Intussusception အူထဲ အူဝင္

ဒီစာကို ေနာက္ဆံုးတင္ခဲ့စဥ္က အေတာ္ဖတ္ၾကတယ္။ သတင္းတခုကလည္း ေဟာ့ျဖစ္ေနလို႔ထင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးက ေကာက္ရိုးမီးနဲ႔ အေတာ္တူတာ။ ဖုတ္ပူမီးတိုက္ကလည္း မ်ားတယ္။ ျပီးေတာ့ ဖုတ္ေလတဲ့ငပိ။

၁။ ဆရာေရ သမီးရဲ႕သားေလး ဝမ္းေလ်ာၿပီး ၄ ရက္ေျမာက္ေန႔ မွာဝမ္းသြားရင္း ေသြးပါလာတယ္။ ေဆးရံုျပေတာ့ ဓတ္မွန္႐ိုက္ခိုင္းတယ္။ အူလမ္းေၾကာင္းဆို႔ေနတယ္ဆ္ိုၿပီး ရန္ကုန္ကေလး အထူးကုမွာ ခြဲစိတ္လိုက္ရပါတယ္။ အက်ိတ္၂ လံုးထုတ္ၿပီး အူထိပ္ပိုင္းေလး ၫွပ္ထုတ္လိုက္ရပါတယ္။ သားသား က ၁ ႏွစ္ခြဲ ျပည့္ေတာ့မွာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီလို ျဖစ္ရလဲဆိုတာ ေျပာျပေပးပါေနာ။ ခြဲစိတ္ၿပီး ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေလးေတြေကာေျပာျပေပးပါေနာ။

၂။ အူထပ္တယ္ဆိုတာ ဘာျဖစ္လို႔ပါလဲဆရာ။ မၾကားဖူးလို႔ပါရွင့္။ ကြ်န္မမွာလဲ ကေလးရွိေတာ့ ဆင္ျခင္နိုင္ေအာင္ ေျပာျပေပးပါဦးဆရာ။ အစားမွာလို႔လား အေနမွားလို႔လားဆရာ။

ေမးခြန္းသာ ဖတ္ရတယ္။ ေဆးရံုကုတင္ေပၚက ကေလးတေယာက္ပံုေတာ့ ၾကည့္ရတယ္။ က်ား-မ-အသက္ မသိရ။ ေနာက္ခံရာဇဝင္ မသိရ၊ မျမင္ရ၊ မစမ္းရဆိုေတာ့ မွန္းဆရေတာ့မွာပဲ။ Intussusception လို႔ အသံထြက္ခက္တဲ့ ေဆးစာလံုးနဲ႔ ေခၚတယ္။ ျမန္မာလို တေယာက္တမ်ိဳး ဘာသာျပန္ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ အူထဲကို အူဝင္ျခင္းလို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ ေရွ႕ (ေအာက္) အူထဲကို ေနာက္ (အထက္) အူကေန တိုးဝင္တာ။ ေဘးတိုက္ၾကည့္ရင္ ထပ္ေနသလို။ ျမင္လြယ္ေအာင္ေျပာရရင္ ေရဒီယိုအေပၚက အင္တာနာတိုင္လို၊ အေဝးၾကည့္ တယ္လီစကုပ္လို။ ၾကီးတာထဲကို ေသးတာကို ထိုးထည့္ႏိုင္တာမ်ိဳး။

အဲတာ အေရးေပၚခြဲစိတ္ရတာထဲကတခုျဖစ္တယ္။ အစာအိမ္ေပါက္တာ၊ အူအတက္ေပါက္တာ၊ ျပန္မဝင္ႏိုင္တဲ့ အူက်တာနဲ႔ အူပိတ္တာေတြက အေရးေပၚေတြျဖစ္တယ္။ အူပိတ္တာေတြထဲမွာ တခုဟာလည္းပါတယ္။

အဲလို အူထဲကို အူဝင္ေတာ့ အူလမ္းေၾကာင္းပိတ္လာမယ္။ အူထဲရွိတာေတြက ေအာက္ဆက္မဆင္းႏိုင္ျဖစ္လာမယ္။ ဗိုက္ေဖာင္းလာမယ္။ နာမယ္။ အန္မယ္။ ၾကာေလ အူကေရာင္လာေလ။ ပိုပိတ္ေလ။ ေသြးမေလွ်ာက္ရင္ အူအစိတ္အပိုင္း ေသသလိုျဖစ္လာမယ္။ အေရးေပၚျဖစ္တယ္။

ကေလး ၁ဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ကေန ၄ ေယာက္ထိျဖစ္တတ္တယ္။ ၅ လကေန ၉ လသားေလးေတြျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ေယာက္်ားေလးေတြက ပိုျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြမွာအျဖစ္မ်ားတယ္ဆိုေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ လူၾကီးေတြကိုပါ ခြဲေပးခဲ့ရတယ္။ ေဆးသုေတသန လုပ္ခ်ိန္မရွိေတာ့ ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ မေျပာႏိုင္ပါ။

ရုတ္တရက္ျဖစ္တယ္။ ကေလး ငိုမယ္။ ဒူးကို ရင္ပတ္ဆီဆြဲယူျပီး ငိုမယ္။ တခ်က္တခ်က္ သက္သာလာလို႔ အငိုရပ္မယ္။ ျပန္နာမယ္။ ဗိုက္ေဖာင္းလာမယ္။ အန္လာမယ္။ အန္တာမွာ စိမ္းဝါေရာက္အရည္ (သည္းေျခရည္) ပါမယ္။ ခါးတယ္။ ဝမ္းသြားရင္ ေသြးပါမယ္။ အခြ်ဲပါမယ္။ ကေလး အားနည္းလာမယ္။ ကိုယ္ပူလာႏိုင္တယ္။ ေရွာ့ရသလိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ေသြးဖိအားက်မယ္။ ႏွလံုးခုန္ ျမန္မယ္။

ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ။ မသဲကြဲပါ။ တခ်ိဳ႕ ဝမ္းပ်က္ရာကေနဆက္ျဖစ္တယ္။ အစာအိမ္တုပ္ေကြးေခၚတာမ်ိဳး။ လူၾကီးဆိုရင္ အူထဲမွာ အသားပိုရွိသလား ၾကည့္ရမယ္။

ဘယ္လိုသိႏိုင္မလဲ။ လူနာခံစားေနရတာေတြကို အေျခခံမယ္။ မ်က္စိနဲ႔ၾကည့္တာ၊ လက္နဲ႔စမ္းတာ၊ အာလ္ထြာေဆာင္း၊ ဓါတ္မွန္။

ေသခ်ာရင္ အေရးေပၚခြဲစိတ္ခန္းဝင္ရမယ္။ ခုေခတ္မွာ barium or air enema နည္းနဲ႔အရင္လုပ္ၾကတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ ေတာနယ္ေတြမွာ တာဝန္က်စဥ္က ၄-၅ ေယာက္ခြဲေပးရဘူးတယ္။ ဓါတ္မွန္ မရွိပါ။ အာလ္ထြာေဆာင္း မေပၚေသးပါ။ ေရာဂါလကၡဏာေတြဖတ္တာကိုသာ အားကိုးရတယ္။ အူေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ အူမၾကီးအစပိုင္းေနရာထဲကို အူသိမ္အဆံုးပိုင္းက ဝင္တယ္။ အူအတက္ေလးက ေအာက္မွာရွိေနတယ္။ အူသိမ္ထဲကို အူသိမ္ဝင္တာလည္း ၾကံဳရဘူးတယ္။ ဘာစက္မွမရွိေတာ့ လက္ပဲအားကိုးရတယ္။ ဗိုက္ကို ေသခ်ာၾကည့္ရင္ ခ်က္ပတ္လည္မွာ ဝက္အူေခ်ာင္းလိုသေဘာ စမ္းလို႔ရတယ္။

ဗိုက္ဖြင့္တာနဲ႔ တန္းေတြ႔တယ္။ လူနာကို ေစာေစာေတြ႔လို႔ ျမန္ျမန္ဗိုက္ဖြင့္ရင္ လူနာသာမက ဆရာဝန္ပါ ကံေကာင္းတယ္။ တိုးဝင္ေနတဲ့ အူကို ဆြဲထုတ္ယူရတယ္။ အတင္းဆြဲလို႔မရ။ အူထဲတိုးဝင္ေနတဲ့ ထိပ္ေနရာကို ဝင္ခံရတဲ့အူအျပင္ကေန ေနာက္ျပန္ထုတ္ေပးရတယ္။ ေရေႏြးဝတ္က အလြန္႔အလြန္ အသံုးက်တယ္။ အထက္ေနရာကေန ေနာက္တြန္းေပး၊ ေအာက္ကဝင္ေနတာ အသာအယာဆြဲယူ။ ဘယ္ေလာက္ဝင္ေနသလဲ သိပ္ေတာ့ မရွည္ပါ။ ကြ်တ္ထြက္တာနဲ႔ ေရေႏြးဝတ္ကပ္ေပေတာ့။ ညိဳျပာျပာျဖစ္ေနတဲ့ အူက ပန္းေရာင္းျဖစ္လာရင္ ေကာင္းျပီ။ အဝင္ခံရတဲ့အူက က်ယ္ေနတာကလြဲရင္ ဘာမွမျဖစ္ပါ။ ျပန္ျပီးေနသားက်လာမယ္။ တိုးဝင္တဲ့အူအစိတ္အပိုင္း ေရေႏြးဝတ္နဲ႔ ျပန္မေကာင္းရင္၊ ညိဳမည္းေနတာ မေပ်ာက္ရင္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့ေနရာကိုျဖတ္ျပီး ေကာင္းတာခ်င္းသာ ဆက္ေပးေပေတာ့။ ခက္ျပီ။ အခက္ၾကီးေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သံုးထပ္ခ်ဳပ္ရတယ္။ အူသိမ္ထဲကဟာေတြ အျပင္မထြက္ေစနည္းသာ သတိထားရတယ္။ အဲတာေတြက ဝမ္းျဖစ္ေတာ့မယ့္ အညစ္အေၾကးေတြ။ အူညွပ္ကိရိယာရွိရင္ အဆင္ေျပတယ္။ မရွိလည္း ၾကံရဖန္ရတယ္။ ေတာမွာက်တဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ (မဆလ) ေခတ္ကဆရာဝန္ေတြ အၾကံအဖန္ တတ္ၾကရပါတယ္။

အဲလိုလူနာခြဲေပးျပီးရင္ စိတ္အင္မတန္ေပ်ာ္တယ္။ တစ္ဆို႔ပိတ္ေနတာကို ေကာင္းေအာင္လုပ္ေပးလိုက္ရလို႔။ လမ္းေၾကာင္း မွန္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္လို႔။ အမွားျပင္ေပးခ်င္တဲ့ဝါသနာ အဲဒီကတည္းကပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ လမ္းေၾကာင္းမွန္သမွ်မွာ ပိတ္ေနတာ ဆို႔ေနတာေတြ ကင္းရွင္းပါေစသတည္း။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၁၂-၂ဝ၁၆
၂၅-၁၂-၂ဝ၁၇