Erysipelas အနာ
၁။ မဂၤလာပါဆရာ။ ကြၽန္မအေမအသက္က (၄၅)ႏွစ္ပါ။ အနာေတြေပါက္ေနပါတယ္ဆရာ။ အနာတခါေပါက္ရင္ ဆယ္လုံး ဆယ့္သုံးလုံးေလာက္ေပါက္ပါတယ္။ ေပါက္တဲ့ေနရာကလည္ပင္းနဲ႔လက္ကအေၾကာေပၚမွာပဲေပါက္ပါတယ္။ စေပါက္ရင္ မီးေလာင္ဖုေလးလိုကစၿပီး အနာဝက တျဖည္းျဖည္းဆီမီးခြက္ေလာက္ႀကီးလာၿပီး ဘာေဆးမွမလိမ္းပဲ ေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္။ ျပည္လဲမတည္ပါဘူးဆရာ။ ျဖစ္တာက တႏွစ္နဲ႔ေျခာက္လေလာက္ရိွပါၿပီဆရာ။ သုံးလတခါေလာက္ ေပါက္ပါတယ္ေနပူထဲမွာအလုပ္လုပ္တိုင္း ေပါက္တတ္ပါတယ္႐ွင့္။ အမွားပါရင္ခြင့္လႊတ္ပါဆရာ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ေျဖၾကားေပးပါ႐ွင့္။
၂။ ဆရာတင္တဲ့ post ကိုေတြ႔လို႔ပါ။ ဒါလဲေရယံုဘဲလားဆရာ။ ဆရာ ဘယ္ေဆးခန္းမွာထိုင္လဲခင္ဗ်ား။ လာေရာက္ ေဆြးေႏြးခ်င္လို႔ပါ။ အခု အေမက ရန္ကုန္မွာေဆးရံုတက္ေနပါတယ္။ သူအလိုလိုျဖစ္လာတာပါ။
ကြ်န္ေတာ္ ျမန္မာျပည္မွာ မေနရတာ ၂၅ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ ေရယံု မဟုတ္ပါ။ Erysipelas အနာေခၚတယ္။
Erysipelas အနာဆိုတာ beta-hemolytic group A Streptococcus bacteria ဗက္တီးရီးယားကေနျဖစ္ေစတယ္။ Staphylococcus aureus ပိုးကေနျဖစ္တာ နည္းတယ္။ မ်က္ႏွာ၊ ေျခ၊ လက္မွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ Cellulitis ေခၚ အနာထက္အေပၚယံပိုင္းမွာျဖစ္တယ္။ အေရျပားနီေနမယ္။ ေရာင္ေနမယ္။ ပူေနမယ္။ နာမယ္။ လိမ္ေမာ္ခြံနဲ႔တူတယ္။ အနားသတ္ထင္ရွားတယ္။ အထက္ၾကြတက္ေနမယ္။
၄၈ နာရီအတြင္းမွာ ကိုယ္ပူမယ္။ ခ်မ္းမယ္။ အားနည္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ အန္မယ္။ မီးေလာင္ဖူးလိုေပါက္မယ္။ ေသြးျခည္ဥလိုလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕အေရျပား ေသသြားႏိုင္တယ္။ ဆိုင္ရာတက္ေစ့ေတြေရာင္ႏိုင္တယ္။
အင္းဆက္ေကာင္ကိုက္ရာကေနျဖစ္ျဖစ္၊ သာမန္ထိလိုက္မိတာေလးကေနျဖစ္ျဖစ္ ပိုးဝင္လာရာကေန ဒီလိုအနာျဖစ္တယ္။ ကုပ္ျခစ္မိရာကေနလည္းျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ Toxaemia ေသြးထဲအဆိပ္ဝင္တာအထိျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေရျပားေအာက္ပိုင္းကို မထိခိုက္ပါ။ ျပည္တည္ပါ။ အရည္ၾကည္ထြက္မယ္။
ပဋိဇီဝေဆးေတြသံုးရတယ္။ ၁ဝ-၂ဝ ရက္အထိေပးရတယ္။ အမ်ားဆံုး ပင္နယ္စလင္ေဆးေတြကို သံုးတယ္။ Penicillins Brand names ပနယ္စလင္အုပ္စုေဆး အေရာင္းနာမည္ေတြကေတာ့ Amoxil, Amoxil Pediatric, Ampicillin Sodium, Apo-Amoxi, Apo-Amoxi Sugar-Free, Apo-Cloxi, Apo-Pen-Vk, Bactocill, Bicillin L-A, Cloxapen, Crysticillin, Dynapen, Gen-Amoxicillin, Geocillin, Med Amoxicillin, Nadopen V 200, Nadopen V 400, Nafcil, Novamoxin, Pfizerpen, Pipracil, Principen, Staphcillin, Ticar, Veetids စတာေတြ ျဖစ္တယ္။
S aureus ပိုးလို႔ထင္ရင္ေတာ့ Dicloxacillin နဲ႔ Nafcillin ေဆးေတြကိုသံုးတယ္။ Benzathine penicillin G at 2.4 MU အသားထိုးေဆး ၂-၃ ပါတ္ ၁ၾကိမ္၊ ၂ ႏွစ္အထိ ထိုးေပးဘို႔ တခ်ိဳ႕လူနာေတြအတြက္ လိုမယ္။
ပင္နယ္စလင္အုပ္စုနဲ႔မတည့္သူေတြကို Erythromycin နဲ႔ Azithromycin ေတြးေပးမယ္။ Roxithromycin + Pristinamycin ေဆး ၂ မ်ိဳးတြဲေပးတာလဲ ထိေရာက္တာေတြ႔ရတယ္။ Cephalosporins ကို သိပ္ေပးေလ့မရွိပါ။
ကုသေပးမဲ့ဆရာဝန္ကေန ေဆးအမ်ိဳးအစားေရြးပါမယ္။ ဒီအနာမ်ိဳးက ျပန္လဲျဖစ္တတ္လို႔ ၾကာရွည္ ေဆးေပးရႏိုင္တယ္။ ပါးစပ္ကေနေရာ ထိုးေဆးအေနနဲ႔ပါသံုးႏိုင္တယ္။
ျဖစ္တဲ့ေနရာကို အေပၚျမွင့္ေပးထားသင့္တယ္။ Saline wet dressings ဆားေရေႏြးနဲ႔အုပ္ေပးတာေကာင္းတယ္။ အသက္ၾကီးလြန္းသူေတြနဲ႔ ခုခံအားက်ေနသူေတြကို ေသြးေၾကာထဲေဆးထိုးနည္းသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေဆးရံုတင္ကုသဘို႔လိုမယ္။
1. Abscess ခူနာ ေခၚေသာ ျပည္တည္နာ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/04/blog-post.html
2. Boils ေမြးကြၽတ္နာ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/boils.html
3. Cellulitis (သို႔) Erysipelas အေရျပားေရာင္နာ http://doctortintswe.blogspot.com/…/cellulitis-erysipelas.h…
4. Erysipelas အနာ https://doctortintswe.blogspot.com/2015/10/erysipelas.html
5. Infections ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္းမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2016/02/infections.html
6. Injury First Aid ထိခိုက္ဒဏ္ရာျပဳစုနည္း http://doctortintswe.blogspot.com/…/04/injury-first-aid.html
7. Skin infections (Ulcer) အနာ https://doctortintswe.blogspot.com/2016/11/skin-infections-ulcer.html
8. Sterilization add-on ပိုးသန္႔ျခင္း (ေနာက္ဆက္တြဲ) http://doctortintswe.blogspot.com/…/sterilization-add-on.ht…
9. Sterilization ပိုးသန္႔ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/sterilization.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂။ ဆရာတင္တဲ့ post ကိုေတြ႔လို႔ပါ။ ဒါလဲေရယံုဘဲလားဆရာ။ ဆရာ ဘယ္ေဆးခန္းမွာထိုင္လဲခင္ဗ်ား။ လာေရာက္ ေဆြးေႏြးခ်င္လို႔ပါ။ အခု အေမက ရန္ကုန္မွာေဆးရံုတက္ေနပါတယ္။ သူအလိုလိုျဖစ္လာတာပါ။
ကြ်န္ေတာ္ ျမန္မာျပည္မွာ မေနရတာ ၂၅ ႏွစ္ရွိပါျပီ။ ေရယံု မဟုတ္ပါ။ Erysipelas အနာေခၚတယ္။
Erysipelas အနာဆိုတာ beta-hemolytic group A Streptococcus bacteria ဗက္တီးရီးယားကေနျဖစ္ေစတယ္။ Staphylococcus aureus ပိုးကေနျဖစ္တာ နည္းတယ္။ မ်က္ႏွာ၊ ေျခ၊ လက္မွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ Cellulitis ေခၚ အနာထက္အေပၚယံပိုင္းမွာျဖစ္တယ္။ အေရျပားနီေနမယ္။ ေရာင္ေနမယ္။ ပူေနမယ္။ နာမယ္။ လိမ္ေမာ္ခြံနဲ႔တူတယ္။ အနားသတ္ထင္ရွားတယ္။ အထက္ၾကြတက္ေနမယ္။
၄၈ နာရီအတြင္းမွာ ကိုယ္ပူမယ္။ ခ်မ္းမယ္။ အားနည္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ အန္မယ္။ မီးေလာင္ဖူးလိုေပါက္မယ္။ ေသြးျခည္ဥလိုလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕အေရျပား ေသသြားႏိုင္တယ္။ ဆိုင္ရာတက္ေစ့ေတြေရာင္ႏိုင္တယ္။
အင္းဆက္ေကာင္ကိုက္ရာကေနျဖစ္ျဖစ္၊ သာမန္ထိလိုက္မိတာေလးကေနျဖစ္ျဖစ္ ပိုးဝင္လာရာကေန ဒီလိုအနာျဖစ္တယ္။ ကုပ္ျခစ္မိရာကေနလည္းျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ Toxaemia ေသြးထဲအဆိပ္ဝင္တာအထိျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေရျပားေအာက္ပိုင္းကို မထိခိုက္ပါ။ ျပည္တည္ပါ။ အရည္ၾကည္ထြက္မယ္။
ပဋိဇီဝေဆးေတြသံုးရတယ္။ ၁ဝ-၂ဝ ရက္အထိေပးရတယ္။ အမ်ားဆံုး ပင္နယ္စလင္ေဆးေတြကို သံုးတယ္။ Penicillins Brand names ပနယ္စလင္အုပ္စုေဆး အေရာင္းနာမည္ေတြကေတာ့ Amoxil, Amoxil Pediatric, Ampicillin Sodium, Apo-Amoxi, Apo-Amoxi Sugar-Free, Apo-Cloxi, Apo-Pen-Vk, Bactocill, Bicillin L-A, Cloxapen, Crysticillin, Dynapen, Gen-Amoxicillin, Geocillin, Med Amoxicillin, Nadopen V 200, Nadopen V 400, Nafcil, Novamoxin, Pfizerpen, Pipracil, Principen, Staphcillin, Ticar, Veetids စတာေတြ ျဖစ္တယ္။
S aureus ပိုးလို႔ထင္ရင္ေတာ့ Dicloxacillin နဲ႔ Nafcillin ေဆးေတြကိုသံုးတယ္။ Benzathine penicillin G at 2.4 MU အသားထိုးေဆး ၂-၃ ပါတ္ ၁ၾကိမ္၊ ၂ ႏွစ္အထိ ထိုးေပးဘို႔ တခ်ိဳ႕လူနာေတြအတြက္ လိုမယ္။
ပင္နယ္စလင္အုပ္စုနဲ႔မတည့္သူေတြကို Erythromycin နဲ႔ Azithromycin ေတြးေပးမယ္။ Roxithromycin + Pristinamycin ေဆး ၂ မ်ိဳးတြဲေပးတာလဲ ထိေရာက္တာေတြ႔ရတယ္။ Cephalosporins ကို သိပ္ေပးေလ့မရွိပါ။
ကုသေပးမဲ့ဆရာဝန္ကေန ေဆးအမ်ိဳးအစားေရြးပါမယ္။ ဒီအနာမ်ိဳးက ျပန္လဲျဖစ္တတ္လို႔ ၾကာရွည္ ေဆးေပးရႏိုင္တယ္။ ပါးစပ္ကေနေရာ ထိုးေဆးအေနနဲ႔ပါသံုးႏိုင္တယ္။
ျဖစ္တဲ့ေနရာကို အေပၚျမွင့္ေပးထားသင့္တယ္။ Saline wet dressings ဆားေရေႏြးနဲ႔အုပ္ေပးတာေကာင္းတယ္။ အသက္ၾကီးလြန္းသူေတြနဲ႔ ခုခံအားက်ေနသူေတြကို ေသြးေၾကာထဲေဆးထိုးနည္းသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကို ေဆးရံုတင္ကုသဘို႔လိုမယ္။
1. Abscess ခူနာ ေခၚေသာ ျပည္တည္နာ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/…/04/blog-post.html
2. Boils ေမြးကြၽတ္နာ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/boils.html
3. Cellulitis (သို႔) Erysipelas အေရျပားေရာင္နာ http://doctortintswe.blogspot.com/…/cellulitis-erysipelas.h…
4. Erysipelas အနာ https://doctortintswe.blogspot.com/2015/10/erysipelas.html
5. Infections ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္းမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2016/02/infections.html
6. Injury First Aid ထိခိုက္ဒဏ္ရာျပဳစုနည္း http://doctortintswe.blogspot.com/…/04/injury-first-aid.html
7. Skin infections (Ulcer) အနာ https://doctortintswe.blogspot.com/2016/11/skin-infections-ulcer.html
8. Sterilization add-on ပိုးသန္႔ျခင္း (ေနာက္ဆက္တြဲ) http://doctortintswe.blogspot.com/…/sterilization-add-on.ht…
9. Sterilization ပိုးသန္႔ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/sterilization.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment