Neck Glands လည္ပင္း အက်ိတ္

၁။ ဆရာခင္ဗ်ာ ကြၽန္ေတာ္၏ သားေလး အသက္ ၁ ႏွစ္နဲ႔ ၈ လျပည့္ၿပီးပါၿပီ။ သားေလးရဲ႕ညာဘက္လည္ပင္းမွာ အက်ိတ္စိေလးလို အစိေလးစမ္းမိပါတယ္။ ေတြ႔တာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆လေလာက္ကစၿပီးေတြ႔ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ယခုအခ်ိန္ထိ ႀကီးမလာသလို မေသးသြားပါဘူး။ ႐ွိေနဆဲပါပဲ။ သားေလးရဲ႕ကိုယ္အေလးခ်ိန္က 19.2lb အရပ္က 32in ႐ွိၿပီးဖ်ားနာတာေတာ့မျဖစ္ပါဘူးဆရာ။ အျခားဘာေရာဂါမွေတာ့မျဖစ္ပါဘူးဆရာ။ လည္ပင္းကအက်ိတ္စိေလးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီးသိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ တခ်ိဳ႕က အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာေနၾကလို႔ပါ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကိုၫႊန္ၾကားေပးပါဆရာ။ ဆရာက်န္းမာခ်မ္းသာပါေစခင္ဗ်ာ။ ေလးစားစြာျဖင့္။

၂။ ဆရာ မဂၤလာပါရွင့္ သမီးက ႕႕႕႕ ျမိဳ႕ကပါ။ အေမ့အသက္က ၅၃ ႏွစ္ပါဆရာ။ အေမ့ေမးေစ့ေအာက္မွာ အက်ိတ္ေတြ႔လို႔ပါ။ သိတာေတာ့ သိပ္မၾကာေသးပါဘူးဆရာ။ အရြယ္အစားက ေလာက္စာလံုးေလာက္ရိွပါတယ္။ အက်ိတ္ေနရာက တင္းက်ပ္ၾကီး ျဖစ္ေနျပီးေတာ့ ညေနက်ရင္ ပူတယ္လို႔ေျပာပါတယ္ရွင့္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလဲ ေျပာျပေပးပါအံုးဆရာရွုင့္။ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္နဲ ့ျပသင့္လား၊ အေထြေထြနဲ႔ ျပသင့္လား၊ ကင္ဆာဆရာနဲ ့ျပသင့္လား အၾကံေပးပါအံုးဆရာ။ မ်ိဳဳးရိုးထဲမွာ ကင္ဆာေတာ့ မျဖစ္ဘူးပါဘူးရွင့္။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ပူေနလို႔ပါဆရာ။ အခုထိတာ့ စစ္ေဆးမႈမလုပ္ရေသးပါဘူးဆရာ။ ရိုေသေလးစားစြာျဖင့္။ ဆရာ အသက္ရွည္က်န္းမာပါေစ။

၃။ ညီမေလးရဲ႕ အသက္က ၂၁ ပါ။ အက်ိတ္အလုံး စစမ္းမိတာေတာ့ ၁ ပတ္ေက်ာ္ပါျပီရွင့္။ ေမးရိုးေအာက္ ေမးအိတ္ရဲ႕
ညာဘက္အျခမ္းမွာ အကိ်တ္အလုံး ၁လုံး ေပၚလာတာ မာျပီး ၾကီးလာျပီး အေရျပားအေပၚမွာမျမင္ရပဲ စမ္းၾကည့္မွ သိရပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ နာလည္းနာလာတယ္တဲ့ဆရာ။ အဲ့ဒါ ဘယ္လိုကုသရမလဲရွင့္။ ကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ႏိုင္မလား။ စိုးရိမ္ရလားရွင့္။ ညီမေလးရဲ႕ အသက္က ၂၁ အိမ္ေထာင္မရွိ အပိ်ဳအရြယ္ပါ။

၄။ ဆရာရွင့္ ကၽြန္မ သားေလးက အသက္ ၈ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ဒီေန႔မွ သတိထားမိတာက သူ႔ရဲ႕လည္ပင္းမွာ အက်ိတ္လိုမ်ိဳးေလး ၃-၄ လံုးေလာက္ အဖုေလးေတြ စမ္းမိပါတယ္။ သားငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ တီဘီ suspect ျဖစ္လို႔ ေဆး ၆ လ ေသာက္ဖူးခဲ့တယ္။ ေနာက္ျပန္စစ္ေတာ့ မရွိေတာ့ဘူးတဲ့။ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ သားက ပံုမွန္စား (နဂို အစားနည္း)၊ ကစားေတာ္ေတာ္သြက္၊ စာလိုက္ႏိုင္၊ ေဒါင့္စံု အဆင္ေျပေနပါတယ္။ ႏြားႏို႔ေတာ့ ညတိုင္းေသာက္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက အဖုအက်ိတ္ေလးေတြလားဆရာ။ ဆရာဝန္နဲ႔ သြားျပသင့္သလားရွင့္။ စိတ္ပူလို႔ပါရွင့္။ အၾကံေပးပါဦးဆရာ။

ေရာဂါေတြအေၾကာင္းေရးပါမယ္။ ေမးတဲ့သူေတြမွာ အဲတာေတြျဖစ္ေနတယ္လို႔ မထင္ၾကပါနဲ႔။ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမွသာ သိပါမယ္။

လည္ပင္းနဲ႔ ေမးေအာက္မွာ အက်ိတ္ေတြ႔ရင္ ျဖစ္ႏိုင္တာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ အဲတာက လင့္ဖ္ ေခၚ တက္ေစ့ေလးေတြ ေရာင္တာ ၾကီးတာျဖစ္တယ္။ လူတိုင္းမွာ ေသြးျပန္ရည္စနစ္ ရွိတယ္။ အေစ့ေလးေတြ တခုနဲ႔ တခု အေၾကာေတြနဲ႔ ဆက္ေနတာ။ တကုိယ္လံုးလိုလိုမွာ ရွိတာ။ စုေနတဲ့ ေနရာေတြ ရွိတယ္။ လည္ပင္းက တခုေပါ့။ ေမးေအာက္၊ ခ်ိဳင္းနဲ႔ ေပါင္ရင္းေတြမွာလည္း ရွိတယ္။ ဒီစနစ္က ခံႏိုင္အားအတြက္ အသံုးက်တယ္။ မသင့္တာတခုခုျဖစ္ရင္ ေနာက္ ဒါမ်ိဳး ထပ္မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးတာမ်ိဳးေျပာတာ။ အေစ့တခုခု ေရာင္ေနတယ္ဆိုတာ ေရာဂါတခုခု ရွိေနျပီးသားလို႔ သိႏိုင္တယ္။ ထိခိုက္မိတာ + ပိုးဝင္တာ + ကင္ဆာ တခုခုျဖစ္ႏိုင္တယ္။

သူ႔အရည္ထဲမွာ ေသြးျဖဴဥေတြ၊ အူကလာတဲ့ အရည္နဲ႔ ေသြးနီဥ နည္းနည္းပါတယ္။ ေရာဂါရေနရင္ သူ႔ထဲမွာ ပိုးေတြနဲ႔ တျခားပစၥည္း အင္တီဂ်င္ေတြပါေနလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ေသြးျပန္ေၾကာထဲ ဝင္သြားၾကတယ္။ ေဘလံုးဟာလည္း ဒါမ်ိဳးဘဲ။ အာသီးလည္း မထူးဘူး။ အေစ့ေတြထဲမွာ ေသြးျဖဥေတြက ေရာဂါပိုးေတြကိုျပီးေစႏိုင္တဲ့ ခံႏိုင္စြမ္း ထုတ္ေပးတယ္။

ေပါင္ျခံနဲ႔ ခ်ိဳင္းမွာ လကၼဝက္ေလာက္သာရွိတဲ့ တက္ေစ့ေလးေတြ ရွိေနတာေတာ့ ကိစၥမရွိပါ။ အေအးမိ-ႏွာေစးလို ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ လည္ပင္းနာ၊ အာသီးေရာင္၊ အနာျဖစ္တာနဲ႔ တြဲေနရင္ ပဋိဇီဝေဆး အရင္ဆံုးေပးမယ္။ နာတာ-ေရာင္တာ သက္သာေအာင္လည္း Ibuprofen, Paracetamol ေဆး ေပးႏိုင္တယ္။ ၂ ပတ္ေလာက္မွာ ျပန္ေကာင္းသြားမယ္။ ဆက္မၾကီးဘဲ ေသးေသးသြားလိမ့္မယ္။ ေရာင္-နာ-ၾကီး ေနတဲ့ တက္ေစ့က အထဲမွာျပည္တည္ရင္ေတာ့ ျပည္တည္နာျဖစ္လို႔ခြဲရမွာေပါ့။

တက္ေစ့ၾကီးေနယံုကေတာ့ ျပႆနာမဟုတ္ေသးပါ။ ၂ ပတ္ေက်ာ္လာျပီ၊ လူကပိန္လာတယ္၊ ညပိုင္း ေခြ်းထြက္တယ္၊ အားယုတ္လာတယ္၊ ေငြ႔ေငြ႔အဖ်ားတာရွည္မယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ တီဘီအက်ိတ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၾကီးေနတဲ့အေစ့က မာေနတယ္၊ ၾကီးလာတာလည္း ျမန္မယ္၊ သူ႔အနားက အေရျပားျဖစ္ျဖစ္ ေအာက္ကိုျဖစ္ျဖစ္ ကပ္ေနလို႔ ေရြ႕-လႈတ္ မရရင္၊ အေစ့ အထက္က အေရျပားက နီ-နာလာရင္၊ လည္ပင္းအေျခ၊ ညွပ္ရိုးနား ကပ္ေနရင္၊ ေဆးစစ္ရလိမ့္မယ္။ ကင္ဆာကိုသံသယရွိရမယ္။

အေစ့ေတြ ဘာလို႔ၾကီးလာသလဲ။ ေရာဂါပိုးဝင္တာ။ ကင္ဆာ၊ Lymphoma, Leukemia ေသြးကင္ဆာ။ စံုေအာင္သာ ေရးျပတာပါ။ ေမးတဲ့သူအတြက္ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ဓါတ္ပံုထဲကသူမွာ ေရာဂါပိုးဝင္တာသာ ျဖစ္မွာပါ။ ပိုးအမ်ိဳးအစားကိုေတာ့ သိဘို႔ လိုလာျပီ။ အာဂႏၱဳလား၊ နာတာရွည္တည္းခိုေနတဲ့ေရာဂါလား ခြဲျခားရတယ္။

အာဂႏၱဳေတြက လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ႏွာေစး၊ အေရျပားအနာ၊ နဲနဲျပင္းတာေတြက တီဘီ၊ ဖန္းဂတ္စ္၊ ပါရာဆိုက္၊ ရူမတြိဳက္ အဆစ္နာ၊ လူးပတ္စ္၊ HIV ကို ေရြးထုတ္ရမယ္။ ေဆးစစ္တာ သိပ္အလွ်င္စလို လုပ္ဘို႔ မလိုပါ။ ဆရာဝန္ဆီ ေရာက္ရင္ အရင္ဆံုး ႏုတ္ေျဖ စာေမးပြဲ အစစ္ခံရမယ္။ ေသြးစစ္တာ၊ ဓါတ္မွန္ရိုက္တာ၊ CT scan လုပ္တာ၊ ေနာက္တခါလာရင္ အသားစ ျဖတ္ထုတ္စစ္ေဆးတာ လုပ္ခ်င္လုပ္မယ္။ ေဆးကုဘို႔ကေတာ့ ဓါတ္မွန္အေျဖ၊ ေသြးစစ္ခ်က္၊ အသားစျဖတ္စစ္တဲ့ ရလဒ္ေတြအေပၚ မူတည္လိမ့္မယ္။

၅။ ၁ နွစ္ ၈ လအ႐ြယ္ကေလးရဲ႕ လည္ပင္းေဘး ဘယ္/ညာမွာ အလံုးက်ိတ္ေသးေသးေလးရွိေနပါတယ္။  စမ္းၾကည့္လိုက္ရင္လည္း ေ႐ြ႕ေ႐ြ႕သြားပါတယ္ဆရာ။ အဲဒါ အႏၲရာယ္ရွိမရွိ သိပါရေစ။

တက္ေစ့ေရာင္တာျဖစ္တယ္။ အျဖစ္မ်ားတယ္။ သက္ဆိုင္တဲ့တေနရာရာမွာ ေရာင္ရမ္းတာျဖစ္လို႔ တက္ေစ့ဆီ ေရာက္ျပီးေရာင္တယ္။ သြားနာ၊ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာကေနရင္း၊ အနာေပါက္တာ၊ နားကိုက္တာ အစံုကေန ျဖစ္တယ္။ ပင္ရင္းေနရာ ေရာင္တာေပ်ာက္ေပမဲ့ တက္ေစ့က က်န္ေနတတ္တယ္။ ၾကာရင္ ေပ်ာက္တယ္။ က်န္ေနတာလဲ ရွိတတ္တယ္။ အဲလိုျဖစ္တာေတြက ပိုးေသေဆးနဲ႔ အေရာင္က်ေဆးေပးတာနဲ႔ ပိုးကင္းရွင္းသြားမယ္။ တီဘီအက်ိတ္လည္း ရွိတယ္။ အဲတာကေတာ့ ေဆးစစ္မွသာ ဟုတ္-မဟုတ္သိမယ္။ ဟုတ္လဲ ေဆးေသာက္ ေပ်ာက္တယ္။ ကေလးက ကိုယ္အေလးခ်ိန္မတက္ရင္၊ ညေခြ်းထြက္ရင္ တီဘီ စစ္သင့္တယ္။

Lymph Nodes လင့္ဖ္ႏုတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2016/10/lymphatic-system.html
TB neck gland တီဘီအက်ိတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2017/04/tb-neck-gland.html
Lymphoma (လင္ဖိုးမား) ေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/02/lymphoma.html
Neck Glands လည္ပင္း အက်ိတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2016/12/neck-glands.html
Neck Lumps လည္ပင္း အလံုးအက်ိတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2016/05/neck-lumps.html
TB neck gland တီဘီအက်ိတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2017/04/tb-neck-gland.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ