World Hepatitis Day ကမာၻ႔အသည္းေရာင္ေရာဂါေန႔ ဇူလိုင္ ၂၈

အသည္းေရာင္ေရာဂါကို တကမာၻလံုးမွာ လူေပါင္း သန္း ၄ဝဝ (၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္) ခံစားေနရတယ္။ အသည္းေရာင္ (ေအ)၊ (ဘီ) နဲ႔ (စီ) ဆိုျပီး ရွိတယ္။ တျခားလဲရွိပါေသတယ္။

Hepatitis A အသည္းေရာင္ (ေအ)
တႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၁႕၄ သန္းကူးစက္ခံေနရတယ္။ ေရာဂါမဆိုပါ။ သူ႔အလိုလိုိေပ်ာက္ႏိုင္ျပီး နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ဆက္မျဖစ္ပါ။ ပါးစပ္ကေနဝင္တဲ့ ေရနဲ႔ အစားအေသာက္ေတြကေနကူးစက္လာတယ္။ Hepatitis A ကာကြယ္ေဆးရွိတယ္။ လူတိုင္းကိုမထိုးပါ။ ကေလးအသက္ ၁ ႏွစ္ရရင္နဲ႔ ကူးစက္မႈမ်ားရာေဒသကို သြားရသူေတြကို ထိုးေပးတယ္။

Hepatitis B အသည္းေရာင္ (ဘီ)
ဆိုးတယ္။ ရက္တိုေရာ နာတာရွည္အသည္းေရာင္ေစတယ္။ တကမာၻလံုးမွာ လူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ ခံစားေနရတယ္။ ေသြးနဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာကထြက္တဲ့အရည္ကေနတဆင့္ ကူးစက္တယ္။ ကာကြယ္ေဆးရွိတယ္။ (၃) ခါထိုးရတယ္။ ေမြးကတည္းက ကေလးတိုင္းထိုးရမယ္။ စိုးရိမ္စရာရွိသူလူၾကီးေတြလဲ ထိုးသင့္တယ္။ ပိုးဝင္ေနသူေတြမွာ ၄ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ နာတာရွည္ျဖစ္မယ္။ အသည္းေျခာက္မယ္။ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

Hepatitis C အသည္းေရာင္ (စီ)
ဆိုးတယ္။ ရက္တိုေရာ နာတာရွည္ပါအသည္းေရာင္ေစတယ္။ တကမာၻလံုးမွာ လူေပါင္း သန္း ၁၇ဝ ခံစားေနရတယ္။ ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ ကာကြယ္ေဆးမေပၚေသးပါ။ ဒီေရာဂါကိုသိကာစမွာ (ေအ) မဟုတ္၊ (ဘီ) မဟုတ္ အသည္းေရာင္ေရာဂါလို႔သာနာမည္ေပးခဲ့တယ္။ ပိုးဝင္ေနေပမဲ့ ဘဘယ္လိုမွ မခံစားရသူကမ်ားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပိုးကေန အသည္းကိုဖ်က္ဆီးေနျပီ။ သူမ်ားကိုလဲ ကူးေစႏိုင္ေနျပီ။ ေဆးေပၚေနပါျပီ။

ႏွစ္စဥ္ ၁ဝ သန္းကူးစက္ခံေနရ။ ၉၅% က ကူးစက္ေနမွန္းမသိၾက။ ၁% ေလာက္သာ ကုသမႈခံယူေနၾကတယ္။ ၁႕၄ သန္း ႏွစ္စဥ္ေသဆံုးေနၾကရတယ္။ ၂ဝ၃ဝ မွာ အသည္းေရာင္ေရာဂါကင္းရွင္ေစဖို႔ WHO ကဦးတည္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ၉ဝ% ကို ကာကြယ္ေဆးထိုးေစမယ္။ ၉ဝ% ကို ေဆးကုသမႈရေစမယ္။ ၉ဝ% ကိုေရာဂါပိုးရွိေနမွန္းသိေစမယ္။ ေသြးလွဴတာမွန္သမွ် ၁ဝဝ% စစ္ေဆးေစမယ္။ ၈ဝ% ကိုေဆးကုသေစမယ္။ ေသဆံုးမႈ ၆၅% က်ေစမယ္။ ၇႕၁ သန္း အသက္ကိုကယ္မယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၁-၇-၂ဝ၁၆
http://www.nohep.org/