Alcohol withdrawal syndrome အရက္ျဖတ္လိုက္ရင္
- ဆရာ က်ေနာ္ အရက္အလြန္ကြၽန္ေသာက္တယ္။ အခု မေသာက္ရ႐င္ အိပ္မေပ်ာ္ဘူး။ ၿပီးရင္ လက္တုန္တယ္ ထုိင္းမွာ အလုပ္ေနရေတာ့ ေဆးဆုိင္သြား ေမးေတာ့ ဒီေဆးပဲေပးတယ္။ ဘယ္ေဆးေသာက္ရင္အဆင္ေျပမလဲဆရာ အကူညီေတာင္းတာပါ။
- အသက္ မသိပါ။
- ၂၆
စြဲေနတာတခုကို ျဖတ္ဘို႔ဆိုရင္ ကာယကံရွင္ရဲ႕ ဆႏၵဟာ အထူးကုဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အစြမ္းထက္ပိုအေရးပါတယ္။ အခုလို ေမးလာတာ တအားဝမ္းသာတယ္။ အရက္ျဖတ္ဘို႔ ေဆြမ်ိဳးမိဘေတြက ဘယ္ေလာက္လုပ္ခ်င္လုပ္ခ်င္၊ ဆရာဝန္ ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္ အရက္ေသာက္ေနသူက မလုပ္ခ်င္သ၍ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ပါ။
အရက္ျဖတ္လိုက္ရင္ ခံစားရမွာေတြဟာ အရက္ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ေသာက္ထားသလဲ ဆိုတာအေပၚ မူတည္ျပီး ခံစားရမွာေတြ အနည္း-အမ်ားျဖစ္ေစမယ္။ ေနာက္ျပီး ျဖတ္လိုက္ခ်ိန္မွာရွိေနတဲ့ အသက္၊ မ်ိဳးဗီဇနဲ႔ က်န္းမာေရး အေျခအေနအေပၚမွာလဲ မူတည္ပါေသးတယ္။
အရက္မ်ားထားသူတိုင္းမွာ Tolerance ခံႏိုင္ရည္သေဘာျဖစ္ေနတာနဲ႔ Physical dependence ရုပ္သေဘာအရ အရက္အေပၚ မွီစြဲေနတဲ့အက်င့္လဲ ရွိေနျပီျဖစ္တယ္။ အရက္ျဖတ္ခံစားရမွာရဲ႕ ပင္မအက်ိဳးဆက္ေတြဟာ ဗဟိုအာရံုေၾကာစနစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Hyper-excitable state ဆိုတဲ့ အလြန္တက္ၾကြေနတဲ့အေျခအေနကို ေရာက္ေနျပီလို႔ ေခၚတယ္။ အရက္စြဲေသာက္ထားသူေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာစနစ္ဟာ အရက္နဲ႔အံဝင္ဂြင္က် ျဖစ္ေနသလိုရွိထားလို႔ ျပန္ျပင္ဆင္ယူရေတာ့မယ္။ အာရံုေၾကာသာမက စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာလဲ သက္ေရာက္မႈေတြပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာဟာ အဆိုးေလးနဲ႔ အဆိုးၾကီးကို လဲယူရသလိုပါဘဲ၊ လဲရတာ တန္ပါတယ္။ လဲပါဗ်ာ ႕႕႕
ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
Sleep disturbances အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ Anxiety စိုးရိမ္စိတ္ျဖစ္တာဆိုတဲ့ အသင့္အတင့္ ဆိုးတာေတြကေန ဆိုးတဲ့
Delirium စိတ္ကေယာက္ကယက္ျဖစ္တာအထိျဖစ္မယ္။ Visual hallucinations မ်က္စိထဲမွာ သူမ်ားမျမင္တာေတြကို ျမင္ေနမယ္။ သိပ္ဆိုးတဲ့သူမွာ Convulsions တက္မယ္။ ခံစားရတာေတြဟာ အိပ္ယာထခ်ိန္မွာ ပိုသိသာတယ္။
စာရင္းခ်ေရးရရင္ မနည္းလွပါ။ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔ စံုေအာင္သိေစခ်င္လို႔ ခ်ေရးတာပါ။
• Anorexia အစားအေသာက္ပ်က္ျခင္း၊
• Tremors လက္တုန္၊
• Weakness အားနည္း၊
• Diarrhea ဝမ္းပ်က္၊
• Gastrointestinal upset အစာေျခလမ္းမေကာင္း၊
• Nausea and vomiting ပ်ိဳ႕-အန္၊
• Hyperthermia ကိုယ္ပူ၊
• Insomnia အိပ္မေပ်ာ္၊
• Headache ေခါင္းကိုက္၊
• Migraines မိုက္ဂရင္းေခါင္းမူး-ေခါင္းကိုက္၊
• Tachycardia ႏွလံုးခုန္ျမန္၊
• Palpitations ရင္တုန္၊
• Hypertension ေသြးတိုး၊
• Agitation စိတ္တို၊
• Anxiety and panic attacks စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေဆာက္တည္ရာမရျပဳမူျခင္း၊
• Confusion စိတ္ရႈပ္ေထြး၊
• Depersonalization ကိုယ္ႏႈတ္အမူအယာမတူျခင္း၊
• Depression စိတ္က်၊
• Derealization အစစ္အမွန္ကိုမသိျခင္း၊
• Euphoria ေကာင္းေနတယ္ဘဲ ထင္မွတ္ျခင္း၊
• Fear ေၾကာက္စိတ္၊
• Hallucinations သူမ်ား မျမင္-မၾကားတာေတြ ျမင္ၾကားျခင္း၊
• Irritability ဂနာမျငိမ္၊
• Psychosis စိတ္ေရာဂါ၊
• Rebound REM sleep အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ မ်က္လံုးအျမန္လႈပ္ျခင္း၊
• Restlessness ေဆာက္တည္ရာမရ၊
• Delirium tremens စိတ္ကေယာက္ကယက္ျဖစ္ျခင္း၊
• Seizures and death တက္ျခင္း၊ အသက္ေသဆံုးျခင္း။ (ေဆာရီး)။
ဘယ္လိုကုသသလဲ
• Benzodiazepines ေဆးေတြကိုသံုးတယ္။ Diazepam, Chlordiazepoxide နဲ႔ lorazepam ေတြျဖစ္တယ္။
• Antipsychotics စိတ္အတြက္ေဆးေတြလဲ ေပးမယ္။ Haloperidol ကိုအသံုးမ်ားတယ္။
• Anticonvulsants အတက္သက္သာေဆးေတြလဲ သံုးဘို႔လိုရင္သံုးမယ္။ Topiramate, Carbamazepine စတာေတြ သံုးတယ္။
• Baclofen ေဆးကို Diazepam အစားသံုးတာလဲ ထိေရာက္တယ္။
• Magnesium, Nitrous oxide, Flumazenil, Trazodone, Clomethiazole (Heminevrin) နဲ႔ Barbiturates ေဆးေတြကိုလဲ သံုးတယ္။
• Ethanol (အက္သေနာ) ဟာအရက္ျဖစ္ေပမဲ့ ေသြးေၾကာထဲကို နည္းနည္း အဆမွန္ထိုးေပးျပီး အရက္ရဲ႕ အဆိပ္အေတာက္ ဖယ္ရွားေရးအတြက္ သံုးႏိုင္တယ္။
• Caffeine ေကဖင္း (ေကာ္ဖိ) အေၾကာင္းေတာ့ စာတပုဒ္ေရးထားပါတယ္။
• Vitamins ဗီတာမင္ေတြကိုလဲသံုးရတယ္။ ဗီတာမင္ (ဘီ ၁) ေခၚတဲ့ Thiamine ကိုေသြးေၾကာထဲထိုးေပးတယ္။ ဘီ ၆ နဲ႔ ၁၂ ကိုပါ စားေဆးအျဖစ္ေပးသင့္တယ္။ Folic acid ေဖါလစ္အက္စစ္ကိုလဲ ေပးတယ္။
ဦးေႏွာက္နဲ႔အာရံုေၾကာအျပင္ စိတ္ပိုင္းထိခိုက္-သက္ေရာက္-ပ်က္စီးမႈေတြဟာ ၾကာေလဆိုးေလျဖစ္တဲ့အခ်က္ကို ကိုယ္တိုင္ နားလည္ဆင္ျခင္ပါ။ ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ထားခဲ့တာကို ကိုယ္တိုင္ ျပင္ယူႏိုင္ပါေစ။ သူမ်ားေတြကိုလဲ ကိုယ့္နမူနာကို ျပသႏိုင္ပါေစ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂ဝ-၅-၂ဝ၁၆
- အသက္ မသိပါ။
- ၂၆
စြဲေနတာတခုကို ျဖတ္ဘို႔ဆိုရင္ ကာယကံရွင္ရဲ႕ ဆႏၵဟာ အထူးကုဆရာဝန္ေတြရဲ႕ အစြမ္းထက္ပိုအေရးပါတယ္။ အခုလို ေမးလာတာ တအားဝမ္းသာတယ္။ အရက္ျဖတ္ဘို႔ ေဆြမ်ိဳးမိဘေတြက ဘယ္ေလာက္လုပ္ခ်င္လုပ္ခ်င္၊ ဆရာဝန္ ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္ အရက္ေသာက္ေနသူက မလုပ္ခ်င္သ၍ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ပါ။
အရက္ျဖတ္လိုက္ရင္ ခံစားရမွာေတြဟာ အရက္ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ေသာက္ထားသလဲ ဆိုတာအေပၚ မူတည္ျပီး ခံစားရမွာေတြ အနည္း-အမ်ားျဖစ္ေစမယ္။ ေနာက္ျပီး ျဖတ္လိုက္ခ်ိန္မွာရွိေနတဲ့ အသက္၊ မ်ိဳးဗီဇနဲ႔ က်န္းမာေရး အေျခအေနအေပၚမွာလဲ မူတည္ပါေသးတယ္။
အရက္မ်ားထားသူတိုင္းမွာ Tolerance ခံႏိုင္ရည္သေဘာျဖစ္ေနတာနဲ႔ Physical dependence ရုပ္သေဘာအရ အရက္အေပၚ မွီစြဲေနတဲ့အက်င့္လဲ ရွိေနျပီျဖစ္တယ္။ အရက္ျဖတ္ခံစားရမွာရဲ႕ ပင္မအက်ိဳးဆက္ေတြဟာ ဗဟိုအာရံုေၾကာစနစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Hyper-excitable state ဆိုတဲ့ အလြန္တက္ၾကြေနတဲ့အေျခအေနကို ေရာက္ေနျပီလို႔ ေခၚတယ္။ အရက္စြဲေသာက္ထားသူေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာစနစ္ဟာ အရက္နဲ႔အံဝင္ဂြင္က် ျဖစ္ေနသလိုရွိထားလို႔ ျပန္ျပင္ဆင္ယူရေတာ့မယ္။ အာရံုေၾကာသာမက စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာလဲ သက္ေရာက္မႈေတြပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာဟာ အဆိုးေလးနဲ႔ အဆိုးၾကီးကို လဲယူရသလိုပါဘဲ၊ လဲရတာ တန္ပါတယ္။ လဲပါဗ်ာ ႕႕႕
ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
Sleep disturbances အိပ္မေပ်ာ္တာ၊ Anxiety စိုးရိမ္စိတ္ျဖစ္တာဆိုတဲ့ အသင့္အတင့္ ဆိုးတာေတြကေန ဆိုးတဲ့
Delirium စိတ္ကေယာက္ကယက္ျဖစ္တာအထိျဖစ္မယ္။ Visual hallucinations မ်က္စိထဲမွာ သူမ်ားမျမင္တာေတြကို ျမင္ေနမယ္။ သိပ္ဆိုးတဲ့သူမွာ Convulsions တက္မယ္။ ခံစားရတာေတြဟာ အိပ္ယာထခ်ိန္မွာ ပိုသိသာတယ္။
စာရင္းခ်ေရးရရင္ မနည္းလွပါ။ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔ စံုေအာင္သိေစခ်င္လို႔ ခ်ေရးတာပါ။
• Anorexia အစားအေသာက္ပ်က္ျခင္း၊
• Tremors လက္တုန္၊
• Weakness အားနည္း၊
• Diarrhea ဝမ္းပ်က္၊
• Gastrointestinal upset အစာေျခလမ္းမေကာင္း၊
• Nausea and vomiting ပ်ိဳ႕-အန္၊
• Hyperthermia ကိုယ္ပူ၊
• Insomnia အိပ္မေပ်ာ္၊
• Headache ေခါင္းကိုက္၊
• Migraines မိုက္ဂရင္းေခါင္းမူး-ေခါင္းကိုက္၊
• Tachycardia ႏွလံုးခုန္ျမန္၊
• Palpitations ရင္တုန္၊
• Hypertension ေသြးတိုး၊
• Agitation စိတ္တို၊
• Anxiety and panic attacks စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေဆာက္တည္ရာမရျပဳမူျခင္း၊
• Confusion စိတ္ရႈပ္ေထြး၊
• Depersonalization ကိုယ္ႏႈတ္အမူအယာမတူျခင္း၊
• Depression စိတ္က်၊
• Derealization အစစ္အမွန္ကိုမသိျခင္း၊
• Euphoria ေကာင္းေနတယ္ဘဲ ထင္မွတ္ျခင္း၊
• Fear ေၾကာက္စိတ္၊
• Hallucinations သူမ်ား မျမင္-မၾကားတာေတြ ျမင္ၾကားျခင္း၊
• Irritability ဂနာမျငိမ္၊
• Psychosis စိတ္ေရာဂါ၊
• Rebound REM sleep အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ မ်က္လံုးအျမန္လႈပ္ျခင္း၊
• Restlessness ေဆာက္တည္ရာမရ၊
• Delirium tremens စိတ္ကေယာက္ကယက္ျဖစ္ျခင္း၊
• Seizures and death တက္ျခင္း၊ အသက္ေသဆံုးျခင္း။ (ေဆာရီး)။
ဘယ္လိုကုသသလဲ
• Benzodiazepines ေဆးေတြကိုသံုးတယ္။ Diazepam, Chlordiazepoxide နဲ႔ lorazepam ေတြျဖစ္တယ္။
• Antipsychotics စိတ္အတြက္ေဆးေတြလဲ ေပးမယ္။ Haloperidol ကိုအသံုးမ်ားတယ္။
• Anticonvulsants အတက္သက္သာေဆးေတြလဲ သံုးဘို႔လိုရင္သံုးမယ္။ Topiramate, Carbamazepine စတာေတြ သံုးတယ္။
• Baclofen ေဆးကို Diazepam အစားသံုးတာလဲ ထိေရာက္တယ္။
• Magnesium, Nitrous oxide, Flumazenil, Trazodone, Clomethiazole (Heminevrin) နဲ႔ Barbiturates ေဆးေတြကိုလဲ သံုးတယ္။
• Ethanol (အက္သေနာ) ဟာအရက္ျဖစ္ေပမဲ့ ေသြးေၾကာထဲကို နည္းနည္း အဆမွန္ထိုးေပးျပီး အရက္ရဲ႕ အဆိပ္အေတာက္ ဖယ္ရွားေရးအတြက္ သံုးႏိုင္တယ္။
• Caffeine ေကဖင္း (ေကာ္ဖိ) အေၾကာင္းေတာ့ စာတပုဒ္ေရးထားပါတယ္။
• Vitamins ဗီတာမင္ေတြကိုလဲသံုးရတယ္။ ဗီတာမင္ (ဘီ ၁) ေခၚတဲ့ Thiamine ကိုေသြးေၾကာထဲထိုးေပးတယ္။ ဘီ ၆ နဲ႔ ၁၂ ကိုပါ စားေဆးအျဖစ္ေပးသင့္တယ္။ Folic acid ေဖါလစ္အက္စစ္ကိုလဲ ေပးတယ္။
ဦးေႏွာက္နဲ႔အာရံုေၾကာအျပင္ စိတ္ပိုင္းထိခိုက္-သက္ေရာက္-ပ်က္စီးမႈေတြဟာ ၾကာေလဆိုးေလျဖစ္တဲ့အခ်က္ကို ကိုယ္တိုင္ နားလည္ဆင္ျခင္ပါ။ ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ထားခဲ့တာကို ကိုယ္တိုင္ ျပင္ယူႏိုင္ပါေစ။ သူမ်ားေတြကိုလဲ ကိုယ့္နမူနာကို ျပသႏိုင္ပါေစ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂ဝ-၅-၂ဝ၁၆
Comments
Post a Comment