NSAIDs (2) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေလ့လာျခင္း
NSAID (Non-steroidal anti-inflammatory drugs) ေခၚတဲ့ (စတီရြိဳက္) မပါတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို Systematic review with meta-analysis စနစ္တက် ေလ့လာမႈ (မက္တာ-အနာလိုက္ဆစ္) ျပဳခဲ့တယ္။ ဒီေဆးေတြေၾကာင့္ Cardiovascular risk ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္လာႏိုင္ေျခ အႏၠရာယ္ နဲ႔ Death ေသဆံုးမႈ ဆက္စပ္ေနတာကို ေတြ႔ရွိရတယ္။ အဲဒီေဆးေတြထဲက Naproxen ေဆးကေတာ့ အသက္သာဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ၂ဝ၁၁ ဧျပီလမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
NSAIDs ေဆးေတြဟာ Mild to moderate pain သာမန္နဲ႔ အသင့္အတင့္ နာတာကိုေရာ Arthritis အဆစ္နာ ေရာဂါအတြက္ ေရရွည္သံုးဘို႔ အတြက္ပါ ေကာင္းေစတဲ့ မွတ္တိုင္ထားရမဲ့ ေဆးဝါးေတြ ျဖစ္တယ္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ Cyclooxygenase-2 (COX-2) inhibitor အမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့ Rofecoxib ေဆးကို ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ ဆက္စပ္တာ သိလာရလို႔ ေစ်းကြက္ကေန ဖယ္ရွားလိုက္တယ္။
ဆက္ျပီးေတာ့ COX-2 inhibitors ေဆးေတြကိုလဲ သတိထား ေလ့လာေနခဲ့တယ္။ ေလ့လာမႈရလဒ္ေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ အဲလိုျဖစ္မယ္-မျဖစ္ဘူး ကံေသကမၼ ေျပာမရေသးခဲ့ဘူး။
Network meta-analysis ကေန Large-scale က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေလ့လာမႈ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ Randomised controlled trials လုပ္တယ္လို႔ ေခၚတယ္။ သုေတသန ေဝါဟာရနဲ႔ဆိုရင္ Patient-years ေခၚတယ္။ ေလ့လာသူေတြအားလံုးကို ေယဘုယ် က်က် ႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ည္ျပီး ေလ့လာ မွတ္တမ္းတင္းတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လူစုကိုသာ ေလ့လာမႈျပဳတာ မဟုတ္ဘူး။ အခုေလ့လာမႈဟာ 100 patient years ေက်ာ္တယ္။ ကင္ဆာလူနာေတြကို ဖယ္ထားတယ္။ စုစုေပါင္းလိုက္ရင္ စမ္းသပ္မႈေပါင္း ၃၁ ခုမွာ လူနာေပါင္း ၁၁၆၄၂၉ ေယာက္ ပါဝင္ခဲ့တယ္။ 115 000 patient years ကို follow-up ဆက္တိုက္ ေလ့လာခဲ့တယ္။
ပဌမ ေကာက္ခ်က္မွာ Myocardial infarction ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္သူေတြထဲက Fatal or non-fatal မေသသူေရာ ေသဆံုးသူပါ ပါဝင္တယ္။ ဒုတိယ ေကာက္ခ်က္မွာ Haemorrhagic or ischaemic ေသြးယိုတာနဲ႔ ေသြးေကာင္းေကာင္း မေလွ်ာက္တာေတြထဲက Fatal or non-fatal မေသသူေရာ ေသဆံုးသူပါ ပါဝင္တယ္။ ဒါ့ျပင္ Cardiovascular death ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးသူေတြ၊ death from any cause တျခားအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ေသဆံုးရသူေတြ၊ Antiplatelet Trialists' Collaboration (ATC) composite outcome ေသြးမံႈနည္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္သူေတြ ပါဝင္ေသးတယ္။
ေဆး ၇ မ်ိဳးစမ္းခဲ့တယ္။ Celecoxib, Diclofenac, Etoricoxib, Ibuprofen, Lumiracoxib, Naproxen နဲ႔ Rofecoxib ေတြျဖစ္တယ္။
Findings ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကေတာ့ -
• Ibuprofen, Celecoxib, Rofecoxib နဲ႔ Lumiracoxib ေတြက Placebo ေဆးမေပးဘဲေနသူေတြနဲ႔ စာရင္ Increased risk of myocardial infarction ႏွလံုး-ေသြးေၾကာပိတ္တဲ့ အႏၠရာယ္ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of stroke ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ ရင္ပတ္နာတာ ပိုမ်ားတယ္။
• Naproxen ကလြဲရင္ က်န္ ေဆး ၆ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of cardiovascular death ႏွလံုး-ေသြးေၾကာ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of death from any cause ဘယ္အေၾကာင္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေသဆံုးရတာ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of the ATC composite outcome ေသြးမံႈနည္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ပိုမ်ားတယ္။
အၾကံျပဳခ်က္ -
ဆရာဝန္ေတြဟာ NSAID therapy အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး ေပးကုသလို႔ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ Gastrointestinal အသာေျခလမ္း နဲ႔ Renal risk ေက်ာက္ကပ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြကိုသာမကဘဲ Cardiovascular risk ႏွလံုး-ေသြးေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္မႈေတြပါ သတိထားရမယ္။ ဒီေဆးေတြေပးရင္လဲ Dose ေဆးအဆ နည္းနည္းကို ရက္တိုတိုသာ ေပးသင့္တယ္။
1. Narcotic Pain Medications ဘိန္းပါတဲ့ အနာသက္သာေဆး အျပင္းစားမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/10/narcotic-pain-medications.html
2. NSAIDs (1) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/nsaids.html
3. NSAIDs (2) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေလ့လာျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2011/11/nsaid.html
4. Painkillers (1) အနာသက္သာေဆးမ်ား (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/painkillers.html
5. Painkillers (2) အနာသက္သာေဆးမ်ား (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/11/painkillers-2.html
Dr. တင့္ေဆြ
NSAIDs ေဆးေတြဟာ Mild to moderate pain သာမန္နဲ႔ အသင့္အတင့္ နာတာကိုေရာ Arthritis အဆစ္နာ ေရာဂါအတြက္ ေရရွည္သံုးဘို႔ အတြက္ပါ ေကာင္းေစတဲ့ မွတ္တိုင္ထားရမဲ့ ေဆးဝါးေတြ ျဖစ္တယ္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ Cyclooxygenase-2 (COX-2) inhibitor အမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့ Rofecoxib ေဆးကို ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ ဆက္စပ္တာ သိလာရလို႔ ေစ်းကြက္ကေန ဖယ္ရွားလိုက္တယ္။
ဆက္ျပီးေတာ့ COX-2 inhibitors ေဆးေတြကိုလဲ သတိထား ေလ့လာေနခဲ့တယ္။ ေလ့လာမႈရလဒ္ေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ အဲလိုျဖစ္မယ္-မျဖစ္ဘူး ကံေသကမၼ ေျပာမရေသးခဲ့ဘူး။
Network meta-analysis ကေန Large-scale က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေလ့လာမႈ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ Randomised controlled trials လုပ္တယ္လို႔ ေခၚတယ္။ သုေတသန ေဝါဟာရနဲ႔ဆိုရင္ Patient-years ေခၚတယ္။ ေလ့လာသူေတြအားလံုးကို ေယဘုယ် က်က် ႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ည္ျပီး ေလ့လာ မွတ္တမ္းတင္းတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ လူစုကိုသာ ေလ့လာမႈျပဳတာ မဟုတ္ဘူး။ အခုေလ့လာမႈဟာ 100 patient years ေက်ာ္တယ္။ ကင္ဆာလူနာေတြကို ဖယ္ထားတယ္။ စုစုေပါင္းလိုက္ရင္ စမ္းသပ္မႈေပါင္း ၃၁ ခုမွာ လူနာေပါင္း ၁၁၆၄၂၉ ေယာက္ ပါဝင္ခဲ့တယ္။ 115 000 patient years ကို follow-up ဆက္တိုက္ ေလ့လာခဲ့တယ္။
ပဌမ ေကာက္ခ်က္မွာ Myocardial infarction ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္သူေတြထဲက Fatal or non-fatal မေသသူေရာ ေသဆံုးသူပါ ပါဝင္တယ္။ ဒုတိယ ေကာက္ခ်က္မွာ Haemorrhagic or ischaemic ေသြးယိုတာနဲ႔ ေသြးေကာင္းေကာင္း မေလွ်ာက္တာေတြထဲက Fatal or non-fatal မေသသူေရာ ေသဆံုးသူပါ ပါဝင္တယ္။ ဒါ့ျပင္ Cardiovascular death ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ေသဆံုးသူေတြ၊ death from any cause တျခားအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ေသဆံုးရသူေတြ၊ Antiplatelet Trialists' Collaboration (ATC) composite outcome ေသြးမံႈနည္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္သူေတြ ပါဝင္ေသးတယ္။
ေဆး ၇ မ်ိဳးစမ္းခဲ့တယ္။ Celecoxib, Diclofenac, Etoricoxib, Ibuprofen, Lumiracoxib, Naproxen နဲ႔ Rofecoxib ေတြျဖစ္တယ္။
Findings ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကေတာ့ -
• Ibuprofen, Celecoxib, Rofecoxib နဲ႔ Lumiracoxib ေတြက Placebo ေဆးမေပးဘဲေနသူေတြနဲ႔ စာရင္ Increased risk of myocardial infarction ႏွလံုး-ေသြးေၾကာပိတ္တဲ့ အႏၠရာယ္ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of stroke ႏွလံုး-ေသြးေၾကာေရာဂါနဲ႔ ရင္ပတ္နာတာ ပိုမ်ားတယ္။
• Naproxen ကလြဲရင္ က်န္ ေဆး ၆ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of cardiovascular death ႏွလံုး-ေသြးေၾကာ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of death from any cause ဘယ္အေၾကာင္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေသဆံုးရတာ ပိုမ်ားတယ္။
• ေဆး ၇ မ်ိဳးလံုးက Increased risk of the ATC composite outcome ေသြးမံႈနည္းတာနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ပိုမ်ားတယ္။
အၾကံျပဳခ်က္ -
ဆရာဝန္ေတြဟာ NSAID therapy အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး ေပးကုသလို႔ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ Gastrointestinal အသာေျခလမ္း နဲ႔ Renal risk ေက်ာက္ကပ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြကိုသာမကဘဲ Cardiovascular risk ႏွလံုး-ေသြးေၾကာအေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္မႈေတြပါ သတိထားရမယ္။ ဒီေဆးေတြေပးရင္လဲ Dose ေဆးအဆ နည္းနည္းကို ရက္တိုတိုသာ ေပးသင့္တယ္။
1. Narcotic Pain Medications ဘိန္းပါတဲ့ အနာသက္သာေဆး အျပင္းစားမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/10/narcotic-pain-medications.html
2. NSAIDs (1) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/nsaids.html
3. NSAIDs (2) အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေလ့လာျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2011/11/nsaid.html
4. Painkillers (1) အနာသက္သာေဆးမ်ား (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/painkillers.html
5. Painkillers (2) အနာသက္သာေဆးမ်ား (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/11/painkillers-2.html
Dr. တင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment