Amor အေရးေပၚ မယဥ္ေက်းမႈ
ဒီစာကို ကန္ေတာ့ပါနဲ႔ စပါမယ္။ အရင္ေရးထားတာက Ecee-2 အီးဇီးတူး မယဥ္ေက်းမႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ေမးခြန္းေတြက မ်ားတယ္။ ေနာက္ဆံုးရေမးခြန္းသာ ထည့္ပါမယ္။
ဆရာခင္ဗ် ကြ်န္ေတာ့ အသက္က၂၅ပါ ခင္ဗ် ဒီေဆးအေၾကာင္းေလးကုိသိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ် အေရးေပၚတားေဆးပါပဲ အသစ္ထြက္တာလုိ႔ေျပာပါတယ္။ ႕႕႕႕႕
ပို႔ေပးတဲ့ AMOR ေဆးဗူးမွာ ေဆးအေလးခ်ိန္မေတြ႔ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာသံုးေနတဲ့ အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆးဆိုတာ Ecee 2 ျဖစ္တယ္လို႔ ေန႔တိုင္းလာတဲ့ ေမးခြန္းေတြအရ သိရပါတယ္။ Levonorgestrel 1.5 mg တလံုး တၾကိမ္တည္း၊ ဒါမွမဟုတ္ 750 μg စီႏွစ္ခါခြဲျပီး၊ ၁၂ နာရီတခါ ေသာက္ရတယ္။ အတူေနျပီး ၇၂ နာရီအတြင္းေသာက္ရင္ စိတ္အခ်ရဆံုးျဖစ္တယ္။ WHO အဆိုအရ နာရီ ၁၂ဝ အထိလည္းရတယ္။ % ျပည့္ေတာ့မဟုတ္ပါ။
Plan B, Emergency contraception (EC), Emergency contraceptive pills (ECPs), Morning-after pill, Day after pills လို႔နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔လာတာေတြလည္းရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဝယ္ရတယ္လို႔သိရတဲ့ Postinor ဆိုတာက Postinor-2, Postinor Duo နာမယ္ေတြနဲ႔ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာရွိတယ္။ ေဆးေတြက ခပ္ဆင္ဆင္ေတြပါ။ ေဆးတကပ္မွာ ၂ လံုးပါတယ္။
သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ေမးေလ့မရွိတဲ့ေမးခြန္းေတြပါ ကြ်န္ေတာ္ကရတယ္။ တခါေသာက္ျပီး ေနာက္ဘယ္ႏွစ္နာရီအတြင္း အတူေနရင္ ထပ္ေသာက္ဖို႔ လို မလိုေမးတယ္။ ခဏခဏေသာက္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ။ သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ခဏခဏ မေသာက္ၾကလို႔ ေဆးသုေတသနမလုပ္ၾကပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ သုေတသနလုပ္ရင္ မေျပာၾကလို႔ခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္ဆီလာတဲ့ ေမးခြန္းေတြက အေရအတြက္အေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ အခ်ိန္မရလို႔သာ မလုပ္ႏိုင္တာပါ။ အေရးေပၚကို ပဲေလွာ္လို သေဘားထားသူလို႔ ေငါ့မိပါေသးတယ္။
ေသခ်ာတာက အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆးေသာက္ရင္ ေဟာ္မုန္းေတြေျပာင္းမယ္။ ရာသီေျပာင္းမယ္။ တခါေသာက္ တခါ ေျပာင္းမယ္။ ေရရွည္ ဘာျဖစ္မလည္း မေျပာႏိုင္ပါ။ ေနာင္မွာ ကေလးမရလည္း မျဖစ္ေလာက္ပါ။ အခြင့္အလမ္းေတာ့ နည္းႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာမျဖစ္ေလာက္ပါ။ ကေလးမရေသးလို႔ အရင္အဲတာေတြသံုးလို႔လားဆရာလို႔ ေမးလာသူ ၄-၅ ေယာက္ရွိေနျပီ။
အဲလိုေဆးသံုးၾကသူေတြမွာ သတိထားစရာေတြရွိတယ္။ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ရာဂါရတာ မ်ားၾကတယ္။ ပြင့္လင္းမႈနည္းၾကျပီး၊ အသက္ကငယ္ၾကေသးေတာ့ က်န္းမာေရးအသိကို သိပ္ဂရုမစိုက္ခ်င္ၾကေသးပါ။ အေဖၚကို သတ္သတ္မွတ္မထားသူေတြ၊ အေဖၚတေယာက္မက ထားသူေတြလည္း မနည္းပါ။ ကြ်န္ေတာ္က ေမးခြန္းေမးသူ အစံုဆီကရလို႔ သိတာပါ။ ေဆးအတုေၾကာင့္နဲ႔ ေဆးေသာက္နည္းမမွန္လို႔ ကိုယ္ဝန္ရသြားလို႔ ေမးလာတာေတြလည္း ရွိတယ္။ အိမ္ေထာင္က်ျပီးသူေတြ တေနရာစီေနရလို႔ အေရးေပၚတားေဆးသံုးတာ မနည္းလွပါ။ အဲဒီနည္းကို မသံုးသင့္ၾကပါ။ ဟန္းနီးမြန္းဆီးေအာင့္ျခင္းေရာဂါက အဲလိုမိန္းကေလးေတြမွာပါျဖစ္တယ္။
အဲလိုေဆးမ်ိဳးကို အတက္ရပ္ေဆး၊ တီဘီေဆးနဲ႔ HIV ေဆးေတြနဲ႔ တြဲမေသာက္သင့္ပါ။ ေသြးေၾကာထံုးေရာဂါရွိေနသူ၊ ေသြးမခဲျပႆနာရွိေနသူေတြလည္း မသင့္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနသူနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ဘို႔စိတ္ကူးရွိသူေတြလည္း မသင့္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၁-၇-၂ဝ၁၆
ဆရာခင္ဗ် ကြ်န္ေတာ့ အသက္က၂၅ပါ ခင္ဗ် ဒီေဆးအေၾကာင္းေလးကုိသိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ် အေရးေပၚတားေဆးပါပဲ အသစ္ထြက္တာလုိ႔ေျပာပါတယ္။ ႕႕႕႕႕
ပို႔ေပးတဲ့ AMOR ေဆးဗူးမွာ ေဆးအေလးခ်ိန္မေတြ႔ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာသံုးေနတဲ့ အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆးဆိုတာ Ecee 2 ျဖစ္တယ္လို႔ ေန႔တိုင္းလာတဲ့ ေမးခြန္းေတြအရ သိရပါတယ္။ Levonorgestrel 1.5 mg တလံုး တၾကိမ္တည္း၊ ဒါမွမဟုတ္ 750 μg စီႏွစ္ခါခြဲျပီး၊ ၁၂ နာရီတခါ ေသာက္ရတယ္။ အတူေနျပီး ၇၂ နာရီအတြင္းေသာက္ရင္ စိတ္အခ်ရဆံုးျဖစ္တယ္။ WHO အဆိုအရ နာရီ ၁၂ဝ အထိလည္းရတယ္။ % ျပည့္ေတာ့မဟုတ္ပါ။
Plan B, Emergency contraception (EC), Emergency contraceptive pills (ECPs), Morning-after pill, Day after pills လို႔နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔လာတာေတြလည္းရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဝယ္ရတယ္လို႔သိရတဲ့ Postinor ဆိုတာက Postinor-2, Postinor Duo နာမယ္ေတြနဲ႔ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာရွိတယ္။ ေဆးေတြက ခပ္ဆင္ဆင္ေတြပါ။ ေဆးတကပ္မွာ ၂ လံုးပါတယ္။
သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ေမးေလ့မရွိတဲ့ေမးခြန္းေတြပါ ကြ်န္ေတာ္ကရတယ္။ တခါေသာက္ျပီး ေနာက္ဘယ္ႏွစ္နာရီအတြင္း အတူေနရင္ ထပ္ေသာက္ဖို႔ လို မလိုေမးတယ္။ ခဏခဏေသာက္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ။ သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ခဏခဏ မေသာက္ၾကလို႔ ေဆးသုေတသနမလုပ္ၾကပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ သုေတသနလုပ္ရင္ မေျပာၾကလို႔ခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္ဆီလာတဲ့ ေမးခြန္းေတြက အေရအတြက္အေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ အခ်ိန္မရလို႔သာ မလုပ္ႏိုင္တာပါ။ အေရးေပၚကို ပဲေလွာ္လို သေဘားထားသူလို႔ ေငါ့မိပါေသးတယ္။
ေသခ်ာတာက အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆးေသာက္ရင္ ေဟာ္မုန္းေတြေျပာင္းမယ္။ ရာသီေျပာင္းမယ္။ တခါေသာက္ တခါ ေျပာင္းမယ္။ ေရရွည္ ဘာျဖစ္မလည္း မေျပာႏိုင္ပါ။ ေနာင္မွာ ကေလးမရလည္း မျဖစ္ေလာက္ပါ။ အခြင့္အလမ္းေတာ့ နည္းႏိုင္တယ္။ ကင္ဆာမျဖစ္ေလာက္ပါ။ ကေလးမရေသးလို႔ အရင္အဲတာေတြသံုးလို႔လားဆရာလို႔ ေမးလာသူ ၄-၅ ေယာက္ရွိေနျပီ။
အဲလိုေဆးသံုးၾကသူေတြမွာ သတိထားစရာေတြရွိတယ္။ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ရာဂါရတာ မ်ားၾကတယ္။ ပြင့္လင္းမႈနည္းၾကျပီး၊ အသက္ကငယ္ၾကေသးေတာ့ က်န္းမာေရးအသိကို သိပ္ဂရုမစိုက္ခ်င္ၾကေသးပါ။ အေဖၚကို သတ္သတ္မွတ္မထားသူေတြ၊ အေဖၚတေယာက္မက ထားသူေတြလည္း မနည္းပါ။ ကြ်န္ေတာ္က ေမးခြန္းေမးသူ အစံုဆီကရလို႔ သိတာပါ။ ေဆးအတုေၾကာင့္နဲ႔ ေဆးေသာက္နည္းမမွန္လို႔ ကိုယ္ဝန္ရသြားလို႔ ေမးလာတာေတြလည္း ရွိတယ္။ အိမ္ေထာင္က်ျပီးသူေတြ တေနရာစီေနရလို႔ အေရးေပၚတားေဆးသံုးတာ မနည္းလွပါ။ အဲဒီနည္းကို မသံုးသင့္ၾကပါ။ ဟန္းနီးမြန္းဆီးေအာင့္ျခင္းေရာဂါက အဲလိုမိန္းကေလးေတြမွာပါျဖစ္တယ္။
အဲလိုေဆးမ်ိဳးကို အတက္ရပ္ေဆး၊ တီဘီေဆးနဲ႔ HIV ေဆးေတြနဲ႔ တြဲမေသာက္သင့္ပါ။ ေသြးေၾကာထံုးေရာဂါရွိေနသူ၊ ေသြးမခဲျပႆနာရွိေနသူေတြလည္း မသင့္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနသူနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ဘို႔စိတ္ကူးရွိသူေတြလည္း မသင့္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၁-၇-၂ဝ၁၆
Comments
Post a Comment