A War for a Piece of Land နယ္ေျမတခုအတြက္ စစ္ပြဲ

၂၉-၈-၂ဝ၁၇ သတင္း = ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္ေနတဲ့ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ဟာ နယ္ေျမပုိင္ဆုိင္မႈျဖစ္တယ္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ကေျပာ

ကြ်န္ေတာ္ ၁၈-၇-၂ဝ၁၃ ေန႔က အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ နယူးေဒလီျမိဳ႕ ေဟာေျပာပြဲတခုမွာ နိဂံုးအျဖစ္ေျပာခဲ့ရွိပါတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံသား ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္သူ ကာနယ္ ဘီ ဟာရီရာမန္ကေန ရိုဟင္ဂ်ာအေရးဟာ ဘဂၤလားဒက္ရွ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ေနာက္ဆံုးေျခကုပ္ယူဘို႔ ၾကိဳးစားေနၾကတဲ့ အစၥလာမ္းမစ္ အစြန္းေရာက္ေတြအဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခကုပ္သစ္တခု ရေကာင္းရလာႏိုင္တယ္လို႔ ေရးပါတယ္။ သူ႔သံုးသပ္ခ်က္သာ မွန္ရင္ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္၊ ေနာက္တိုက္ပြဲဟာ ေျမေနရာကြက္အတြက္ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္ မွားပါေစလို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။

Rakhine (Myanmar) to Bodh Gaya (India) - Understanding Buddhist-Muslim Conflict
ရခိုင္ (ျမန္မာ) မွသည္ ဗုဒၶဂယာ (အိႏၵိယ) သို႔ - ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္ဆလင္ပဋိကၡ နားလည္ရေအာင္
အိႏၵိယႏိုင္ငံတကာ စင္တာ၊ နယူးေဒလီ၊ ၁၈-၇-၂ဝ၁၃

A War for a Name နာမည္တလံုးအတြက္စစ္ပြဲ
ဒီအေရးၾကီးတဲ့ေဆြးေႏြးပြဲမွာ စကားေျပာဘို႔ ဖိတ္ၾကားတဲ့အတြက္ India Foundation ကို အမ်ားၾကီးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သဘာပတိ မစၥတာ ခ်န္ဒန္ မစ္ထရာ၊ သံအမတ္ၾကီး ဘက္ရွ္ကာ မစ္ထရာတို႔ကို ေလးစားပါတယ္။

ရိုးရိုးသားသား ေျပာပါရေစ။ ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ဟာ ျမန္မာ-ဗုဒၶဘာသာဝင္တေယာက္ အျမင္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ဦးေႏွာက္ (အသိဥာဏ္) နဲ႔ ႏွလံုးသား တည္ရွိရာ ဗုဒၶဂယာမွာ ဗံုးေတြေဖါက္ခြဲခံရတာအတြက္ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့ေလမလားလို႔ သံသယထားခံရတဲ့တိုင္းျပည္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲတာမွန္ကန္မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ ဘာသာတရားမွာ အိႏၵိယကိုေရာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ားကိုပါ ေတာင္းပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္သူေတြ ေသေက် ပ်က္စီးခဲ့ရတာေတြအတြက္ ေနာင္တလဲရမိပါတယ္။

ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဓမၼဓိ႒ာန္က်က် သံုးသပ္ပါမယ္။ ႏိုင္ငံေရးရႈေဒါင့္ကေန ျမင္ၾကည့္မွာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အျမင္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ သံုးသပ္သူေတြနဲ႔ မီဒီယာမွာေဖၚျပေနတာေတြ ကြဲလြဲတာရွိပါလိမ့္မယ္။

ၾကမၼာဆိုးဝင္တဲ့ ဇူလိုင္
နက္ျဖန္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အာဇာနည္ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံဖခင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ေတြ ၁၉၄၇ မွာ လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္တာခံခဲ့ရတဲ့ေန႔ပါ။ ၁၉၆၂ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ဆိုတာ ပဌမဆံုး ေက်ာင္းသားေတြ သတ္ျဖစ္တာခံခဲ့ရျပီး၊ သမိုင္းဝင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အဦကိုလဲ ဒိုင္းနမိုင္းနဲ႔ ေဖါက္ခြဲတာ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီႏွစ္ ၂ဝ၁၃ မွာေတာ့ ဒီသတင္းေတြကို ဖတ္ရပါတယ္။
• 7-7-2013 Two monks injured as serial blasts rock Bodh Gaya ဗုဒၶဂယာမွာ ဗံုးေတြဆက္တိုက္ေပါက္ကြဲ။ ႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိ http://in.news.yahoo.com/two-monks-injured-serial-blasts-rock-bodh-gaya-051835488.html
• 10-7-2013 UN Chief tells Myanmar to make Rohingyas citizens ကုလေခါင္းေဆာင္မွ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏိုင္ငံသားလုပ္ေပးဘို႔ ျမန္မာကိုေျပာလိုက္ http://www.rohingyablogger.com/2013/07/un-chief-tells-myanmar-to-make.html
• 10-7-2013 Jakarta pressing Burma on Rohingya on legal rights ဂ်ာကာတာမွ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဥပေဒ ခံစားခြင့္ေတြ ေပးဘို႔ ျမန္မာကို ဖိအားေပး http://www.rohingyablogger.com/2013/07/jakarta-pressing-burma-on-rohingya.html
• 10-7-2013 Two Rohingya leaders go shopping for terror in Indonesia by Jakarta ရိုဟင္ဂ်ာ ၂ ေယာက္ အင္ဒိုနီးရွား ေစ်းဝယ္ေရာက္ http://democracyforburma.wordpress.com/2013/07/11/2-rohingya-leaders-go-shopping-for-terror-in-indonesia-by-jakarta-post-video/

ဆိုရွယ္ကြန္ယက္
မြတ္ဆလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြက ပါကစၥတန္ကေန (တြစ္တာ) သံုးတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၈ဝဝဝဝ က ေဖ့စ့္ဘြတ္ကို သံုးပါတယ္။ မိနစ္တိုင္းမွာ တင္ေနၾကတာ၊ မွတ္ခ်က္ေပးေနၾကတာေတြ ရွိေနပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္သူေတြကို အျပစ္ဖို႔ျပီး အခ်င္ခ်င္းဆိုသူေတြလဲ ဆဲေရး တိုင္းထြာေနၾကတာေတြရွိေနလို႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ဟာ အမိႈက္ထုပ္နဲ႔ တူေနပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္က ႏွစ္ေပါင္း ရာခ်ည္ျပီး အတူတူေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာမြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ ဘယ္တိုင္းျပည္ကေန လာမွန္းမသိသူေတြကို ခြဲျခားျမင္ၾကဘို႔ ရွင္းရပါတယ္။ ေနာက္ျပီး သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ အေခၚခံခ်င္သူေတြနဲ႔ အစြန္းေရာက္ ဝက္ဘ္ဆိုက္ေတြက ေဖၚျပေနတဲ့အတိုင္း လက္နက္ကိုင္ျပီး၊ အၾကမ္းဖက္ခ်င္တဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ မတူတာကိုလဲ ေျပာရပါေသးတယ္။

ျမန္မာလူမ်ိဳးသံုးသပ္သူနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ႏိုင္ငံျခားသူဇနီးတို႔ကေန မၾကာေသးခင္က ေဆာင္းပါးတခုေရးပါတယ္။ ေဒါသနဲ႔ စိုးရိမ္မႈ ကဲလြန္ေနေသာ လူမ်ိဳးစံုေနရာ ျပည္ျမန္မာလို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားျပီး သူတို႔သံုးသပ္ခ်က္ (၃) ရပ္ဟာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။
(၁) ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအၾကား အႏၲရာယ္က်ေရာက္ေနျပီလို႔ ထင္ျမင္လာေစတဲ့အခ်က္၊
(၂) နာမည္တပ္ျပီး အရွက္ရေအာင္လုပ္တဲ့ဗ်ဴဟာ အလုပ္မျဖစ္ပါ နဲ႔
(၃) ယံုၾကည့္မႈအျပည့္ရွိတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာေတြျဖစ္ပါတယ္။

ဒိအရင္မွာ ကြ်န္ေတာ္လဲ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးခဲ့ပါေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္သံုးသပ္ခ်က္မွာ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက ဘာသာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံအေပၚမွာ အႏၲရာယ္က်ေရာက္ေနျပီလို႔ ျမင္လာေၾကာင္း ထည့္ေရးခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ၂ဝ၁၂ ႏွစ္လည္က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကေနဝင္လာတဲ့ အရာေတြဟာ မေမွ်ာ္မွန္းတာေတြနဲ႔ မမွ်တတာေတြျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကို ေထာက္ျပပါတယ္။ စျဖစ္တဲ့ကာလမွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ကို ေဒသခံ မြတ္ဆလင္ေယာက္်ားေတြကအေန အုပ္စုလိုက္အဓမၼက်င့္ျပီး သတ္ျပစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသတင္းဟာ ဆက္ျဖစ္လာတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ သတင္းေတြေအာက္မွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့တယ္။ ၂၈-၅-၂ဝ၁၂ ေန႔က အုပ္စုလိုက္ အဓမၼက်င့္ျပီး သတ္ျပစ္တာခံရတဲ့ မသီတာေထြးဟာ ၁၆-၁၂-၂ဝ၁၂ ေန႔က ေဒလီမွာ အုပ္စုလိုက္အဓမၼက်င့္ခံခဲ့ရသူ အမ်ိဳးသမီးေလာက္ ကမာၻကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိတာဟာ သူမအတြက္ေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ပိုျပီးကံဆိုးေစပါတယ္။

ျပင္ပ ပေယာဂ
မၾကာေသးခင္ကစခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲေတြဟာ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေန ေလ့လာ ဆန္းစစ္မႈလုပ္ျပီး၊ တရုပ္ရဲ႕လႊမ္းမိုးလာမႈ အဆမတန္မ်ားေနျပီ၊ ဒါဟာ ႏိုင္ငံအႏၲရယ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ရာကေန စတယ္ဆိုတဲ့ ဘာတဲလ္ လင္နာေျပာတာကို သေဘာတူပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ တရုပ္လႊမ္းမိုးမႈကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွိဘို႔ အေနာက္အုပ္စု ဝင္လာႏိုင္ေအာင္ တံခါးဖြင့္လိုက္ရပါေတာ့တယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကေန တစိုက္မတ္မတ္ ေတာင္းေနခဲ့တာေတြ အကုန္ျဖစ္လာေစလိုက္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား၊ ကေလးစစ္သား၊ မီဒီယာ၊ စီးပြါးေရး အေျပာင္အလဲ၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ စတာေတြျဖစ္တယ္။

အခုတခါ အျပင္ကေနဖိအားလာျပန္ပါျပီ။ ရခိုင္မွာစတဲ့ျပႆနာနဲ႔ဆက္ျပီး လူေပါင္း (၈၈ + ၈ဝ) ၁၆၈ ဦးေသဆံုးျပီး၊ ၇၅ဝဝဝ (အစုိးရ)၊ ဒါမွမဟုတ္ ၁၂ဝဝဝဝ ေယာက္ (လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔) အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ ဒိအရင္ ၂-၅-၂ဝဝ၈ ေန႔က ျမန္မာျပည္ ေအာက္ပိုင္း ကမ္းရိုးတန္းေဒသေတြမွာ နာဂစ္ဆိုက္လံုးေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁၃ဝဝဝဝ ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ နာဂစ္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေတြစာရင္းကို (က) ၾကီးကေန (အ) အထိ ဒီလိုရွိပါတယ္။ (စာရင္း မထည့္ေတာ့ပါ။)

ေဝန္သံုးသပ္ခ်က္
၁။ နာဂစ္ဆိုက္ကလံုးအတြက္ ကူညီတဲ့အလွဴရွင္စာရင္းနဲ႔ ရခိုင္ေဒသအတြက္မွာ ကူတဲ့စာရင္း ကြဲျပားတာေတြ႔ရတယ္။ နာဂစ္မွာ လူ ၁၃ဝဝဝဝ ေသခဲ့တာမို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မြတ္ဆလင္ဦးေရ ၄% ရွိမယ္ဆိုထားလို႔၊ ေသဆံုးခဲ့ႏိုင္တဲ့ သခ်ၤာလို တြက္လို႔ရတဲ့ မြတ္ဆလင္ဦးေရဟာ ၅၂ဝဝ ျဖစ္မယ္။ ရခိုင္အျဖစ္အပ်က္မွာ အစိုးရကိန္းဂဏန္းအရ ၈၄ ေယာက္၊ ရိုဟင္ဂ်ာ အေျပာအရ ေသဆံုးရသူေပါင္း ၁ဝဝဝ ရွိတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြ မ်ားမ်ားေသဆံုးတံုးက ပင္လယ္ေကြ႔ေဒသက ႏိုင္ငံေတြဟာ ဒီေလာက္ထူးျခားျပီး မကူခဲ့ပါဘူး။ ရခိုင္အျဖစ္အပ်က္ၾကမွ ဝင္လာတဲ့ အကူအညီေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ အတြက္သာ ျဖစ္ေနတာမို႔လားလို႔ ေမးစရာရွိလာပါတယ္။၊ တနည္းအားျဖင့္ ဘာသာေရး (အစၥလာမ္) အတြက္ မဟုတ္ပဲ၊ အကူအညီလိုလို႔လဲ မဟုတ္ပဲ၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈထက္ကဲျပီး၊ နာမည္တလံုးအတြက္ျဖစ္ေနသလား။

၂။ အခ်ိန္ကြာလို႔လား။ ၂ဝ၁၂ မွာ စစ္အစိုးရစ္စစ္ မဟုတ္ေတာ့ပဲ အရင္ကထက္ေပ်ာ့တဲ့ အစိုးရျဖစ္လာလို႔ အခြင့္ေကာင္းယူ၊ ရခိုင္အေရးကို အေၾကာင္းျပဳျပီး ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို ေရွ႕တန္းတင္လာတာလား။

၃။ ရခိုင္မွာျဖစ္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးေတြ၊ သံအမတ္ၾကီးေတြ။ ထင္ရွားတဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရခိုင္ျပည္နယ္အထိ အေခါက္ေခါက္လာၾကတယ္။ ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းမွာ အေမရိကန္သံရံုး တခုတည္းသာလာတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂ဝ အတြင္း၊ သန္း ၆ဝ လူထု လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခ်ိဳးေဖါက္တာကို လွိမ့္ခံေနရတံုးမွာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္သာ လာခဲ့ပါတယ္။

၄။ စင္ျပိဳင္အစိုးရ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္အေနနဲ႔ သတိျပဳမိတာတခ်က္လဲ ေတြ႔ျပန္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနအစီရင္ခံစာ တႏွစ္တခါထြက္ရာမွာ ဂ်နီဗာနဲ႔ နယူးေယာ့ အစည္းအေဝးေတြအတြင္း ရခိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈကို တြင္တြင္ေျပာလာတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ အႏွစ္ ၂ဝ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ တခါမွာ ဦးစီးျပီး အဆိုတင္သြင္းေပးတဲ့ စပြန္ဇာႏိုင္ငံမလုပ္ခဲ့ၾကပါ။

၅။ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကေန ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဥပေဒကို ျပင္ေပးဘို႔ ခဏခဏ ေျပာေနၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ညံ့သလားေတာ့ မသိပါ၊ ကမာၻမွာ အဲဒီလို အေျပာခံရတဲ့ႏိုင္ငံဆိုတာ မရွိပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာေရးေတြ
• ဗုဒၶဘာသာ = ၉ဝ႕ဝ၄% (ျမန္မာဂ်ာနယ္တခု)၊ ၈၉% (ဝိကီပီးဒီးယား)၊
• ခရစ္ယန္ဘာသာ = ၅႕၅၅% (ျမန္မာဂ်ာနယ္တခု)၊ ၄% (ဝိကီပီးဒီးယား)၊
• အစၥလာမ္ဘာသာ = ၃႕၇၁% (ျမန္မာဂ်ာနယ္တခု)၊ ၄% (ဝိကီပီးဒီးယား)၊
• ဟိႏၵဴဘာသာ = ဝ႕၇% (ျမန္မာဂ်ာနယ္တခု)၊ ၁% (ဝိကီပီးဒီးယား)၊
• အျခားဘာသာ = ဝ႕၆၃% (ျမန္မာဂ်ာနယ္တခု)၊ ၂% (ဝိကီပီးဒီးယား)။

နာမည္တခုအတြက္ စစ္ပြဲ
ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အမည္ဟာ အျပင္မွာ အလြန္ေရပမ္းစားေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ မေျပာၾကပါ။ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာထားပါတယ္။ သူတို႔ကို ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္ေတြလို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘဂၤါလီဆိုတဲ့အသံုးအႏွဳန္း မမွန္ေၾကာင္း ကြ်န္ေတာ္စာတပုဒ္ေရးထားပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအျပင္ ကမာၻမွာေတာ့ နာမည္တလံုးဟာ၊ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြ ခံစားေနရတာအထက္ အေရးၾကီးေနသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလူေတြက ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကို တရားဝင္ အေခၚခံရဘို႔ရာ အသက္၊ ေသြးအျပင္ ေဒၚလာနဲ႔ သံတမန္လက္နက္ေတြကို အၾကီးအက်ယ္ သံုးေနၾကတယ္။ ကမာၻၾကီးကလဲ ရိုေသက်ိဳးႏြံစြာ လိုက္ပါေနတယ္။

အိုအိုင္စီအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ပါေမာကၡ အက္မဲလ္ဒင္ အစ္ရွန္ႏိုဂူကေန ျမန္မာအစိုးရကို မြတ္ဆလင္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမွန္သမွ် ဖယ္ရွားျပစ္ဘို႔၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အစြန္းေရာက္ေတြကေန လူမ်ိဳးေရးလံႈ႕ေဆာ္မႈေတြ မလုပ္ၾကေစဘို႔နဲ႔ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ ဥပေဒကေန ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္းေတာမွာ ကေလး ၂ ေယာက္ထက္ပိုမယူရ ဆိုတာဟာ ခြဲျခားဆက္ဆက္မႈျဖစ္တယ္၊ ဒါေတြအတြက္ တာဝန္ေပးလိုက္တယ္ဆိုျပီး ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံ၊ ဂ်က္ဒါျမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ရခိုင္ရိုဟင္ဂ်ာသမဂၢ ကြန္ဂရက္မွာ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သူေျပာတဲ့ေန႔ ဇူလိုင္ ၇ ရက္မွာပဲ ဗုဒၶဂယာမွာ ဗံုးေတြကြဲခဲ့ပါတယ္။ မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္ၾကီးဟာ ဗုဒၶျမတ္စြာ ပြင့္ေတာ္မူရာေနရာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကေတာ့ ဘုရားကို လုပ္ၾကံဘို႔ ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့ ေဒဝဒတ္ကိုသာသတိရၾကတယ္။

မူဂ်ာဟစ္ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ
ဗုဒၶဂယာဗံုးခြဲမႈမွာ အိႏၵိယ မူဂ်ာဟီဒင္ေတြ လက္ခ်က္လားလို႔ အိႏိၵယအစိုးရကန သံသယရွိတယ္လို႔ဆိုတာမို႔ ျမန္မာေတြက မူဂ်ာဟစ္သမိုင္းကို ရွာပါတယ္။ ဝီကီပီးဒီယားမွာ ဒီလိုေတြ႔ရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္မွာ သိသာတဲ့အေရအတြက္နဲ႔ မူဂ်ာဟီဒင္ေတြရွိတဲ့တာ ၁၉၄၉ ကတည္းကျဖစ္တယ္။ မားကက္ဆင္က ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တယ္။ မူဂ်ာဟစ္လို႔ေခၚတယ္။ အမ်ားစုက အေရွ႕ပါကစၥတန္ (ကေန႔ ဘဂၤလားဒက္ရွ္) က လူေတြသာ ျဖစ္ၾကတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ကေန ၁၉၅ဝ မွာ ႏွိမ္နင္းခဲ့လို႔ ဘဂၤလားဒက္ရွ္ကို ထြက္ေျပးၾကရတယ္။ ေကာ့စ္ဘဇားမွာ မား ကက္ဆင္အသတ္ခံရျပီး အဖြဲ႔ပါ ျပိဳကြဲသြားတယ္။ သူတို႔ကိုေမးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ေျပာလာၾကတယ္။ ရခိုင္မွာ ဆက္ရွိေနတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း ၁၉၆၂ စစ္အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ႏွိမ္နင္းေရးေတြ အေတာ္ၾကာၾကာလုပ္ရတယ္။ ၁၉၇၈ နဂါးမင္း စစ္ဆင္ေရးက နာမည္ၾကီးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ အေခၚခံလိုသူ မူဂ်ာဟစ္အဖြဲ႔ဝင္ေတြ ဘဂၤလားဒက္ရွ္ကို ထြက္ေျပးၾကရျပန္တယ္။ ရခိုင္မွာက်န္ရစ္သူေတြဟာ ဘဂၤလားဒက္ရွ္နဲ႔ မေလးရွားက မူဂ်ာဟီဒင္ေတြနဲ႔ ဆက္ေနတယ္။ အလွဴေငြေတြ ရွာတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ေရာျပီး စစ္သင္တန္းေတြေပးတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာ ကင့္ပိန္းက အေတာ္ၾကီးက်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ ရခိုင္ဘက္ကေန ေျပာတာ။ ေရးတာ၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ဘက္ကေန ေျပာတာ၊ ေရးတာေတြက ဝန္ရိုးစြန္းႏွစ္ဘက္လိုျဖစ္ေနတယ္။

လုပ္ခ်လိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာ
ဇူလိုင္လမွာ တကမာၻလံုးကေန တိုင္းမ္မဂၢဇင္း မ်က္ႏွာဖံုးဓါတ္ပံုနဲ႔ သတင္းေဆာင္းပါးကို ဖတ္ၾကရတယ္။ အဲလို လူ (အဖြဲ႔) ကို နာမည္တပ္ျပီး အရွက္ခြဲတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာကေန တင္းမာမႈေတြကို ေလွ်ာ့ေနမဲ့အစား မတူတဲ့ဘက္ေတြကို အေဝးကို ပို႔ျပစ္ရာက်ပါတယ္။

ဒိအရင္ကလဲ ဘီဘီစီကေန ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးစံုကို ေဖၚျပတဲ့ ေျမပံုတခုကို သူ႔ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ ေဖၚျပခဲ့တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေနရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔သာ ေဖၚျပထားတယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူဦးေရ စုစုေပါင္း (၂ဝ၁ဝ စာရင္းအရ) ၃၈၃၆ဝဝဝ ရွိတယ္။ လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ဘာသာေတြကေတာ့ ရခိုင္ (ဗုဒၶဘာသာ)၊ ခ်င္း (ခရစ္ယန္)၊ ကမန္ (ဗုဒၶဘာသာ + အစၥလာမ္) ေတြေနထိုင္ၾကတာျဖစ္တယ္။ ဒါကိုမေက်နပ္လို႔ ဆိုရွယ္ကြန္ယက္ေတြကေန ပြက္ေလာညံေတာ့မွ ၆-၁၁-၂ဝ၁ဝ မွာ ျပန္ျပင္ေပးတယ္။ ဒါေတာင္ေတာင္မွ ရခိုင္လို႔ စာသားျပင္ေပးေပမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဓါတ္ပံုကို ဆက္ထည့္ထားတယ္။ ဘီဘီစီရဲ႕ဒီလိုလုပ္တာဟာ မေတာ္တဆမွားတာလား၊ တမင္တကာေျခလွမ္းလား စဥ္းစားစရာျဖစ္တယ္။

နိဂံုး
အိႏၵိယႏိုင္ငံသား ျမန္မာ့အေရးသံုးသပ္သူ ကာနယ္ ဘီ ဟာရီရာမန္ကေန ရိုဟင္ဂ်ာအေရးဟာ ဘဂၤလားဒက္ရွ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ေနာက္ဆံုးေျခကုပ္ယူဘို႔ ၾကိဳးစားေနၾကတဲ့ အစၥလာမ္းမစ္အစြန္းေရာက္ေတြအဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခကုပ္သစ္တခု ရေကာင္းရလာႏိုင္တယ္လို႔ ေရးပါတယ္။ သူ႔သံုးသပ္ခ်က္သာမွန္ရင္ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္၊ ေနာက္တိုက္ပြဲဟာ ေျမေနရာကြက္အတြက္ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္ မွားပါေစလို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြဟာ ဒီေဒသတြင္းမွာေတာ့ ေပ်ာ့တဲ့ျပစ္မွတ္ေတြကို ေရြးပါတယ္။ ဗုဒၶဂယာဟာ ေပ်ာ့ယံုသာမကပါ၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈတရားနဲ႔ ျပည့္ေနတဲ့ေနရာတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဂယာကို တိုက္ခိုက္မႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္စပ္ေန-မေန ဆိုတဲ့ ဆင္ေျခက သိပ္ၾကီးမခိုင္မာလွပါ။ တကယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတလႊား ဘုရားေက်ာင္းကန္၊ ေစတီပုထိုးေတြဟာ အကာအကြယ္ရယ္လို႔ ကင္းမဲ့သေလာက္ပါ။ တိုက္ခိုက္ခ်င္ရင္ အင္မတန္လြယ္တာပါ။

အခုအေရးကိစၥမွာ ကမာၻၾကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အျပစ္ဖို႔ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလဲ ႏွစ္ဖက္လံုးက အျပစ္တင္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရေျပာရရင္ ဒီဘာသာေရးပဋိပကၡက ရပ္သြားစရာမရွိပါ။ ဗုဒၶတရားအရ ေျပာရရင္လဲ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တရားေတာ္အရ အေၾကာင္းတရားေတြကေန အက်ိဳးတရားေတြ အစဥ္မျပတ္ဆက္ျဖစ္ေနတာသာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပင္ပကေနလာတဲ့ ဖိအား၊ တြန္းအားေတြကေန ျပည္တြင္းမွာ တခါမွမၾကံဳဘူးတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘက္ကေန လံႈ႕ေဆာ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚလာေစပါေတာ့တယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒအဆိုတင္တာ၊ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ စတာေတြျဖစ္လာတယ္။ ေထာက္ခံသူေတြနဲ႔၊ ျပစ္တင္ေဝဖန္သူေတြရွိတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာတကၠသိုလ္ေတြ၊ စာသင္တိုက္ ၾကီးငယ္ေတြ၊ ဘုန္ၾကီးေက်ာင္းေတြ၊ တရားစခန္းေတြမွာ အမုန္းတရားကို သင္ၾကားပို႔ခ်တယ္ဆိုတာ လံုးဝ မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္းပါဘဲ ဘယ္ဘာသာတရားမွာမဆို ဘာသာေရး အဆံုးအမရဲ႕ တကယ့္အဆီအႏွစ္ကို လိုက္နာ က်င့္ၾကံသူအေရအတြက္ အျပည့္ရွိတာမဟုတ္ပါ။

တကယ္လို႔သာ တိုင္းျပည္အႏၲရာယ္၊ ဓမၼႏၲရာယ္လို႔ ထင္မွတ္တာက တကယ္မရွိမွန္း သိလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘာသာေရးအစြန္းထိေရာက္ေအာင္ လႈပ္ရွားမႈဆိုတာလဲ ရပ္စဲသြားမွာပါ။ ဒီလိုျဖစ္ဘို႔ရာ ကမာၻကေန ရႈတ္ေထြးလွတဲ့ ျမန္မာ့အေရးကို အမွန္အတိုင္း နားလည္မွသာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

၇-၇-၂ဝ၁၃ ဗုဒၶဂယာမွာ ဗံုးမခြဲခင္၊ ၅-၄-၂ဝ၁၃ အင္ဒိုနီးရွား ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၈ ဦး ေသဆံုးျပီး၊ ၁၅ ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ရတယ္။ ဇြန္လထဲမွာ မေလးရွားႏိုင္ငံ၊ ကြာလာလမ္ပူမွာလဲ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အနည္းဆံုး ၄ ဦးေသဆံုးခဲ့တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အိႏၵိယနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးအႏၲရာယ္ကေန ကင္းေဝးပါေစလို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။ ေက်းဇူးအမ်ားၾကီးတင္ပါတယ္။

ေလာ္ဘီနည္းနဲ႔ အၾကမ္းဖက္နည္းသံုးသူေတြဟာ နာမည္စစ္ပြဲကိုအႏိုင္ရသြားျပီး အခု နယ္ေျမတိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲေနၾကပါတယ္။ ေဆာရီး။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးအတြက္ သူတို႔နာမည္ကိုအသံုးခ်သူေတြလည္းရွိတယ္။ တိုင္းျပည္နာတယ္။ အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ တသံတည္းမတြက္ႏိုင္ၾကေသးတာ တိုင္းျပည္အတြက္မေကာင္းပါ။ ေဆာရီး။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၈-၇-၂ဝ၁၃
၂၉-၈-၂ဝ၁၇