ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းမ်ား

ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းမ်ား သမိုင္း

မက္ေဆ့ခ်္တခုရတယ္။ ျမန္မာစာဆရာတေယာက္ကို ပံုနွင့္တကြ ပံုပို့ျပီး တ နွင့္ တစ္ ကို ေသခ်ာစြာ ေမးျကည့္တယ္ အဲ့ခ်ိန္တုန္းက ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာစာ သတ္ပံုျကမ္းမျပုစုရေသးဘူးတဲ့ ေဒါက္တာတင့္ေဆြေျပာသမွ်ကို မယံုပါနဲ့ တဲ့ 

သတ္ပံုက်မ္းေတြဟာ ဘုရင့္ေခတ္ကတည္းကရွိခဲ့ပါတယ္။ ပုဂံေခတ္ကေန ကုန္းေဘာင္ေခတ္အထိကို သတ္ပံုက်မ္းေပါင္း ၇၅ က်မ္းေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေဒါက္တာစိန္ျမင့္ျပဳစုတဲ့ သတ္ပံုက်မ္းသမိုင္းစာအုပ္မွာ ပါပါသတဲ့။

ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းေတြ ကြ်န္ေတာ့္လက္လွမ္းကေတာ့ တိုပါတယ္။

၁။ ကဝိလကဏဒီပနီက်မ္း
လႊတ္ေတာ္စာေရးၾကီးေမာင္ေသာ္ ႏွင့္ ကုန္သည္ၾကီးေမာင္ေဘ (၁၂၄၂) (၁၈၈၀)

၂။ ကဝိလကဏသတ္ပံု (၁၂၄၃) (၁၈၈၁)
ေရႊေတာင္ရာဇေက်ာ္

၃။ တတိယေမာင္းေထာင္ ဆရာေတာ္ (ျမန္မာခုႏွစ္ ၁၁၇၇ - ၁၂၃ဝ) ေပါရာဏာကထာ ၆၂ ဂါထာပါဌ္ နိသ်။

၄။ မင္းၾကီးမဟာမင္းလွစည္သူ
သတ္ထူးကဗ်ာႏွင့္ အတိုေကာက္

၅။ ျမန္မာမင္း လႊတ္ေတာ္သံုးသတ္ပံု
ရွင္ဥကၠံသမာလာ
ဝဏၰေဗာဓနသတ္အင္း (၁၁၄၅) (၁၇၈၃)

၅။ ျမန္မာမင္း လႊတ္ေတာ္သံုးသတ္ပံု
ကဝိလကၡဏသတ္ပံုသံေပါက္ ႏွင့္ အတိုေကာက္
ကဝိလကၡဏသတ္ညႊန္း
ရွင္လကၤာသာရ (တြင္းသင္းတိုက္ဝန္)

၆။ ျမန္မာမင္း လႊတ္ေတာ္သံုးသတ္ပံု
ဆရာေတာ္ဦးဗုဒ္ (ဦးဗုဓ္)
ကဗ်ာသာရတသဂၤဟသတ္ပံု ႏွင့္ အတိုေကာက္

၇။ ျမန္မာမင္း လႊတ္ေတာ္သံုးသတ္ပံု
ပင္းဆရာေတာ္
ရတနာေၾကးမံုသတ္ပံု

၈။ ျမန္မာမင္း လႊတ္ေတာ္သံုးသတ္ပံု ခြဲထားေက်ာ္
ေယာမင္းျကီးဦးဘိုးလွိုင္ အလကၤာနိႆယက်မ္း (၁၂၄၂ ခုနွစ္)

၉။ ဦးသာျမတ္၏ ျမန္မာစာေရးထုံးက်မ္း (၁၉၅၃)

၁၀။ ဦးခ်စ္စံ၏ ကဝိဓဇသတ္ပံုက်မ္း (၁၉၅၄)

ဝဏၰေဗာဓနသတ္အင္းကို ဦးတင္ဧကတည္းျပတ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသုေတသနအသင့္က ၁၉၆၁ ခုမွာ ထပ္မံရိုက္ႏွိပ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆယ္တန္း ၁၉၆၄-၆၅ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသံုးအျဖစ္ သတ္မွတ္တယ္။ ျပ႒ာန္းစာအုပ္လို႔ မေခၚ လက္စြဲစာအုပ္ ျဖစ္တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီနဲ႔ မဆလေခတ္ဦးမွာ ျမန္မာစာသတ္ပံုအတြက္ တရားဝင္အကိုးအကားစာအုပ္ျဖစ္တယ္။

မဆလပါတီလက္ထက္ ေနရာရလာၾကတဲ့ ျမန္မာစာဆရာၾကီးေတြက ျမန္မာစာသတ္ပံုကိုပါ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ၾကတယ္။ ေနာက္စစ္အစိုးရတခုတက္ျပန္ေတာ့ ျမန္မာစာသတ္ပံုကို ဒုတိယေတာ္လွန္ေရးလုပ္ၾကတယ္။

၁၉၉၁ ခု စက္တဘၤာလမွာ ထြက္တဲ့ ျမန္မာအဘိဓာန္နိဒါန္းထဲမွာ သမိုင္းေၾကာင္းပါတယ္။

ဖ်ာပံုတိုက္သစ္ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတ္ာ ဦးၾသဘာသာဘိဝံသ ျပဳစုေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာအဘိဓာန္ အတြဲ ၁ (က မွ ကြိဳင္) ကို ၁၃၀၉ (၁၉၄၇) နဲ႔ အမွတ္ ၂ (က် မွ ၾကြယ္လူး) ကို ၁၃၁၀ (၁၉၄၈) မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တယ္လို႔ ပါရွိတယ္။ ၁၉၆၄-၆၅ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသံုးအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ ဝဏၰေဗာဓနသတ္အင္းကို ထည့္သြင္းေဖၚျပထားျခင္းမရွိပါ။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ျမန္မာစာဌာနက ဦးဝန္ကို ျမန္မာအဘိဓာန္ျပဳစုေရး တာဝန္ေပးတယ္။ တကၠသိုလ္ ျမန္မာအဘိဓာန္ကို ၁၃၁၀ (၁၉၄၈) ခုႏွစ္မွာ စတင္တယ္။ ေဒါက္တာဘဟန္နဲ႔ ဦးေဘေမာင္တင္တို႔က အၾကံေပးအဖြဲ႔ထဲမွာပါတယ္။ ၁၉၆၄ ခုမွာ အပိုင္း ၅ (ဆ) အထိ ထုတ္ေဝခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဆက္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

ဦးေနဝင္းတက္လာျပီး ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ကစျပီး ျမန္မာစာေကာ္မရွင္၊ ေနာက္မွာ ျမန္မာစာအဖြဲ႔ျဖစ္လာတယ္။ ျမန္မာအဘိဓာန္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ (က မွ အ) ကို ၅ တြဲျပဳစုျပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မွာထုတ္တယ္။ ျပည္ေထာင္စု ဆိုရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာစာအဖြဲ႔က၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ထုတ္နဲ႔ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လထုတ္ေတြထဲမွာ တဝမ္းပူေတြကို အမွန္အတိုင္းသာ ေရးထားတယ္။

ျမန္မာအဘိဓာန္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ၅ တြဲ တအုပ္တည္းအျဖစ္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ ပထမအၾကိမ္ထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီကစျပီး တဝမ္းပူေတြကို ရန္ရွာျပီး စသတ္ထားပါေတာ့တယ္။ ၁၉၈၈ ကေန ၁၉၉၇ အထိကာလဟာ နဝတ လက္ထက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲတာဟာ ကေန႔အထိ ႏိုင္ငံေတာ္မူ။

၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလထုတ္ ျမန္မာစာ စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္း နိဒါန္းမွာ ထိုေကာ္မရွင္သည္ အစိုးရရံုးသံုး စံ ျမန္မာေရးထံုးက်မ္းတေစာင္ ေပၚထြက္လာေရး လုပ္ငန္းတရပ္ကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟု ဥကၠ႒ၾကီးက ထပ္မံညႊန္ၾကား သတ္မွတ္ပါသည္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ေကာ္မတီ အစည္းအေဝးကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒ရံုး၌ က်င္းပစဥ္ ဥကၠ႒ၾကီးက အသံကို ေရးတဲ့အခါ အမွန္ေရး။ စကားတလံုးႏွင့္ ခုနစ္ႏွစ္ျငင္းေနလို႔ ဘယ္ျဖစ္မလဲ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ တခုခုကို ပညတ္ရမွာပဲ။

ျမန္မာေရးထံုးက်မ္းတစ္ေစာင္ မဟုတ္ပါ။ လုပ္ငန္းတစ္ရပ္ကိုလည္း မဟုတ္ပါ။ စကားတစ္လံုးႏွင့္ မဟုတ္ပါ။ တစ္ခုခုကို မဟုတ္ပါ။

စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္း ပထမအျကိမ္ပံုနွိပ္ျခင္းအတြက္ အမွာစာ နိဒါန္း
တစ္အေရး တအေရး ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္း
၁၆။ တစ္အေရး တအေရး ခြဲျခားသတ္မွတ္မႈနွင့္စပ္လ်ဉ္း၍ ျမန္မာစာအဖြဲ့သည္ ပုဂံေခတ္မွမ်က္ေမွာက္ေခတ္အထိ ျမန္မာစာမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ ေလ့လာခဲ့ျကပါသည္။ အျကိမ္ျကိမ္ စည္းေဝးတိုင္ပင္၍ တစ္အေရး တအေရး ခြဲျခားရာ၌ အေျချပုရန္ ေအာက္ပါေယဘုယ်မူ ၃ ရပ္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ျကပါသည္-
(က) ေရးထံုးသည္ အသံထြက္နွင့္ ခြဲျခားနိုင္သည္ျဖစ္ရာ စာေရးသားျကရာတြင္ ေရးထံုးအမွန္အတိုင္း ေရးသားၾက၍ ရြတ္ဖတ္ရာတြင္မူ ခ်န္လွပ္၍လည္းေကာင္း၊ ျဖည့္စြက္၍လည္းေကာင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေျပျပစ္သည့္ အသံသို့ ေျပာင္းလဲ၍လည္းေကာင္း ရြတ္ဖတ္နိုင္သျဖင့္ ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံဟူသည္ကို လိုက္နာမည္။
(ခ) အေျကာင္းအက်ိုးဆက္စပ္မႈမွန္ကန္ျခင္း၊ စနစ္တက်ရွိျခင္းတို့ကို ဦးစားေပးသင့္သည္ျဖစ္၍ သဘာဝ ယုတၱိအရ ျပုျပင္သင့္သည္ကို ျပုျပင္မည္။
(ဂ) ပုဒ္မ်ားကို အဆင့္ဆင့္ ဖြဲ့စည္းတည္ေဆာက္ရာ၌ ဝါစဂၤေျပာင္းလဲသြားသည္ျဖစ္ေစ၊ အသံထြက္ေျပာင္း လဲသြားသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆင့္ပြားအနက္၊ တင္စားအနက္တို့ျဖင့္ သံုးသည္ျဖစ္ေစ ထိုကိန္းဂဏန္း၏ ေရးထံုးကို ေျပာင္းလဲျခင္း မျပုသင့္သျဖင့္ ႕႕႕

အဲလိုရွင္းလင္းခ်က္ကို ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္ေတာ့ တရားရံုးမွာ ကိုယ့္အမႈသည္ ဘာအမွားလုပ္ခဲ့လုပ္ခဲ့ အႏိုင္ရေရး ေလွ်ာက္လဲခ်က္နဲ႔သာ တူေနပါတယ္။

၁။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းမ်ားသမိုင္းဝင္ စာရင္းပါစာအုပ္အားလံုးမွာ တေတြကို မလိုအပ္ပဲ စမသတ္ပါ။

၂။ ဂႏၴဝင္စာေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ အရင္ကအထင္က ေရးသား ထုတ္ေဝထားခဲ့တာေတြ ဘာေၾကာင့္မမွန္သလဲ ရွင္းလင္းခ်က္ တလံုးတပါဒမွ မပါရွိပါ။

၃။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း (၁၅) အုပ္လံုးမွာ တေတြကို မလိုအပ္ပဲ စမသတ္ပါ။

၄။ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ ပါဠိ ျမန္မာျပန္က်မ္းေတာ္ ၃၀ ေက်ာ္ထဲမွာလည္း တေတြကို မလိုအပ္ပဲ စမသတ္ပါ။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ ပထမအၾကိမ္ထုတ္ခဲ့တဲ့၊ လက္ရွိႏိုင္ငံေတာ္မူျဖစ္ေနတဲ့  ျမန္မာအဘိဓာန္ပါ သတ္ပံုသစ္ေတြဟာ ပညာမဆန္တဲ့ သတ္ပံုေျပာင္းျခင္းမွ်သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ကန္ေတာ့။ ေဆာရီး။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁-၇-၂၀၂၀