Hypertension Question ေသြးတိုးေမးခြန္း
၁။ ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေနပါတယ္။ က်ား အသက္၃၆ႏွစ္။ အိမ္ေထာင္ရွိပါတယ္။ ေသြးတိုးတိုးေနလို႔ပါဆရာ။ ေသြးတိုးရင္ အေပၚေသြးမတိုးဘဲ ေအာက္ေသြးသာတိုးပါတယ္။ မေန႔ကဆို ၁၃၀/၁၀၀ ရွိပါတယ္ဆရာ။ အဲ့လိုျဖစ္လာရင္ေနလို႔မေကာင္းေတာ့ပါဆရာ။ ဆရာဝန္အလုပ္မလုပ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းဆရာဝန္ဘြဲ႕ရ တေယာက္ကိုေမးၾကည့္ေတာ့ ပါရာဖယ္ (စာလံုးမေပါင္းတတ္လို႔ပါ) resistance မ်ားေနလို႔လို႔ ခပ္ေပါ့ေပါ့သာေျပာပါတယ္။
အဲ့ဒါဘယ္လိုမ်ားေဆာင္ရြက္ရပါမလဲခင္ဗ်ာ။စိုးရိမ္စရာ မ်ားရွိပါသလား။ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ားအား ေက်းဇူးျပဳၿပီး ၫြန္ၾကားေပးပါဆရာ။ တခါမွမေမးဘူးလို႔ အမွားပါရင္ ခြင့္လြတ္ပါဆရာ။
၂။ ဆရာ မဂၤလာညခ်မ္းပါ။ က်မ အသက္ ၂၂ပါ။ သားဦးကေလး ၆၄ရက္ရွိပါျပီ။ ကိုယ္ဝန္ ၃၄ပတ္မွာ ေသြးေပါင္ ၁၇၀/၁၁၀ ပါ။ ယခု ေသြးျပန္တိုးေနပါတယ္ဆရာ။ မတည့္တာ မစားမိသေလာက္ပါပဲ (ခ်ဥ္ေစာ္ကားသီးယိုစားလွ်င္ ေသြးေပါင္မွန္သည္ ၾကားမိပါေသာေၾကာင့္) ယခုစားလွ်င္ ကေလးအတြက္ အဆင္ေျပပမလားဆရာ တျခားနည္းနဲ႕ ေသြးေပါင္မွန္မည္ဆိုလ်ွင္ အၾကံေပးပါဆရာ။ အစဥ္ေလးစားလ်က္။
၃။ က်ေတာ့္မွာ ေသြးတိုးေရာဂါ ခံစားေနရသူပါခင္ဗ်ာ့ 120/180 ထိတိုးဘူးပါတယ္။ အဲ့တုန္းက မသိပါဘူး။ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ေနျပည္ေတာ္မွာေဆးစစ္ျပီး အထူးကုနဲ႔ျပႀကည့္ပါတယ္။ အထက္ပါေဆးနဲ႔ နွလံုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆးလည္း ေပးပါေသးတယ္ခင္ဗ်ာ့။ အဲ့ေနာက္ပိုင္း ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အေပၚေသြး 140 ထက္ေတာ့ မေက်ာ္ေတာ့ပါဘူး။ ခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာ အရင္ 100/150 တိုးျပီးျပန္က်ရင္ ေအာက္ပိုင္းေတြ ေလးေလးေနလို႔ပါ။ ခု ၁၄ဝ ထက္မေက်ာ္ေပမယ့္ ညေနပိုင္အျမဲ 140 ေလာက္တတ္ေနတတ္ပါတယ္။ ျပီးေျခေထာက္ေတြ ခါးေအာက္ပိုင္းေတြ ေလးေနပါတယ္။ က်င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ ေက်းဇူးျပဳျပီး ေျဖေပးေစလိုပါတယ္။ အစဥ္ေလးစားလ်က္
၄။ မဂၤလာပါဆရာ က်ေတာ့္ နာမည္က ႕႕႕႕႕ ပါဒ ရန္ကုန္မွာေနပါတယ္။ အသက္က ၂၇ ျပည့္ၿပီးခါစပဲရွိပါေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္မရွိပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ခဏခဏ ေသြးတိုးေနပါတယ္ဆရာ။ ညေနပိုင္းမွာတိုးၿပီး မနက္မွာ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ အခု လက္ရွိတိုင္းလိုက္တာ ၁၆ဝ/၉ဝ ပါ။ မနတ္ခင္းတိုင္းရင္ ၁၂ဝ/၈ဝ ပါ။ ၁၁ လပိုင္းေလာက္က ဆရာဝန္တေယာက္ဆီ သြားျပေတာ့ မွ ေသြးတိုးေနမွန္းသိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေသြးတိုးတာပါလဲခင္ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ့္ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ေျဖၾကားလိုပါတယ္ဆရာ။ အရမ္းလည္းစိုးရိမ္ေနလို႔ပါ။ ေလးစားစြာျဖင့္။
၅။ ၾကက္စီ ထမင္းနဲ႔ေသြးတိုး တည့္ပါသလား ဆရာ
ၾကက္ဆီ ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့သူ က်ား-မ မသိပါ။ အသက္ မသိပါ။ ေသြးတိုး ဘယ္ေလာက္ရွိလည္း မသိပါ။ ေသတြးတိုးအတြက္ ဘယ္ေဆးေသာက္ေနလည္း မသိပါ။ ဟင္းခ်က္တာထဲမွာ ေသြးတိုးနဲ႔မတည့္တာက ဆားနဲ႔ ဟင္းခ်ိဳမံႈ႕ျဖစ္တယ္။ (ကိုလက္စေထာ) ပါမ်ားေနသူဆိုရင္ အဆီနဲ႔ ဆီေလွ်ာ့သင့္တယ္။ စားသံုးဆီဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တာ ျဖစ္သင့္တယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးက အစားအေသာက္မွာ အယူအဆလြဲတာေတြ အေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ ေသြးတိုးက်ေစတဲ့အစားအစာ မရွိပါ။ တက္ေစတာသာရွိတယ္။ ေဆာရီး။ ေသြးတိုးဆိုရင္ (ေဆး + က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့အစားအေသာက္ + လူေနမႈပံုစံျပင္တာ) ကို ေန႔တိုင္း (မနက္ + ည) လုပ္ေနရပါမယ္။ အဲလိုေနရင္ အသက္ရွည္မယ္။
ေသြးေပါင္ခ်ိန္လို႔ေျပာတာ မမွန္ပါ။ ေပါင္ခ်ိန္နဲ႔တိုင္းတာမဟုတ္လို႔ပါ။ mm Hg ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလိုထိေတာ့ သိပ္တိက်ဘို႔ မလိုပါ။ ေသြးဖိအား၊ ပရက္ရွာ၊ BP လို႔ တမ်ိဳးမ်ိဳးဆိုရင္ ရပါတယ္။ ေသြးဖိအား BP ကိုေျပာရင္ အေပၚဂဏန္းနဲ႔ ေအာက္ဂဏန္းကို ေသခ်ာေျပာရတယ္။ မ်ားတာက အေပၚဂဏန္းျဖစ္တယ္။ ဥပမာ 180/120 လို႔ေျပာရတယ္။
ေသြးတိုးရွိေနသူတိုင္း ဆီးခ်ိဳနဲ႔ (ကိုလက္စေထာ) ကိုပါ စစ္ရမယ္။ ရွိရင္ေဆးကုသရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ႏွလံုးကိုလည္း စစ္ေဆး ကုသမႈခံယူေနရမယ္။
နာတာရွည္ေရာဂါတိုင္းအတြက္ အရပ္ေဆးနည္းေတြကမ်ားတယ္။ ေဆးသုေတသနနဲ႔ သက္ေသမျပႏိုင္တာေတြကို မယံုသင့္ပါ။ ေသြးတိုးဆိုတာ အမ်ားစုက ဘာမွမခံစားရပါ။ ျဖစ္ျပီဆိုရင္လည္း ေလျဖတ္တာ၊ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အသက္ဆံုးပါးတာ တခုခုၾကံဳရမယ္။ ေသြးတိုးကို ေပ်ာက္ေအာင္လုပ္မရပါ။ ေန႔စဥ္ (မနက္-ည) ထိန္းေနရတယ္။ ထိန္းနည္း (၄) မ်ိဳး အကုန္လုပ္ရတယ္။ (ေသြးက်ေဆး + အငန္ေရွာင္ျခင္း + ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ + ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းျခင္း) ေတြျဖစ္တယ္။
စာေတြကို ေအးေအးေဆးေဆးဖတ္ျပီး လိုတာကိုလုိက္နာပါ။
1. Bathing and Blood Pressure ေသြးတိုး နဲ႔ ေရခ်ိဳးျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/02/bathing-and-blood-pressure.html
2. Cardivas ေသြးတိုးက်ေဆး http://doctortintswe.blogspot.com/2017/05/cardivas.html
3. High Blood Pressure Medications Side Effects ေသြးက်ေဆး ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/high-blood-pressure-medications-side.html
4. High blood pressure ေသြးတိုးအေမး http://doctortintswe.blogspot.com/2016/03/high-blood-pressure-question.html
5. Hypertension (1) ေသြးတိုးေရာဂါ (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/hypertension-1.html
6. Hypertension (2) ေသြးတိုးေရာဂါ (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/hypertension.html
7. Medicines for High Blood Pressure ေသြးတိုးေဆးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/medicines-for-high-blood-pressure.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
အဲ့ဒါဘယ္လိုမ်ားေဆာင္ရြက္ရပါမလဲခင္ဗ်ာ။စိုးရိမ္စရာ မ်ားရွိပါသလား။ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ားအား ေက်းဇူးျပဳၿပီး ၫြန္ၾကားေပးပါဆရာ။ တခါမွမေမးဘူးလို႔ အမွားပါရင္ ခြင့္လြတ္ပါဆရာ။
၂။ ဆရာ မဂၤလာညခ်မ္းပါ။ က်မ အသက္ ၂၂ပါ။ သားဦးကေလး ၆၄ရက္ရွိပါျပီ။ ကိုယ္ဝန္ ၃၄ပတ္မွာ ေသြးေပါင္ ၁၇၀/၁၁၀ ပါ။ ယခု ေသြးျပန္တိုးေနပါတယ္ဆရာ။ မတည့္တာ မစားမိသေလာက္ပါပဲ (ခ်ဥ္ေစာ္ကားသီးယိုစားလွ်င္ ေသြးေပါင္မွန္သည္ ၾကားမိပါေသာေၾကာင့္) ယခုစားလွ်င္ ကေလးအတြက္ အဆင္ေျပပမလားဆရာ တျခားနည္းနဲ႕ ေသြးေပါင္မွန္မည္ဆိုလ်ွင္ အၾကံေပးပါဆရာ။ အစဥ္ေလးစားလ်က္။
၃။ က်ေတာ့္မွာ ေသြးတိုးေရာဂါ ခံစားေနရသူပါခင္ဗ်ာ့ 120/180 ထိတိုးဘူးပါတယ္။ အဲ့တုန္းက မသိပါဘူး။ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ေနျပည္ေတာ္မွာေဆးစစ္ျပီး အထူးကုနဲ႔ျပႀကည့္ပါတယ္။ အထက္ပါေဆးနဲ႔ နွလံုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆးလည္း ေပးပါေသးတယ္ခင္ဗ်ာ့။ အဲ့ေနာက္ပိုင္း ေသြးေပါင္ခ်ိန္ အေပၚေသြး 140 ထက္ေတာ့ မေက်ာ္ေတာ့ပါဘူး။ ခုျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာ အရင္ 100/150 တိုးျပီးျပန္က်ရင္ ေအာက္ပိုင္းေတြ ေလးေလးေနလို႔ပါ။ ခု ၁၄ဝ ထက္မေက်ာ္ေပမယ့္ ညေနပိုင္အျမဲ 140 ေလာက္တတ္ေနတတ္ပါတယ္။ ျပီးေျခေထာက္ေတြ ခါးေအာက္ပိုင္းေတြ ေလးေနပါတယ္။ က်င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ ေက်းဇူးျပဳျပီး ေျဖေပးေစလိုပါတယ္။ အစဥ္ေလးစားလ်က္
၄။ မဂၤလာပါဆရာ က်ေတာ့္ နာမည္က ႕႕႕႕႕ ပါဒ ရန္ကုန္မွာေနပါတယ္။ အသက္က ၂၇ ျပည့္ၿပီးခါစပဲရွိပါေသးတယ္။ အိမ္ေထာင္မရွိပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ခဏခဏ ေသြးတိုးေနပါတယ္ဆရာ။ ညေနပိုင္းမွာတိုးၿပီး မနက္မွာ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ပါတယ္။ အခု လက္ရွိတိုင္းလိုက္တာ ၁၆ဝ/၉ဝ ပါ။ မနတ္ခင္းတိုင္းရင္ ၁၂ဝ/၈ဝ ပါ။ ၁၁ လပိုင္းေလာက္က ဆရာဝန္တေယာက္ဆီ သြားျပေတာ့ မွ ေသြးတိုးေနမွန္းသိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေသြးတိုးတာပါလဲခင္ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ့္ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ေျဖၾကားလိုပါတယ္ဆရာ။ အရမ္းလည္းစိုးရိမ္ေနလို႔ပါ။ ေလးစားစြာျဖင့္။
၅။ ၾကက္စီ ထမင္းနဲ႔ေသြးတိုး တည့္ပါသလား ဆရာ
ၾကက္ဆီ ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့သူ က်ား-မ မသိပါ။ အသက္ မသိပါ။ ေသြးတိုး ဘယ္ေလာက္ရွိလည္း မသိပါ။ ေသတြးတိုးအတြက္ ဘယ္ေဆးေသာက္ေနလည္း မသိပါ။ ဟင္းခ်က္တာထဲမွာ ေသြးတိုးနဲ႔မတည့္တာက ဆားနဲ႔ ဟင္းခ်ိဳမံႈ႕ျဖစ္တယ္။ (ကိုလက္စေထာ) ပါမ်ားေနသူဆိုရင္ အဆီနဲ႔ ဆီေလွ်ာ့သင့္တယ္။ စားသံုးဆီဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တာ ျဖစ္သင့္တယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးက အစားအေသာက္မွာ အယူအဆလြဲတာေတြ အေတာ္ကိုမ်ားတယ္။ ေသြးတိုးက်ေစတဲ့အစားအစာ မရွိပါ။ တက္ေစတာသာရွိတယ္။ ေဆာရီး။ ေသြးတိုးဆိုရင္ (ေဆး + က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့အစားအေသာက္ + လူေနမႈပံုစံျပင္တာ) ကို ေန႔တိုင္း (မနက္ + ည) လုပ္ေနရပါမယ္။ အဲလိုေနရင္ အသက္ရွည္မယ္။
ေသြးေပါင္ခ်ိန္လို႔ေျပာတာ မမွန္ပါ။ ေပါင္ခ်ိန္နဲ႔တိုင္းတာမဟုတ္လို႔ပါ။ mm Hg ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလိုထိေတာ့ သိပ္တိက်ဘို႔ မလိုပါ။ ေသြးဖိအား၊ ပရက္ရွာ၊ BP လို႔ တမ်ိဳးမ်ိဳးဆိုရင္ ရပါတယ္။ ေသြးဖိအား BP ကိုေျပာရင္ အေပၚဂဏန္းနဲ႔ ေအာက္ဂဏန္းကို ေသခ်ာေျပာရတယ္။ မ်ားတာက အေပၚဂဏန္းျဖစ္တယ္။ ဥပမာ 180/120 လို႔ေျပာရတယ္။
ေသြးတိုးရွိေနသူတိုင္း ဆီးခ်ိဳနဲ႔ (ကိုလက္စေထာ) ကိုပါ စစ္ရမယ္။ ရွိရင္ေဆးကုသရပါမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ႏွလံုးကိုလည္း စစ္ေဆး ကုသမႈခံယူေနရမယ္။
နာတာရွည္ေရာဂါတိုင္းအတြက္ အရပ္ေဆးနည္းေတြကမ်ားတယ္။ ေဆးသုေတသနနဲ႔ သက္ေသမျပႏိုင္တာေတြကို မယံုသင့္ပါ။ ေသြးတိုးဆိုတာ အမ်ားစုက ဘာမွမခံစားရပါ။ ျဖစ္ျပီဆိုရင္လည္း ေလျဖတ္တာ၊ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အသက္ဆံုးပါးတာ တခုခုၾကံဳရမယ္။ ေသြးတိုးကို ေပ်ာက္ေအာင္လုပ္မရပါ။ ေန႔စဥ္ (မနက္-ည) ထိန္းေနရတယ္။ ထိန္းနည္း (၄) မ်ိဳး အကုန္လုပ္ရတယ္။ (ေသြးက်ေဆး + အငန္ေရွာင္ျခင္း + ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ + ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းျခင္း) ေတြျဖစ္တယ္။
စာေတြကို ေအးေအးေဆးေဆးဖတ္ျပီး လိုတာကိုလုိက္နာပါ။
1. Bathing and Blood Pressure ေသြးတိုး နဲ႔ ေရခ်ိဳးျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/02/bathing-and-blood-pressure.html
2. Cardivas ေသြးတိုးက်ေဆး http://doctortintswe.blogspot.com/2017/05/cardivas.html
3. High Blood Pressure Medications Side Effects ေသြးက်ေဆး ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/high-blood-pressure-medications-side.html
4. High blood pressure ေသြးတိုးအေမး http://doctortintswe.blogspot.com/2016/03/high-blood-pressure-question.html
5. Hypertension (1) ေသြးတိုးေရာဂါ (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/hypertension-1.html
6. Hypertension (2) ေသြးတိုးေရာဂါ (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/06/hypertension.html
7. Medicines for High Blood Pressure ေသြးတိုးေဆးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/medicines-for-high-blood-pressure.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment