Salpingitis သားအိမ္ျပြန္ေရာင္ျခင္း

(ကန္ေတာ့ပါ)

သမီးအသက္က ၃၀ အိမ္ေထာင္မ႐ွိ အပ်ိဳပါ။ သမီးရဲ့၀မ္းဗိုက္ညာဖက္ေအာက္ေျခနားက ေအာင့္ေနတာ တလေက်ာ္ပါၿပီ။ ရာသီလာတ့ဲရက္ဆို ပိုေအာင့္တယ္ (စကားရိုင္းသြားရင္ ကန္ေတာ့ပါ႐ွင့္ ) လြန္ခ့ဲတ့ဲ ၂ ရက္က OG သြားျပေတာ့ သမီးျဖစ္ေနတ့ဲေနရာက အူအတက္ ေနရာလို႔ေျပာပါတယ္႐ွင့္ Ultrasound ရိုက္ၾကည့္ေတာ့ဆရာ၀န္က အူအတက္ေရာင္တာျဖစ္ႏိုင္သလို ညာဖက္မမ်ိဳးဥႁပြန္ေရာင္တာလဲျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္တ့ဲ သမီးကို ေဆး ၂ မ်ိဳးေပးလိုက္ပါတယ္။ ေပးလိုက္တ့ဲေဆးပါ ၅ ရက္စာေပးတာပါ မသက္သာရင္ေဆးရုံတက္ရမယ္ေျပာပါတယ္႐ွင့္။ Ultrasound ဆရာ၀န္က မွတ္ခ်က္ ၂ မ်ိဳးေပးလိုက္ေတာ့ သမီးျဖစ္ေနတာက အူအတက္ေရာင္တာလား မ မ်ိဳးဥႁပြန္ေရာင္တာလား မသိပါဖူးရွင့္။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေဆာင္ရန္ေ႐ွာင္ရန္ေလးေတြ လမ္းၫြန္ေပးပါ႐ွင့္ မမ်ိဳးဥႁပြန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိသင့္သိထိုက္တာေလးေတြ သမီးကိုေျပာျပေပးပါေနာ္ အူအတက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေရးထားတ့ဲ ဆရာရဲ့ post ကိုသမီးဖတ္ၿပီးပါၿပီရွင္။ ဆရာ့ရဲ့ ပညာ သီလ သမာဓိမ်ားကို အျမဲဦးၫြတ္ေလးစားလ်က္ပါ႐ွင့္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။ မမ်ိဳးဥႁပြန္နဲ႔ ပတ္သတ္တ့ဲေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေလးေတြ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေျပာျပေပးပါ ဆရာရွင့္။ သမီးရဲ႔ Ultrasound အေျဖပါ ဆရာ။

ဘယ္ဟာျဖစ္ျဖစ္ ပိုးေသေဆး + အနာသက္သာေဆး လိုပါမယ္။
https://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/appendicitis-treatment-with-antibiotics.html

ဟုတ္က့ဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆရာ။ မမ်ိဳးဥႁပြန္ေရာင္တာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္ရွင့္။ အခုသမီးကိုေပးလိုက္တ့ဲေဆးေတြက သက္သာႏိုင့္ပါ့မလားဆရာ႐ွင့္။ အမာစာေတြမစားရဖူး အရည္ပဲေသာက္ရမယ္မွာတယ္႐ွင့္။ ကင္ဆာေတြဘာေတြ ျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ရလား႐ွင့္။

ေျဖထားျပီး။

စိတ္မ႐ွိပါဆရာ႐ွင့္ အူအတက္နဲ႔ ပတ္သက္တာပဲ ႐ွာေတြ႔ၿပီး မ်ိဳးဥႁပြန္နဲ႔ ပတ္သက္တာ သမီး႐ွာမေတြ႔မိလို႔ပါ႐ွင္။

ပိုးေဆး + အနာသက္သာေဆး ၂ မ်ိဳး ေဆးပတ္လည္ေအာင္ေသာက္ရမည္ ေျဖထားျပီး။

ဟုတ္က့ဲ သမီးအခုေသာက္ေနတာ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ၀မ္းႏုတ္ေဆးလို႔ေျပာပါ႐ွင့္ ပိုးသတ္ေဆးက တေန႔ ၂ လုံးေသာက္ရမယ္ေျပာပါတယ္ ၁ လုံးတည္းေသာက္ရုံနဲ႔ သမီးေခါင္းေတြမူးပါတယ္ အ့ဲဒါ သမီးနဲ႔ မတည့္လို႔လား႐ွင့္ တေန႔ ၂ လုံး ၅ ရက္ေသာက္ရမွာပါ။

စမ္းသပ္ ကုသေပးေနတဲ့ ဆရာဝန္ျပန္ေျပာသင့္။ ပိုးေသေဆးဆိုတာ အတိအက်ေသာက္ရ။

ဟုတ္က့ဲဆရာ။ ခုလိုျပန္ေျဖေပးတာေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္႐ွင္။ သမီး ဆရာ့ဆီကို ၈ လပိုင္း ၂၀၁၆တုန္းကလဲ စာပို႔ၿပီးေမးဖူးပါတယ္႐ွင္။ လြန္ခ့ဲတ့ဲ ၄ ရက္ေလာက္က ညာဖက္ဗိုက္နားက အလားတူပဲ ထပ္ေအာင့္လို႔ ေဆးခန္းထပ္သြားျပပါတယ္ ဆရာ၀န္က ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုး႐ွိတယ္ မ်ိဳးဥႁပြန္နဲ႔ သားအိမ္ နည္းနည္းေလးေရာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ ေသခ်ာမကုသႏိုင္ရင္ နာတာ႐ွည္ျဖစ္သြားမယ္တ့ဲ OG ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ေသခ်ာျပပါလို႔ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ညာဖက္ဗိုက္ေအာက္နားက နည္းနည္းေလးေအာင့္တာ မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ပါတယ္ ဆရာ။ မ်ိဳးဥႁပြန္ေရာင္တာနဲ႔ ဆီးပိုးရွိတာက အႏၱရာယ္႐ွိႏိုင္လား႐ွင့္ ေဆာင္ရန္ ေ႐ွာင္ရန္ေလးေတြ သိခ်င္ပါတယ္႐ွင္။ ဆရာအားလပ္မယ့္အခ်ိန္ေလးက်ရင္ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ျပန္ေျဖေပးပါေနာ္။ မ်ိဳးဥႁပြန္ေရာင္တာက ခဏခဏျဖစ္ေနရင္ ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္လား႐ွင့္။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ျပန္ေျဖေပးပါ႐ွင္။

အေတာ္မ်ားမ်ား ကင္ဆာေမးၾကတယ္။ စာထဲမွာ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါတာကိုလည္း အဲတာပဲေမးၾကတယ္။ ျဖစ္ေနတာကို ေဆးကုသနည္းေပးတာကိုေတာ့ လိုက္နာ မလိုက္နာ မေျပာၾက။

၂။ မဂၤလာပါဆရာ သိခ်င္တာေလးေမးပါရေစ႐ွင့္။ (ကန္ေတာ့ေနာ္ဆရာ) သားအိမ္ႁပြန္ေရာင္ရင္ ကေလးမရႏိုင္ဘူးလား႐ွင့္။ သမီးအသက္က ၃၃ ႏွစ္၊ အိမ္ေထာင္က်တာ ရ လ႐ွိပါၿပီ။ ကေလးလိုခ်င္လို႔ မီးယပ္သားဖြားဆရာဝန္ေတြနဲ႔ျပတာ ေနာက္ဆံုးျပႆနာက သမီးမွာ သားအိမ္ႁပြန္ေရာင္ေနတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ကေလးအရမ္းလိုခ်င္ေနလို႔ပါဆရာ။ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ နည္းလမ္း႐ွိရင္ လမ္းၫႊန္ေပးပါဦးဆရာရယ္။ ဘယ္လိုေမးရမယ္ဆိုတာမသိလို႔ အခုလိုေမးလိုက္ရတာ အမွားပါရင္ခြင့္လႊတ္ေပးပါ႐ွင့္။ ေဆးစစ္ထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္း ေတြလဲ႐ွိပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး လမ္းၫႊန္ေပးပါဦးဆရာရယ္။ ေက်းဇူးတင္စြာျဖင့္

ေဆးစစ္ခ်က္စာ (ပံု မဟုတ္) သိပါသလား။

ေဆးစစ္ခ်က္စာေတာ့႐ွိပါတယ္ဆရာ။ မဖတ္တတ္ေတာ့ ဆရာဝန္ေျပာတာပဲ သိလို႔ပါ။

ေရာဂါအမည္ မေသခ်ာတာကို ေျဖမျဖစ္ပါ။ ေရာင္တာတဲ့ေနရာ အမည္၊ ေရာင္တာလား ပိတ္တာလား။

သားအိမ္ႁပြနိ ဘယ္/ညာႏွစ္ဖက္လံုးလို႔ေျပာတယ္ဆရာ။ SIS ႏွစ္ခါ႐ိုက္တုန္းကေတာ့ သားအိမ္ႁပြန္ေပါက္ပိတ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ေခါက္ HSG ႐ိုက္တဲ့အေျဖမွာေတာ့ ႁပြန္ေပါက္ပိတ္တာမဟုတ္ဘဲ သားအိမ္ႁပြန္ေရာင္ေနတာ ဘယ္/ညာ ႏွစ္ဖက္လံုးလို႔ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးစစ္ထားတဲ့ HSG ရဲ႕ အေျဖကို ပူးတြဲပို႔ေပးပါရေစဆရာ။

ပိုးေသေဆး + အနာအေရာင္က်ေဆးေတြလိုပါမယ္။ အိုဂ်ီကညႊန္ပါမယ္။

၃။ ဆရာရွင့္ ကြ်န္မ အသက္ ၂၇၊ အိမ္ေထာင္သည္ပါ။ ကေလးေရာ ကိုယ္ဝန္ေရာမ႐ွိပါ။ ဘယ္ဘက္ေပါင္ထိပ္၊ ဆီးခံု ဘယ္ဘက္ထိပ္ကနာလို႔ ေဆးခန္းျပတယ္။ ultrasound ႐ိုက္တယ္ အေျဖေတြက အားလံုးေကာင္းပါတယ္။ သားဥျပြန္ ေရာင္တယ္ဆိုျပီး ပိုးသတ္ေဆး ၂ ပတ္ေပးပါတယ္။ နာတာသက္သာေအာင္ Dolfenal 500 mg ေပးပါတယ္။ ၂ ပတ္ ျပည့္ျပန္ျပ နာေနတာပဲဆရာ။ ေနာက္တခါလည္းထပ္ျပပါတယ္။ ေရာင္တဲ့အ႐ွိန္ေၾကာင့္နာတာ စိုးရိမ္စရာမ႐ွိဘူးလို႔ပဲ ေျပာပါတယ္။ ေဆးေသာက္ေနရင္ သက္သာပါတယ္။ Dolfenal 500 mg ကို ဘယ္ေလာက္အခ်ိန္အတိုင္းအတာထိ ေသာက္လို႔ရပါသလဲဆရာ။ ေရာင္တဲ့အ႐ွိန္ေၾကာင့္နာတာကေရာ ဘယ္ေလာက္ၾကာတတ္ပါသလဲဆရာ။ ေဆးျဖတ္ျပီးလို႔ နာေနတာက တလေလာက္ေတာင္႐ွိပါျပီ။ ေျဖေပးပါဦးဆရာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သားဥျပြန္ေရာင္တာကို ပိုးသတ္ေဆးတမ်ိဳးတည္းနဲ႔ပဲေပ်ာက္ပါသလားဆရာ။ ဆရာဝန္က ဘာေဆးမွထပ္မေပးလို႔ပါ။ သားဖြားမီးယပ္ အထူးကုနဲ႔ ျပတာပါ။ (တစ္ ၃ လံုးနဲ႔ ေယာင္ ၃ လံုးကို သတ္ပံုျပင္လိုက္ပါတယ္။ ေဆာရီး။)

Dolfenal 500 mg ဆိုတာ Mefenamic acid ေဆးျဖစ္တယ္။ အဖ်ား-အနာ-အကိုက္ သက္သာေဆး ျဖစ္တယ္။ အဆစ္နာ၊ ရာသီလာစဥ္နာ၊ သြားကိုက္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာနာ၊ ခြဲစိတ္ျပီးနာ၊ ေခါင္းကိုက္၊ မိုင္ဂရင္း၊ စတာေတြအတြက္ ေပးတယ္။ ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈမ်ား = ဆီးထဲ-ဝမ္းထဲေသြးပါ၊ ဆီးသြားတဲ့အၾကိမ္နည္း၊ ရင္ပူ၊ အစာမေက်၊ စားခ်င္စိတ္နည္း၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ ေသြးဖိအားတက္၊ အေရျပားယား၊ ခါးနာ၊ ကိုယ္ေရာင္၊ ေသြးထြက္လြယ္၊ အန္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္-က်။

အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ သားအိမ္ရဲ႕ ဘယ္နဲ႔ညာမွာ သားအိမ္ျပြန္တစံုစီရွိတယ္။ ပ်မ္းမွ် ၁ဝ စင္တီမီတာရွည္ၾကတယ္။ သူ႔ေအာက္နား ႏွစ္ဖက္လံုးမွာ မ်ိဳးဥအိမ္ေလးေတြရွိတယ္။ အပ်ိဳျဖစ္ကတည္းက ေသြးဆံုးတဲ့အခ်ိန္ထိ လစဥ္ မ်ိဳးဥတဥ ထုတ္ေပးေနတယ္။ အိမ္ေထာင္က်လို႔ က်ားသုက္ပိုးက ဗဂ်ိဳင္းနားကေနဝင္လာျပီး အထက္ကိုတက္လာခ်ိန္နဲ႔ မ်ိဳးဥထြက္ခ်ိတန္ကိုက္ရင္ မ်ိဳးဥဟာ သားအိမ္ျပြန္ ေဘးအဆံုးေပါက္ကေနတဆင့္ ျပြန္ထဲဝင္လာျပီး ျပြန္ရဲ႕ အဖ်ားပိုင္း သံုးပံုတပံုေနရာေလာက္မွာ ေပါင္းဆံုၾကတယ္။

သားအိမ္ျပြန္ေရာင္တာကို Salpingitis လို႔ေခၚတယ္။ ပိုးဝင္လို႔ျဖစ္တယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနား ေခၚ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကေန အထက္ တက္လာျပီး သားအိမ္၊ ေနာက္တဆင့္ သားအိမ္ျပြန္ဆီေရာက္လာတာျဖစ္တယ္။ တဖက္တည္းျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္ဖက္လံုးျဖစ္ျဖစ္ ေရာင္ႏိုင္တယ္။ သားသမီးမရႏိုင္ေသးသူေတြမွာ ဒီအေၾကာင္းခံေၾကာင့္ျဖစ္တာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။

ဆီးစပ္နာျပီး ဖ်ားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ သားအိမ္ျပြန္ေရာင္လို႔ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တဖက္ခ်င္းျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ အပ်ိဳေတြမွာျဖစ္တာ အလြန္ရွားတယ္။ ကေလးေမြးျပီးခ်ိန္၊ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျပီးခ်ိန္၊ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ျပီးခ်ိန္၊ ကိုယ္ဝန္တားပစၥည္းထဲ့ျပီးခ်ိန္၊ မီးယပ္ေရာဂါတခုခု ခြဲစိတ္ျပီးခ်ိန္ေတြမွာ ျဖစ္တတ္တယ္။

အမ်ားအားျဖင့္ ဂႏိုးရီးယားေခၚ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ပိုး Gonococci ကေန ျဖစ္တယ္။ chlamydia, mycoplasma, staphylococci and streptococci ပိုးေတြကေနလည္း ျဖစ္တယ္။

ျဖစ္ရင္ ဆီးစပ္ေနရာနာမယ္။ တဖက္-ႏွစ္ဖက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဖ်ားႏိုင္တယ္။ ေခြ်းထြက္မယ္။ ခ်မ္းမယ္။ ေမြးလမ္းက တခုခု ဆင္းခ်င္ဆင္းမယ္။

အူအတက္ေရာင္တာ၊ သားအိမ္ျပင္ပသေႏၶတည္တာ၊ မ်ိဳးဥအိမ္အလံုးနဲ႔ Endometriosis ေခၚသားအိမ္ေရာဂါေတြကိုလည္း စဥ္းစားရမယ္။

ေဆးရံုတက္ကုသရႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆးခ်က္ခ်င္းေပးရမယ္။ ေဆးေျပာင္းေပးဘို႔လိုရင္ ေျပာင္းရတယ္။ အနာသက္သာေဆးလိုမယ္။ ျပည္တည္မွသာ ခြဲစိတ္ဘို႔လိုမယ္။ gonorrhoea နဲ႔ chlamydia ပိုးျဖစ္လို႔ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တာျဖစ္ရင္ ခင္ပြန္းကိုပါ ပိုးေသေဆးေပးရမယ္။

ေဆးေသခ်ာမကုသရင္ ဆက္ျဖစ္ႏိုင္တာေတြရွိလာမယ္။ Pelvic inflammatory disease (PID) ေခၚ တင္ပါးဆံုးတြင္း အဂၤါေတြေရာင္ျခင္းက ဆိုးတယ္။ ေဆးကုတာေစာရင္ ကေလးမရမျဖစ္ေစပါ။ သားအိမ္ျပြန္ ပိတ္မပိတ္ ေသခ်ာေအာင္ hysterosalpingogram (HSG) ရိုက္ရမယ္။ နာတာရွည္ျဖစ္ရင္ အမာရြတ္ျဖစ္စဥ္ကေန တြယ္ကပ္မႈေၾကာင့္ ျပြန္ပိတ္မယ္။ နာတာရွည္ျဖစ္ရင္ ဆီးစပ္ေနရာ နာေနမယ္။ အတူေနစဥ္မွာ မနာသင့္ပဲနာမယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနားက တခုခုဆင္းမယ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းျဖစ္ေနမယ္။ ကေလးမရႏိုင္ျဖစ္မယ္။

• Pelvic inflammatory disease (PID) တင္ပါးဆံုတြင္းေရာင္ရမ္းျခင္းေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/07/pelvic-inflammatory-disease-pid.html
• Salpingitis သားအိမ္ျပြန္ေရာင္ျခင္း https://doctortintswe.blogspot.com/2017/01/salpingitis.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃ဝ-၁-၂ဝ၁၇
၂၃-၁ဝ-၂ဝ၁၇
၉-၁-၂ဝ၁၈