယ္ရွိစဥ္မွာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ကို ဖံုးထားတဲ့ အေရျပားဟာ ျပည့္ေဖါင္း၊ နီရဲ (ပန္းရင့္ေရာင္)၊ ရွိျပီး၊ အျမဲလို စိုစြပ္ေနတယ္။ ၾကံဳ႕ႏိုင္-ဆန္႔ႏိုင္တယ္။ လိင္စိတ္ရွိလာခ်ိန္မွာ ပိုျပီး စြပ္စိုလာတာက (ဗဂ်ိဳင္းနား) အဝ၊ အတြင္းကရွိတဲ့ Bartholin's glands ဆိုတဲ့ အၾကိတ္ႏွစ္ခုကေန အရည္ ထြက္ေပးလို႔ပါ။ မ-ေဟာ္မုန္း နည္းလာတာနဲ႔အမွ် အဖံုးလႊာက ပါး၊ ျဖဴ (ျဖဴျပာ)၊ ေျခာက္လာတယ္။ ၾကံဳ႕ႏိုင္-ဆန္႔ႏိုင္စြမ္းပါ နည္းလာတယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ ဒီလိုျဖစ္လာတာ ပံုမွန္ျဖစ္စဥ္ပါ။ Vaginal atrophy (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေသးၾကံဳ႕တဲ့ေရာဂါလို႔ ေခၚတယ္။
မ-ေဟာ္မုန္း Estrogens ဆိုတာ မ်ိဳးဥအိမ္ Ovaries ေတြကေန ထုတ္ေပးတာျဖစ္တယ္။ သူ႔အစြမ္းေၾကာင့္ မိန္းကေလးဟာ ရင္သား ဖြံ႔ထြားလာေစတယ္၊ ကိုယ္ခႏၶာပံုပန္းကလည္း ငါးရံ႕ကုိယ္ျဖစ္လာေစတယ္။ ကုိယ္က ေမႊးညွင္းေလးေတြကိုလဲ ေခ်ာႏုလာေစတယ္။ ရုပ္သြင္ကုိ သာမက လစဥ္ရာသီလာတာ၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္တာတို႔အတြက္ကိုလဲ လုပ္ေပးတယ္။
ေမြးလမ္းေၾကာင္းေျခာက္တာက ေသြးဆံုးတာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲလဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကေလးဖြါးျပီးခ်ိန္၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားခ်ိန္နဲ႔ ကုိယ္ဝန္တားေဆး တခ်ိဳ႕ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေျခာက္ေနရင္ ပူစပ္ေနတာကိုေတာ့ ခံစားရတတ္တယ္။ မလိုဘဲနဲ႔ေတာ့ ေဆးကုစရာမလိုပါ။ ေသြးဆံုးသည္ျဖစ္ေစ မဆံုးသည္ျဖစ္ေစ က်ား-မ ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ျပႆနာရွိလာတာ (နာတာ-ေျခာက္တာ) ဆိုရင္ ကုပါ။ ကုနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။
ေဟာ္မုန္းေပးကုတာကုိ (HT) ေခၚတယ္၊ (PHT) လဲေခၚတယ္၊ (HRT) လို႔လဲ ေခၚတယ္။ အထူးလိုတာမို႔ အထူးကုနဲ႔သာ ကုသင့္တယ္။ အခက္ၾကီးေတာ့ မဟုတ္ပါ။ စားေဆးနည္းေရာ ေဆးထည့္နည္းေရာ ရွိတယ္။ Vaginal estrogen ring ေဆးကြင္း၊ Vaginal estrogen cream (ခရင္မ္)၊ Vaginal estrogen tablets ေဆးျပား၊ အမ်ိဳးမ်ားတယ္။ Estriol Cream BP (Evalon Cream) ကို OG ကညႊန္လို႔ သံုးခါစမွာ သၾကားနဲ႔ဆား မွားတာကို လူနာတေယာက္ ၾကံဳရဘူးတယ္။ အစသာ ျဖစ္တာပါ။
(KY jelly) (ဂ်ယ္လီ) က အမ်ားဆံုးနဲ႔ အသင့္ေတာ္ဆံုး ျဖစ္တယ္။ အရြယ္မေရြး သံုးႏိုင္တယ္။ ေရနဲ႔လုပ္တာ၊ ဆီမပါလို႔ ေဆးရတာ လြယ္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္)ကိုလဲ မထိခိုက္ေစဘူး။ (ကြန္ဒြမ္) မပါဘဲလဲ သံုးလို႔ရပါတယ္။ ေစ်းခ်ိဳတယ္။ ဝယ္ရတာ လြယ္တယ္။ အရြယ္အစား အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရာင္းတယ္။ အခါ ၅ဝ ေလာက္ သံုးႏိုင္တာေရာ၊ ခရီးေဆာင္ေရာ။ သံုးသူ အဆင္ေျပ၊ ေရာင္းသူေငြရ။ တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသမီးက Yeast မိႈပိုး မၾကာမၾကာ ရတတ္သူဆိုရင္ ရိုးရိုး (ဂ်ယ္လီ)က (ဗဂ်ိဳင္းနား) ရဲ႕ pH အက္စစ္ဓါတ္နဲ႔ မတူလို႔ pH တူတဲ့ Astroglide (Silken Secrete) ကို ရွာဝယ္သင့္တယ္။ ဒီေဆးကိုေတာ့ Applicator နဲ႔ ထည့္ရတယ္။ အတြင္းထဲထိ ထည့္ေပးႏိုင္တယ္။ ဒါပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာ အဝေနရာမွာသာ ထည့္ေပးဘို႔ လိုတာပါ။ ကုိယ္ခႏၶာကို ေငြေၾကးနဲ႔ လဲရသူမ်ားမွာလည္း၊ အေဖၚက မင္းသားလို ေခ်ာေခ်ာ၊ က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာေနေန၊ ဘယ္စိတ္မွ လာတာ မဟုတ္လို႔၊ (ဂ်ယ္လီ) ကိုသာ အိပ္စိုက္သံုးၾကရတယ္။
ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ Vaginal moisturizer စိုစြပ္ေစတဲ့ထည့္ေဆး (Yes, Sylk, Replens or Senselle, K-Y Silk-E Vaginal Moisturizer or KY Liquibeads) ေတြ ျဖစ္တယ္။ ေရေငြ႕ဓါတ္ေပးတဲ့သေဘာပါ။
ဗီတာမင္ E ကို အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ညႊန္းပါတယ္။ ေသာက္ဘို႔သာမက capsule အေတာင့္ထဲက ေဆးကို ေဖါက္ျပီး၊ အဂ္ါအထဲ ညွစ္ထည့္ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ ပဌမတပါတ္မွာ ေန႔စဥ္ အဲလိုလုပ္ျပီး၊ ေနာက္ဆိုရင္ တပါတ္မွ ၁ ခါ၊ ၂ ခါသာ လုပ္ဘို႔ လိုတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီနည္းကို သိပ္မညႊန္းေတာ့ပါ။ အဆီျဖစ္လို႔ (ကြန္ဒြမ္)ကို ထိခိုက္ႏိုင္လို႔။ ဗက္တီးရီးယား အေျခအေန ေျပာင္းေစႏိုင္လို႔ပါ။
အစားအစာထဲမွာ Soy ပဲပုပ္ နဲ႔ Flax ဗီသြာ (ႏွမ္းၾကတ္) ေတြကလည္း ဒီေနရာမွာ ေျခာက္ေနတာကို စိုေစတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ တခ်ိဳ႕က ႏွမ္းဆီ စစ္စစ္ကို ဂြမ္းမွာ ဆြတ္ျပီး၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား) အတြင္းသားမွာ တေန႔တခါ တပါတ္ၾကာ သုတ္လိမ္းခိုင္းတယ္။
တျခား အေထာက္အကူျပဳမဲ့ နည္းေတြကေတာ့ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ပါ။ အတူေနတာ အၾကိမ္မ်ားလာရင္လဲ ပိုေကာင္း လာႏိုင္တယ္။ (ဖိုးပေလး) ေခၚတဲ့ အဂၤါႏွစ္ခု မထိစပ္ခင္ ၾကိဳတင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးအတြက္ အခ်ိန္ေပးပါ။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ စိတ္ျဖစ္ေပၚမႈ ေႏွးတယ္။ ဘယ္သူကသံုးသံုး၊ (အိုရယ္) နည္း သံုးႏိုင္တယ္။ တံေတြးသံုးနည္းကလဲ အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းမႈ ေကာင္းေကာင္း လုပ္ထားရမယ္။ ဒါေတာင္ အမ်ိဳးသမီးမွာ ဆီးေအာင့္တာ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ သတိထားဘို႔က ဆီ၊ တံေတြး၊ (အိုရယ္)နည္းေၾကာင့္ ဗက္တီးရီးယား နဲ႔ မိႈပိုး ဝင္တတ္တယ္။
Belladonna, Bryonia နဲ႔ Lycopodium တို႔က Homeopathic (ဟိုမီယိုပက္သစ္) ေဆးေတြပါ။
ေၾကာ္ညာတာေတြလဲ ထည့္ေရးပါမယ္။ Aloe Vera gel, Fenugreek seeds, Ginkgo Biloba, Oat straw နဲ႔ Black Cohosh Actaea racemosa စသျဖင့္ရွိတယ္။ Lady secret serum ဆိုတာက phyto-estrogen နဲ႔ ထိုင္း-အိႏၵိယ ေဆးဘက္ဝင္ အပင္ထြက္ေတြပါတယ္တဲ့။ “ကေလးဖြါးျပီးသူမ်ား၊ (ဗဂ်ိဳင္းနား) တအားေကာင္းေစသည္” လို႔ ေၾကာ္ညာတယ္။
ေဆးပညာ ပညာေပးရတာမွာ ေရးသူအဖို႔ ဖတ္သူရဲ႕အေျခခံသိမွ ေကာင္းတယ္။ အမ်ားဖတ္ဘို႔ ေရးတဲ့အခါ အေတာ္ ခ်င့္ခ်ိန္ရတာ။ တခ်ိဳ႕က “ခ်က္ဆို နားခြက္ကမီးေတာက္” ေပမဲ့၊ တခ်ိဳ႕က လံုးေစပတ္ေစ့ ေျပာတာေတာင္ လြဲသြားတာေတြ ရွိတယ္။
မိသားစုစီမံကိန္း ပညာေပးအစီအစဥ္တခုမွာ “ေဟာဒီလို သံုးရတယ္” ဆိုျပီး၊ ဆရာသမားက (ကြန္ဒြမ္) ကို လက္မမွာ က်က်နန စြပ္ျပျပီး၊ စတိုင္ပါပါနဲ႔ ပညာေတာ့ ေပးလိုက္တာပါဘဲ။ မၾကာပါဘူး “ဆရာရယ္ ဆရာေျပာသလို လုပ္တာပါဘဲ၊ ကေလး ရွိျပန္ျပီ” ဆိုျပီး၊ (ကြန္ပလိမ့္) လာတယ္။ (ကြန္ဒြမ္) လဲ မေပါက္၊ (ဒိတ္) လဲ မေအာက္။ မေနာက္ပါနဲ႔ဗ်ာ ဘယ္လို စြပ္လဲ ေျပာစမ္းပါအံုး။ “ညတိုင္း ညတိုင္း၊ ဆရာခိုင္းသလို ကြ်န္ေတာ့္ ဘယ္ဘက္လက္မမွာ က်က်နန စြပ္တာပါ။ ဘယ္-ညာေတာင္ မလြဲဘူး။” တဲ့ ခင္ဗ်ာ။
Dr. တင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment