Septic Shock ဆက္ပတစ္ေရွာ့ခ္

ဆရာ ေသြးထဲကို ပိုးဝင္လို႔ ေသြးဆိပ္တတ္တဲ့အေၾကာင္း သိခ်င္ပါတယ္

Septic shock ေဘာက္ဆင္ခ်န္ပီယံ ေသဆံုးရတဲ့အေၾကာင္းရင္းလို႔ေရးထားတယ္။ ဆက္ပတစ္ေရွာ့ခ္ဆိုတာ ေရာဂါပိုးဝင္ရာကေနထြက္တဲ့ အဆိပ္အေတာက္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တာပါ။ အသက္ၾကီးသူေတြမွာ ခုခံအားနည္းေနလို႔ ေသဆံုးတဲ့အထိျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္တိုင္း ေရာင္ရမ္ျဖစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။

အလြန္ေသးငယ္လွတဲ့ေသြးခဲေလးေတြျဖစ္လာတယ္။ အေရးပါတဲ့ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြမွာ မရွိမျဖစ္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္မရျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အဲဒီအစိတ္အပိုင္းက အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္လာမယ္။ ေသြးဖိအားက်ဆင္းရာကေန ေသဆံုးရတယ္။ အထူးကုသေဆာင္ေတြမွာထားရတဲ့ လူနာေတြက အဲလိုနဲ႔ ကြယ္လြန္ရတတ္တယ္။

ပိုးဝင္တာက တကိုယ္လံုးေရာက္တာကို ေသြးထဲပိုးဝင္တာလို႔ေခၚတယ္။ အေရးပါတဲ့ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြဆိုတာ ေက်ာက္ကပ္လည္းပါတယ္။ ေျခလက္ေတြမွာပိတ္ရင္ တစ္ရွဴးေတြေသမယ္။ (ဂင္ဂရင္း) လို႔ေခၚတယ္။ ျဖစ္တဲ့ေျခ-လက္ ျဖတ္ေပးရတယ္။

ျဖစ္တဲ့အေရျပားမွာ အေရာင္ေျပာင္းလာမယ္။ ဆီးသြားတာနည္းလာမယ္။ စိတ္မၾကည့္လင္ျဖစ္မယ္။ အသက္ရွဴရ ခက္လာမယ္။ ႏွလံုးအလုပ္မမွန္ျဖစ္လာမယ္။ ျမန္လာမယ္။ အားနည္းမယ္။ ကိုယ္ေအးစက္လာမယ္။
ပိုးဆိုးတာေတြက ဗက္တီးရီးယား၊ ဖန္းဂတ္စ္နဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြျဖစ္တယ္။

အသက္ၾကီးသူေတြ၊ က်န္းမာေရးမေကာင္းျဖစ္ေနသူနာတာရွည္လူနာေတြမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေမြးစကေလးေတြနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြမွာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ HIV ရွိေနသူလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိေနသူေတြလည္း ပါတယ္။

ေစာေစာသိရင္ ပိုးေသေဆးကို ေသြးေၾကာထဲကေနသြင္းေပးရတယ္။ ပိုးေသေဆးအျပင္ ေသြးဖိအားတက္ေဆးေပးရမယ္။ ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္ေဆးလည္းလိုမယ္။

Septicemia ဆက္ပတီဆီးမီးယား ဆိုတာက ေသြးထဲပိုးေရာက္တာ။ Bacteremia လို႔လည္းေခၚတယ္။ Blood poisoning လို႔လည္းေခၚတယ္။ ဆက္ပတီဆီးမီးယားကေန ေဆးမကုရင္ Sepsis ဆက္ပဆစ္ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ မတူၾကပါ။ တကုိယ္လံုးကိုပိုးေရာက္တာကိုသာ ဆက္ပဆစ္ေခၚတယ္။ ေသြးခဲေလးေတြျဖစ္ရာကေန ေအာက္စီဂ်င္မရျဖစ္ေစမယ္။

ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊ အဆုပ္ပိုးဝင္ျခင္းနဲ႔ ႏူမိုးနီးယား၊ ေက်ာက္ကပ္ပိုးဝင္ျခင္း၊ ဗိုက္ထဲပိုးဝင္ျခင္းေတြကေန ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မူလေနရာကဗက္တီးရီးယားေတြ ေနရာအႏွံ႔ေရာက္လာမယ္။ ပြါးမ်ားလာတယ္။ ေဆးရံုတက္လူနာေတြ၊ ခြဲစိတ္လူနာေတြမွာ ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မီးေလာက္နာရွိသူေတြ၊ အသက္သိပ္ငယ္သူ ၾကီးသူေတြ၊ ခုခံအားမေကာင္းသူေတြ၊ ဆီးပိုက္တပ္ထားရသူေတြ၊ စက္နဲ႔အသက္ရွဴေနရသူေတြမွာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

ျဖစ္လာရင္ ျမန္တယ္။ ေအးစက္လာမယ္။ အသက္ရွဴျမန္လာမယ္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္လာမယ္။ ပိုဆိုးလာရင္ စိတ္မၾကည္မလင္ ျဖစ္လာမယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ အေရျပားအနီစက္ေလးေတြေပၚလာမယ္။ ေရွာ့ခ္ရမယ္။

Sepsis ဆက္ပဆစ္ ဆိုတာ ေရာဂါပိုးအတြက္ ခုခံအားနစ္က အျပင္းအထန္ခုခံလို႔ျဖစ္တယ္။ တကုိယ္လံုး ေရာင္ရမ္းျဖစ္စဥ္ ဝင္လာမယ္။ ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္တာႏိုင္တယ္။ HIV ရွိသူေတြနဲ႔ ကင္ဆာ ရွိသူေတြက သတိထားရမယ္။ Septic Shock ေသြးဖိအားသိပ္က်တာကို ဆက္ပတစ္ ေရွာ့ခ္ လို႔ေခၚတယ္။ အဆိပ္ေတြကေန ျဖစ္ေစတယ္။ Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS) ေခၚ ရုတ္တရက္ အသက္ရွဴလမ္း ဖိအား သက္ေရာက္ခံရျခင္းလည္း ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

ဖ်ားမယ္။ ခ်မ္းမယ္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္မယ္။ အသက္ရွဴျမန္မယ္။ စိတ္မၾကည္မလင္ျဖစ္လာမယ္။ ပိုဆိုးရင္ ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းေတြကို သက္ေရာက္မယ္။ သတိလစ္မယ္။ ေသြးမႈံနည္းမယ္။ ဆီးနည္းမယ္။

ပိုးေသေဆး ေရြးေပးရမယ္။ အနာသက္သာေဆးေပးရမယ္။ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းရင္ ေက်ာက္ကပ္စစ္ေပးရမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ