Don't threaten me please က်ဴရွင္ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေယာကၡမမ်ားသို႔

ဆရာရွင့္ ကြ်န္မငယ္ငယ္ကအေႀကာင္းေလးေျပာျပပါရေစရွင့္။ အသက္ ၄ ႏွစ္ သူငယ္တန္းတက္ခါနီး ေႏြရာသီေလာက္မွာ မိဘေတြက က်ဴရွင္ထားပါတယ္။ ညေန ၄ နာရီဆိုရင္က်ဴရွင္သြားရပါတယ္။ ဒီနားဝန္းက်င္မွာေတာ့ အဲ့က်ဴရွင္ဆရာမက အေကာင္းဆံုးအေတာ္ဆံုးလို႔ နာမည္ႀကီးပါတယ္။ အရိုက္ႀကမ္းတယ္လို႔လဲ ၾကားပါတယ္။ အရိုက္ၾကမ္းတယ္လို႔ ၾကားကထဲက ဆရာမကိုအရမ္းေၾကာက္မိပါတယ္။ မျမင္ဖူးေသးပါဘူး။ က်ဴရွင္က သူ႔အိမ္မွာ သြားတက္ရပါတယ္။ ဆရာမမ်က္နွာကိုျမင္ရေတာ့ ပိုေႀကာက္မိပါတယ္။ က်ဴရွင္မွာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ အတန္းမ်ိဳးစံုေတြ႔ရပါတယ္။ တူတူထိုင္ေနေပမဲ႔ အတန္းမတူၾကပါဘူး။ သူငယ္တန္းက ကြ်န္မတေယာက္တည္းပါ။ ဆရာမကို ေႀကာက္လို႔ ေရးခိုင္းတာေတြကို ေသခ်ာေရးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဆရာမက တျခားေက်ာင္းသားေတြကို စာတလံုးမွားတာနဲ႔ ထစ္တာနဲ႔ ၾကိမ္လံုးၾကီးနဲ႔ရိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဆရာမ ဆူပူၾကိမ္းေမာင္းျပီး ရိုက္နွက္ေနတာကို ေနတိုင္းျမင္ေနရေတာ့ တေန႔ထက္တေန႔ ပိုပိုေႀကာက္လာမိပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ညေန ၃ နာရီထိ တေန႔လံုးအေကာင္းပါ။ ေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ေဆာ့ကစားပါတယ္။ ညေန ၃ နာရီ နာရီကို ၾကည့္မိတာနဲ႔ စိတ္ထဲမွာ မေပ်ာ္ရႊင္ေတာ့ပါဘူး။ မကစားေတာ့ပါဘူး။ ၄ နာရီထိုးမွာေၾကာက္ေနမိပါတယ္။ ေခ်ာင္တေခ်ာင္ ေထာင့္တေထာင့္မွာ ကပ္ေနျပီး မ်က္စိပ်က္ မ်က္နွာပ်က္နွင့္ က်ဴရွင္သြားရမွာကို အင္မတန္ စိုးရိမ္ ေၾကာက္လန္႔ေနမိပါတယ္။ ၄ နာရီထိုးခါနီးေတာ့ လူၾကီးေတြက လြယ္အိတ္လြယ္ က်ဴရွင္သြားေတာ့လို႔ ေျပာပါတယ္။ ၄ နာရီထိုးခါနီးေလ ပိုေၾကာက္ေလပါဆရာ။ က်ဴရွင္သြားဖို႔ကိုလည္း ေဝ့လည္ေခ်ာင္ပတ္လုပ္ေနမိပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဖ်ားသလိုလို ဘာလိုလိုေတြျဖစ္ေနသလိုနဲ႔ မ်က္နွာလဲမေကာင္းေတာ့ အိမ္က ေနမေကာင္းရင္လဲ ဒီေန႔ က်ဴရွင္မသြားနဲ႔ေတာ့လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ အရမ္းေပ်ာ္ပါတယ္။ ၄ နာရီေက်ာ္သြားရင္ ပံုမွန္အတိုင္းစိတ္က ျပန္ျပီး ေပ်ာ္ရႊင္လာပါတယ္။ ကစားခ်င္စိတ္ ျဖစ္လာပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း က်ဴရွင္ခ်ိန္ေက်ာ္သြားလို႔ မသြားရေတာ့ရင္လဲ မေပ်ာ္ေတာ့ပါဘူူး။ မိဘေတြဆူမွာကို စိုးရိမ္ေနမိပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ၃ နာရီဆိုရင္ နာရီကိုတၾကည့္ၾကည့္နဲ႔ လက္မထိပ္ေတြ ႏႈတ္ခမ္းေတြ ယားျပီး အဖုေတြ ထလာပါတယ္။ ေနာက္ မ်က္နွာတျပက္လံုး လက္ေျခေထာက္ ခႏၵာကိုယ္ အနွံ႔အျပားမွာ မေနတတ္ေလာက္ေအာင္ကို ယားျပီး အဖုအပိန္႔ အင္ျပင္လိုမ်ိဳး ျပင္လိုက္ အခ်ပ္လိုက္ၾကီးေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ အဖုေတြထေတာ့ က်ဴရွင္ မသြားရေတာ့ပါဘူူး။ ေဖၾကီးျပန္လာေတာ့ မက္ဇင္ကယ္ဆိုတဲ႔ေဆးရည္တမ်ိဳး လိမ္းေပးပါတယ္။ သက္သာတဲ့အခါလဲ ရွိသလို ညေနထဲက အဖုထတာ ေနာက္မနက္ထိ မေပ်ာက္တဲ႔အခါလဲရွိပါတယ္။ ႏႈတ္ခမ္းေတြဆို အဖုၾကီးၾကီးေတြေၾကာက္ ေထာ္လန္ဖူးေရာင္ေနပါတယ္။ ပါး၊ မ်က္ခံုး၊ လည္ပင္း၊ လက္၊ ေပါင္မွာလဲ အဖုအပိန္႔မ်ားစြာနဲ႔ပါ။ အျမဲကုတ္ေနရပါတယ္။
ေဆးရံုျပေပးပါတယ္။ ေဆးရံုကလဲ နားမလည္လို႔ မဂၤလာဒံုစစ္ေဆးရံုၾကီးကို သြားခိုင္းပါတယ္။

ဟိုေရာက္ေတာ့ ဆရာဝန္မႀကီးကို ျဖစ္စဥ္ေတြေျပာျပပါတယ္။ ဆရာဝန္မက ဘယ္အခ်ိန္ဆို ျဖစ္တတ္လဲေမးတယ္။ ၃ နာရီဆို ယားျပီ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အဖုပိန္႔ေတြထလာလို႔ ၄ နာရီ က်ဴရွင္ကို အျမဲျပတ္ေနရတဲ႔အေၾကာင္းေျပာျပေတာ့ ဆရာဝန္မက ကေလးကို က်ဴရွင္ကထုတ္လိုက္ပါလို႔ ေျပာပါတယ္။ ေဆးတမ်ိဳးလဲ ေပးလိုက္ပါေသးတယ္။ တပတ္တခါ အင္ဖတ္နဲ႔ ေရခ်ိဳးေပးဖို႔ေျပာပါတယ္။ အိမ္ကလဲ က်ဴရွင္ကို မတက္ခိုင္းေတာ့တဲ့အတြက္ ေတာိေတာ္ေလးကို စိတ္ခ်မ္းသာမိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဆရာမကို အိမ္မွာလာသင္ဖို႔ သီးသန္႔ ငွားလိုက္ပါတယ္။ ကြ်န္မလဲ သေဘာတူ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ အိမ္မွာသင္ရင္ လူၾကီးေတြရွိေနလို႔ မရိုက္ဘူးလို႔ထင္ပါတယ္။ ၾကိမ္လံုးၾကီးလဲ မပါလာေတာ့လို႔ပါရွင့္။ ဒါေပမဲ႔ စာစသင္ေတာ့ နဲနဲေတာ့ ေၾကာက္ေနမိပါတယ္။ အရင္လို အဖုေတြေတာ့ မထေတာ့ပါဘူး။ ၾကိမ္လံုးမရွိေတာ့ေပမဲ႔ ေပတံေစာင္းနဲ႔ေတာ့ လက္ဆစ္ေတြအေခါက္ခံရပါတယ္။ ေဆးလဲ ပံုမွန္ေသာက္ေနတဲ႔တြက္ ဆရာမကို ေၾကာက္တဲ႔စိတ္ မရွိေတာ့ပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း ေနထိုင္လာတဲ့ တေလ်ွာက္မွာေတာ့ မိဘေတြကိစၥ ေက်ာင္းကိစၥ သူကယ္ငယ္ခ်င္းေတြေၾကာင့္ စိတ္ထိခိုက္ စိတ္ညိွဳးႏြမ္းခဲ့ရင္ေတာ့ ေသြးယားျပီး ႏႈတ္ခမ္းက စျပီး အဖုေတြ အျမဲျပန္ထလာပါတယ္။ ကြ်န္မ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရင္ စိတ္ဆင္းရဲရင္ ဖံုးကြယ္ထားလို႔မရပါဘူး။ အဖုေတြထလာပါတယ္။ ဒါဆို အိမ္ကလဲခ်က္ခ်င္းသိျပီး ေဆးေသာက္ ေဆးလိမ္းနဲ႔ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ထားေပးပါတယ္။ တခါတေလ ေက်ာင္းမွာလဲျဖစ္ပါတယ္။ စာေမးခါနီး စာမရခဲ့ရင္ အမွတ္နည္းခဲ့ရင္ အဆင့္က်ရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြကမေခၚရင္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ျပီး အဖုထလာပါတယ္ ေက်ာင္းမွာဆိုေတာ့ ရွက္စရာၾကီးပါ။ နႈတ္ခမ္းၾကီးေထာ္လာတာ။ အရမ္းရွက္လို႔ ေက်ာင္းမွာဆို သတိထားပါတယ္။ ကိုယ့္စိတ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ထားပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းမျဖစ္ရဲပါဘူး။ ေဆးကိုလဲေန႔တိုင္းေသာက္ပါတယ္။ ၁ဝ တန္း ေအာင္ျပီးတဲ့ထိ။ ေဆးနာမည္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ Frist year ေရာက္မွ ျဖတ္လိုက္တာပါ။ ေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္ထိခိုက္မွ ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဖုန္ေတြထိရင္လဲ ယားတယ္ အဖုထပါတယ္။

ခု အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ ေယာက္က်ားနဲ႔ရန္ျဖစ္ရင္း ေယာက္က်ားက ေခ်ာင္ပိတ္ျပီး အေပၚကေန လက္ကိုခ်ဳပ္ျပီး ပါးေတြ ေခါင္းေတြ လွိမ့္ရိုက္ပါတယ္။ ရိုက္ေတာ့ ေအာ္မိေတာ့ သူ႔အေမ (ေယာကၡမ) က အိမ္ေပၚကဆင္းလာျပီး ကြ်န္မကို မၾကားဝံ့မနာသာေတြ ပစ္ပစ္ႏွစ္ႏွစ္ဆဲပါတယ္။ သူ႔သားကိုက်ေတာ့ သူမ်ားသားသမီးကို မရိုက္ရဘူးလို႔ေတာ့ တခ်က္မွ မေျပာပါဘူး။ ကြ်န္မကိုခ်ည္း လွိမ့္ဆဲပါတယ္။ အခန္းနံရံ ၅ ထပ္သားျပားေတြကိုလဲ ထုရိုက္ေစာင့္ကန္ျပီး အိမ္ေပၚက ဆင္းသြားလို႔ အၾကိမ္ၾကိမ္အခါခါ ေျပာပါတယ္။ မိုက္ရိုင္းလိုက္တာကလဲ ကန္းကုန္ပါ။ အဲ့ေန႔ကစျပီး အဲ့အဘြားၾကီးကို အရမ္းေၾကာက္သြားပါတယ္။ အခန္းထဲမွာပဲေအာင္းေနမိပါတယ္။ သူ႔အသံၾကားတာနဲ႔ ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႔ လန္႔ေနမိပါတယ္။

ညဆိုလဲ အိပ္မေပ်ာ္ေတာ့ပါဘူးဆရာ။ တညလံုးလဲ မအိပ္ေတာ့ပါဘူး။ အသံနဲနဲၾကားတာနဲ႔ ႏွလံုးေတြ တဆတ္ဆတ္ တုန္ျပီး ထိတ္လန္႔ျပီး အိပ္လို႔မေပ်ာ္ေတာ့ပါဘူးဆရာ။ စိတ္ကလဲ မရႊင္လန္းေတာ့ပါ။ အခ်ိန္ျပည့္ ငါ့ကို ဘယ္ေတာ့ ဘာေတြမ်ား ေျပာလာမလဲဆိုျပီး စိုးရိန္ထိတ္လန္႔ေနပါတယ္။ အခုက ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ထားလို႔လဲ အခန္းထဲမွာ တေယာက္ထဲ စိတ္အားငယ္ အထီးက်န္ျပီး ေနေနရပါတယ္ဆရာ။ အ႔ဲေန႔က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ျမင္ကြင္းေတြ အသံေတြကိုပဲ ျမင္ေနၾကားေနရပါတယ္ဆရာ။ အဲ႔အဘြားၾကီးကို ဟိုဆရာမလိုပဲ အရမ္းမုန္းျပီး ရြ႔ံေၾကာက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကြ်န္မမွာ ဘယ္လို ေရာဂါရွိေနလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ညညလဲ နွစ္ႏွစိျခိဳက္ျခိဳက္အိပ္ေပ်ာ္ခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ငယ္ငယ္ထဲက ခံစားလာခဲ့ရတဲ့ေရာဂါဟာ ဘာေရာဂါလဲသိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ေျပာျပေပးပါရွင့္။ ဘာေဆးေတြမွီဝဲသင့္လဲ ဆိုတာကိုလဲ လမ္းညႊန္ေပးပါရွင့္။

ေဆာရီးႏွစ္ခုေတြ႔တယ္။ ေၾကာက္စိတ္နဲ႔ အလာဂ်ီ။ အလာဂ်ီကေတာ့ ျဖစ္တတ္တာကိုေရွာင္ဘို႔နဲ႔ ျဖစ္လာရင္ Cetrizine tablet ေသာက္ဘို႔နဲ႔ အင္ျပင္ထြက္လို႔ယားတာကို Calamine lotion လိမ္းလို႔ျဖစ္တယ္။ ေၾကာက္စိတ္ကေတာ့ ဘာကိုေၾကာက္သလည္း သိေနတယ္လို႔ထင္တယ္။ အဲတာကိုေရွာက္ဘို႔ဆိုတာ ခက္ခဲေနတာလည္း နားလည္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာလည္း ေဆာရီးႏွစ္ခါ။

ေၾကာက္စိတ္ကို ဘယ္လိုကုသမလဲ
၁။ Psychotherapy စိတ္ကုသနည္း။

၂။ Cognitive-behavioral therapy စိတ္ကုသနည္းတမ်ိဳး။

၃။ Dietary and lifestyle changes လူေနမႈပံုစံေျပာင္းေပးနည္း။

၄။ Relaxation therapy စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္လုပ္ေပးနည္။

၅။ Medication ေဆးေပးနည္း။ anti-depressants နဲ႔ anxiety-reducing drugs ေဆးေတြေပးမယ္။
(က) Anti-depressants စိတ္မက်ေဆးမ်ား
• Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) = citalopram (Celexa), escitalopram (Lexapro), fluoxetine (Prozac), fluvoxamine (Luvox), fluvoxamine CR (Luvox CR), paroxetine (Paxil), paroxetine CR (Paxil CR), sertraline (Zoloft).
• Serotonin-Norepinephrine Reuptake inhibitors (SNRIs) = desvenlafaxine (Pristiq), duloxetine (Cymbalta), venlafaxine (Effexor), venlafaxine XR (Effexor XR), milnacipran (Savella), and levomilnacipran (Fetzima).
• Tricyclic antidepressants (TCAs) = amitriptyline (Elavil), desipramine (Norpramin), doxepine (Sinequan), Imipramine (Tofranil), nortriptyline (Pamelor), amoxapine, clomipramine (Anafranil), maprotiline (Ludiomil), trimipramine (Surmontil), and protriptyline (Vivactil).
• Monoamine oxidase inhibitors (MAOIs) = phenelzine (Nardil), selegiline (Emsam), and tranylcypromine (Parnate).
• Atypical antidepressants = bupropion (Wellbutrin), mirtazapine (Remeron), nefazodone (Serzone), trazodone (Desyrel, Oleptro), vilazodone (Viibryd), and vortioxetine (Brintellix).

(ခ) Anti-anxiety drugs စိုးရိမ္စိတ္နည္းေစတဲ့ေဆးေတြကို tranquilizers လို႔လဲေခၚတယ္။ benzodiazepines = Xanax (alprazolam), Klonopin (clonazepam), Valium (diazepam), Ativan (lorazepam) ေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။

အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ Alprazolam ေဆး၏ ေဘးထြက္အက်ိဳးမ်ား
အျဖစ္နည္းတဲ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ = စိတ္တို၊ ၂၇႕၂% လူဝ၊ ေခြ်းမ်ား၊ အိပ္မေပ်ာ္၊ ၾကြက္သားေတြလႈတ္၊ မွတ္ဥာဏ္ေလ်ာ့။ အရက္နဲ႔ေရာရင္ ဒါေတြပိုျဖစ္တယ္။ လိင္စိတ္ေျပာင္းမယ္။ ၁၄႕၄% မွာ လိင္စိတ္နည္းျပီး၊ ၇႕၇% မွာ ကဲတယ္။ လိင္အဂၤါမသန္မာတာ၊ မျပီးစီးတာျဖစ္တယ္။ ရွားပါတဲ့အျဖစ္မ်ိဳးေတြ = ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းခ်ဳပ္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ ဆီးသြားရခက္၊ မ်က္စိေဝဝါး၊ ဗိုက္နာ၊ ေသြးဖိအားက်။

ဆရာဝန္ေပးတဲ့အတိုင္း အတိအက်ေသာက္ပါ။ လိုတာထက္ပိုေသာက္ရင္ သိပ္အိပ္ခ်င္မယ္။ သတိလစ္မယ္။ လက္အစိုနဲ႔ ေဆးကိုမကိုင္ပါနဲ႔။ ခ်ိဳခ်ဥ္လို လွ်ာ-ပါးေစာင္မွာ သူ႔အလိုလို ေပ်ာ္သြားပါေစ။ စိတ္ေရာဂါမတူရင္ ေဆးအက်ိဳးမတူတာ ျဖစ္ေစတယ္။ တခ်ိဳ႕ေဆးဆက္ေသာက္ေနမွရတယ္။ ၁ ႏွစ္ဆက္ေဆးေသာက္ရသူ ၃ ပံု ၁ ပံုက ေဆးျဖတ္လို႔ မရဘူး။ ေဆာက္တည္ရာမရ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္တာမ်ိဳးကို သိသိသာသာသက္သာေစတယ္။ စားခ်င္စိတ္ ေျပာင္းတယ္။ ဆာတတ္တယ္။ တည္ျငိမ္မႈ နည္းတယ္။ စကားေျပာေႏွးတယ္။ သြားရည္မ်ားမယ္။ အာရံုစိုက္ရခက္မယ္။ ေခါင္းက ေပါ့ေနသလို ခံစားရမယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြမွာသာ ဒီလို ျဖစ္တတ္တယ္။ မ်က္စိေရတိမ္ရွိေနသူ၊ မိႈေဆး Itraconazole or Ketoconazole ေတြေသာက္ေနသူ၊ အသည္းမေကာင္းသူ၊ ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းသူ၊ သတ္ေသခ်င္စိတ္ရွိသူ မေပးပါ။ ကိုယ္ဝန္မသံုးရပါ။ ကေလးႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္လဲ မေပးရပါ။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္လဲ မေပးပါ။

အေမရိကန္လူမ်ိဳးအရြယ္ေရာက္သူေတြ စုစုေပါင္း ၁၉ သန္းမွာဒီေရာဂါရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ကေလးဘဝကတည္းကေန ခံစားေနရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။

က်ဴရွင္ဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသူေတြ၊ ေယာက္မေတြ၊ ေခြ်းမေတြ သင္ခန္းစာယူႏိုင္ၾကပါေစ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၄-၅-၂ဝ၁၅
၂၄-၅-၂ဝ၁၇