Kidney Diseases in Children ကေလး ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြ

ဆရာရွင့္ ကြ်န္မရဲ ့အသိတစ္ေယာက္က ဒီေန႔ပဲ သူ႔တူမ (၇) ႏွစ္သမီးေလးက လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္ေလာက္ကေန ဗုိက္ေအာင့္တယ္ ဗုိက္ေအာင့္တယ္ဆုိျပီး အစာသိပ္မစားေတာ့လုိ႔ ေဆးခန္းသြားျပပါတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဗုိက္ကေလးပူေနလုိ႔ အသည္းၾကီးသလားဆုိျပီး ဓါတ္မွန္ရုိက္ခုိင္းရင္းကေန ေက်ာက္ကပ္မွာ အလံုးျဖစ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္တဲ့။ ယခင္က က်န္းမာစြာေဆာ့ေနတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ေကာက္ခါငင္ကာ ေရာဂါထျဖစ္ရတာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲ ဆရာရွင့္။ အခုအခါ ကေလးမေလးကုိ ကေလးေဆးရံုမွာတင္ထားရျပီး ကေလးကဆီးသြားတာနည္းတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ဆီးသြားရင္လည္း ေသြးစေလးေတြပါတတ္ေၾကာင္း သူ ့အေဒၚေျပာျပလို႔သိရပါသည္။ အဲဒီေရာဂါမ်ိဳးက ကုသလို႔ ရပါသလားရွင့္။ ကင္ဆာလုိ႔လည္း ေျပာလုိ႔ရေၾကာင္း ကေလး၏အေဒၚမွာ ဝမ္းနည္းစြာေျပာျပပါသည္။ ဆရာသိသမွ် ရွင္းျပေစခ်င္ပါသည္ရွင့္။

ကေလး ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါေတြကေတာ့ -
၁။ Posterior urethral valve obstruction ဆီးထြက္ျပြန္ရဲ႕ ေနာက္ဖက္က အထိန္း ပိတ္ေနျခင္း၊ ေယာက္်ားေလးေတြမွာသာ ျဖစ္တယ္။ ခြဲစိတ္ကုသရမယ္။

၂။ Fetal hydronephrosis (ဟိုက္ဒရို-နဖရိုးဆစ္) ေက်ာက္ကပ္ၾကီးေရာဂါ၊ တဖက္-ႏွစ္ဖက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကုသနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ခြဲစိတ္ကုသရတယ္။

၃။ Polycystic kidney disease (PKD) (ေပၚလီဆစ္စတစ္) ေရာဂါ၊ ႏွစ္ဖက္လံုးမွာျဖစ္တယ္။ အရည္ေအာင္းေနတဲ့ အိတ္ကေလးေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေနတာ။ တခ်ိဳ႕ဘာမွ မ ခံစားရေသးဘူး တခ်ိဳ႕မွာ ပိုးဝင္မယ္၊ ေက်ာက္တည္မယ္၊ ေသြးတိုးမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ေစရမယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေက်ာက္ကပ္အစားထိုးေပးရမယ္။ Dialysis ေက်ာက္ကပ္စစ္တာ လုပ္ေနရမယ္။

၄။ Multicystic kidney disease (MKD) (မာလ္တီဆစ္စ္တစ္) ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ တဖက္မွာျဖစ္တယ္။ ေကာင္းတဲ့တဖက္က အလုပ္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ prenatal ultrasound ကိုယ္ဝန္မွာကတည္းက (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္သိမယ္။ တခ်ိဳ႕ကိုသာ ခြဲစိတ္ေပးဘို႔လိုမယ္။

၅။ Renal tubular acidosis (ရနယ္လ္-က်ဴျဗဴလာ-အက္ဆီဒိုဆစ္) ေရာဂါ၊ အက္စ္ဓါတ္အထိန္းႏိုင္ဘူး။ ေဆးနဲ႔ကုရမယ္။ ေက်ာက္တည္တတ္တယ္။

၆။ Wilms tumor (ဝီလ္-က်ဴးမား) ေရာဂါ၊ ကင္ဆာျဖစ္တယ္။ ကေလး ၂ ႏွစ္သားက်မွသိတယ္။ ခြဲစိတ္တာနဲ႔ ေဆးေပးနည္း လုပ္ရမယ္။

၇။ Glomerulonephritis (ဂလိုမာရူလိုတဖရိုက္တစ္) ေရာဂါ၊ ေက်ာက္ကပ္ထဲက ေသြးေၾကာေလးေတြစုေဝးရာမွာ ပိုးဝင္တာ။ စစ္တဲ့အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္ေရာင္မယ္၊ ဆီးထဲေသြးပါမယ္၊ ဆီးနည္းမယ္။ ေဆးနဲ႔ကုရတာမ်ားတယ္၊ တခ်ိဳ႕ Dialysis ေက်ာက္ကပ္စစ္တာ နဲ႔ Kidney transplant ေက်ာက္ကပ္လဲတာလုပ္ရမယ္။

၈။ Nephrotic syndrome (နဖေရာတစ္-ဆင္ဒရုမ္း)၊ ဆီးထဲမွာ (ပရိုတင္း) ဓါတ္ေတြပါေနမယ္။ ကေလး ၁ ႏွစ္သားမွာ သိမယ္။ မ်က္ႏွာ-ဗိုက္-ေျခ-လက္ ေရာင္လာမယ္။ ေဆးနဲ႔သာကုတယ္။

၉။ Congenital problems with the urinary tract ေမြးရာပါ ဆီးလမ္းခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား၊
(က) ေက်ာက္ကပ္ကေန ဆီးအိမ္ဆီသြားတဲ့ ဆီးျပြန္ ၂ ခုပါေနတာ၊ ပိုးဝင္ႏိုင္တယ္။ ေဆးေပးကုတာနဲ႔ ခြဲစိတ္တာလုပ္မယ္။
(ခ) Horseshoe kidney ေက်ာက္ကပ္ ျမင္းခြါပံုျဖစ္ေနတာ၊ ေက်ာက္ကပ္ ႏွစ္ခုက ပူးေနတာ၊ အလုပ္ေတာ့ လုပ္ႏိုင္ေနမယ္။ အသက္ၾကီးရင္ တခုခုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

၁ဝ။ ဆက္စပ္ေနႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ
(က) High blood pressure ေသြးတိုးေရာဂါ၊
(ခ) Kidney stones ေက်ာက္ကပ္ ေက်ာက္တည္ျခင္း၊
(ဂ) Nephritis ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ျခင္း၊
(ဃ) Urinary tract infections (UTI) ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊

Dr. တင့္ေဆြ