Scalp Fungus ဆံပင္မိႈ

ဆရာ႐ွင့္ ကြၽန္မအသက္ ၂၇ ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္မ႐ွိဘူးပါဘူး႐ွင့္။ ဆံပင္ေတြအရမ္းကြၽတ္ၿပီး ဦးေရျပားမွာ ေဗာက္ေတြထပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ဦးေရျပားကအေရခြံေတြကအဖတ္လိုက္ေတြကိုကြာပါတယ္။ သိသိသာသာ ျဖစ္လာတာဆိုရင္ ၃ ႏွစ္ေလာက္႐ွိၿပီ႐ွင့္။ ေခါင္းေလ်္ၿပီးေနာက္တစ္ရက္ေနရင္ကို ဦးေရျပားယားၿပီး ကုတ္လိုက္ရင္ အဖတ္လိုက္ေတြကြာပါတယ္။ ေခါင္းေလ်ာ္ရည္ေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းသံုးၾကည့္ပါတယ္မရပါဘူး႐ွင္။ ေခါင္းေလ်ာ္ရည္ေတြမွာေတြပါတဲ့ chemical ေၾကာင့္ထင္လို႔ တေရာ္ကင္ပြန္းနဲ ့ေလ်ာ္ပါတယ္မရပါဘူး႐ွင့္။ လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္ဆံပင္ေျဖာင့္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာပိုဆိုးပါတယ္႐ွင့္ အခုေတာ့သီလ႐ွင္ဝတ္ၿပီးတာေၾကာင့္ ဆံပင္အတိုျဖစ္ေနတာေတာင္ ဆံပင္ေတြကြၽတ္ပါတယ္။ ဆရာရဲ႕ ringworm ဆိုတဲ့ September 5 ရက္ေန႔ကတင္တဲ့ post ကိုဖတ္မိလို႔ဒီစာကိုေရးလိုက္တာပါဆရာ။ ဆရာကျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပထားလို႔ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကြၽန္မရဲ႕ ဗဟုသုတနည္းပါးလို႔ တခ်ိဳ႕အရာေတြသိပ္နားမလည္လို႔ပါဆရာ။ ဥပမာ Tinea Capitis မွာ microsize formulation နဲ႔ ultramicrosize formulation ေတြသိပ္နားမလည္လို႔ပါ။ ေသာက္ေဆးနဲ ့စားေဆးေတြကို ဘယ္လိုေရြးခ်ယ္ရမလဲ မသိလို ့ပါ႐ွင့္။ ကြၽန္မမွာ ပန္းနာရင္ၾကပ္အခံေတာ့႐ွိပါတယ္႐ွင့္ (တခါတရံ) အသက္ ၁ဝ ႏွစ္ ၁၁ ႏွစ္ေလာက္ကေတာ့ ေလးဘက္နာျဖစ္လို ့၆ လေလာက္ေဆးေသာက္ခဲ့ရဖူးပါတယ္ တျခားေရာဂါမ်ားေတာ့မ႐ွိပါဆရာ။ ကြၽန္မနဲ႔ကိုက္ညီမယ့္ ေသာက္ေဆးႏွင့္စားေဆးကို နာမည္ႏွင့္အသံုးျပဳပံုကိုဆရာၫႊန္ၾကားေပးပါ႐ွင့္ ေလးစားစြာျဖင့္။

ဦးေရခြံ ေပြး၊ မိႈ၊ ဖန္းဂတ္စ္ေရာဂါဟာ Scalp ringworm ျဖစ္တယ္။ ကူးစက္တယ္။ ထိကိုင္တာ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါ မွ်သံုးတာေတြကေန ကူးလာတယ္။ ဘီး၊ အသံုးအေဆာင္၊ အဝတ္အစားေတြမွာ ဖန္းဂတ္စ္ရဲ႕ (စပိုး) ေတြ ၾကာၾကာ ေအာင္းေနႏိုင္ၾကတယ္။ အိမ္ေမြးအေကာင္ေတြကေနလည္း ကူးစက္လာႏိုင္တယ္။ မုတ္ဆိတ္ေမႊး၊ ကိုယ္ေမႊးေတြမွာပါ မိႈပိုးကူးစက္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဦးေရခြံမွာျဖစ္ရာကေန ကြက္ျပီးဆံပင္မေပါက္တာျဖစ္တယ္။ ဆိုးတဲ့ေဗာက္လို႔ ထင္ရတယ္။ psoriasis နဲ႔လည္းလြဲတတ္တယ္။ တခါတေလ အဲဒီေနရာမွာ ျပည္တည္နာျဖစ္လာတတ္တယ္။

Antifungal shampoo ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္လဲလာတယ္။ တရက္ျခာ၊ တပတ္ၾကာ သံုးရတယ္။ အလြယ္ဝယ္ရတာနဲ႔ ေဆးလက္မွတ္နဲ႔သာဝယ္ရတာႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ selenium sulfide နဲ႔ ketoconazole ေဆးေတြပါတယ္။ ဒီတမ်ိဳးတည္းနဲ႔ မေပ်ာက္ပါ။ စားေဆးနဲ႔တြဲရတယ္။ selenium shampoo, ketoconazole shampoo or terbinafine cream ေတြျဖစ္တယ္။ တပါတ္မွာ ၂ ခါသာလိမ္းပါ။ (စပိုး) ေတြကို ဘီးစိတ္နဲ႔ သန္႔ရွင္းပါ။ ဘီး၊ ဦးထုပ္၊ ေခါင္းစီး၊ ဆံညွပ္၊ ေခါင္းအံုးစြပ္ေတြကိုပါ ေဆးေၾကာသန္႔ရွင္းရပါမယ္။ ေခါင္းေလွ်ာ္ျပီးရင္ ဆံပင္ကို ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္လုပ္ပါ။ စိုထိုင္းေနရင္ မိႈကၾကိဳက္တယ္။ မိႈပိုးဝင္တဲ့ေနရာက ဗက္တီးရီးယားဝင္တာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ပဋိဇီဝေဆးပါလိုႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ထဲမွာ povidone ပါတာ ဗက္တီးရီးယားအတြက္ျဖစ္တယ္။ အလာဂ်ီျဖစ္စဥ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ယားမယ္၊ နီရဲမယ္။ အဲလိုျဖစ္ရင္ မိႈေသေဆးသာမက ေကာ္တီဇုန္းေဆးပါလိုမယ္။ အရပ္ေျပာေဆးနည္းေတြမွာ အာမခံခ်က္ မရွိပါ။

မိႈေဆး (၃) မ်ိဳးကို အမ်ားဆံုးသံုးတယ္။
1. Griseofulvin (ဂရစ္ဆိုဖူလ္ဘင္)၊
2. Allylamines (terbinafine) (တာဘင္နဖိုင္း) နဲ႔
3. Azoles (itraconazole, ketoconazole, fluconazole) ေဆးေတြျဖစ္တယ္။

၁။ Griseofulvin စားေဆး၊ မိႈေတြၾကီးထြာမလာေစေအာင္လုပ္တယ္။ ၄-၁၂ ပတ္ေသာက္ပါ။ Dermonorm, Fluvin, Fungivin, Geovin, Gris O.D, GrisactinForte, Grisomed, Grisoral, Grisoral-OD, Grisovin-FP, Idifulfin, Nufulvin, Ulvin, Walavin-250, Fulvicin-U/F, Grifulvin V, Gris-PEG နာမည္ေတြနဲ႔လာတယ္။ ၈-၁၂ ပါတ္အထိ ေသာက္ရတယ္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ရင္ တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္။ ငယ္ရင္ကိုယ္အေလးခ်ိန္အရ ေလွ်ာ့ေသာက္ရမယ္။ လူၾကီး 0.5-1 g/day အစာနဲ႔ေသာက္တာ ပိုေကာင္းတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး = ပ်ိဳ႕၊ အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ပါးစပ္အနာေပါက္၊ ေရငတ္၊ ေခါင္းကိုက္၊ စိတ္က်၊ အိပ္မရ၊ အားယုတ္။ အသည္းမေကာင္းရင္မေပးရပါ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မွာ မေပးရပါ။

- Onychomycosis (Fingernail) လက္သည္းမိႈ
Microsize formulation: 1000 mg/day ကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။
Ultramicrosize formulation: 660 to 750 mg/day oကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။

- Onychomycosis (Toenail) ေျခသည္းမိႈ
Microsize formulation: 1000 mg/day ကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။
Ultramicrosize formulation: 660 to 750 mg/day ကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။
Allylamines = Terbinafine (Lamisil) 250 mg/day
Terbinafine tablets ကို လက္သည္းမိႈအတြက္ တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၆ ပါတ္ေသာက္ပါ။ ကို ေျခသည္းမိႈအတြက္ တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၁၂ ပါတ္ေသာက္ပါ။ Itraconazoleနဲ႔ Fluconazole ကိုလဲသံုးႏိုင္တယ္။

- Tinea Pedis အားကစားသမားေျခေထာက္
Microsize formulation: 1000 mg/day ကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။
Ultramicrosize formulation: 660 to 750 mg/day ကို တေန႔မွာ ၂-၄ ခါခြဲေသာက္ပါ။

- Tinea Corporis ကိုယ္ခႏၶာမိႈ
Microsize formulation: 500 mg/day orally in single or 2 divided doses
Ultramicrosize formulation: 330 to 375 mg/day ကို တခါတည္း ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါခြဲေသာက္ပါ။

- Cruris ဂြ်တ္
Microsize formulation: 500 mg/day ကို တခါတည္း ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါခြဲေသာက္ပါ။
Ultramicrosize formulation: 330 to 375 mg/day ကို တခါတည္း ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါခြဲေသာက္ပါ။

- Dermatophytosis Griseofulvin (ဂရစ္ဆိုဖူလ္ဘင္) မိႈေဆး ကေလး
Microsize formulation: ၁-၂ ႏွစ္ 10 to 20 mg/kg/day ကို တခါတည္း ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါခြဲေသာက္ပါ။ 1000 mg/day ထက္မပိုရ။ ၂ ႏွစ္အထက္ 5 to 15 mg/kg/day ကို တခါတည္း ဒါမွမဟုတ္ ၂ ခါခြဲေသာက္ပါ။ 750 mg/day ထက္မပိုရ။

၂။ Allylamines စားေဆး၊ (လိုးရွင္း) လိမ္းေဆး၊ (ခရင္မ္)၊ Terbinafine ေဆးျဖစ္တယ္။ ဆိုင္မွာ Lamisil နာမည္နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ လိမ္းေဆးတခုတည္းကသိပ္မထိေရာက္လို႔ စားေဆးနဲ႔တြဲသင့္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြ ကေတာ့ ဗိုက္ေအာင့္မယ္၊ ေခါင္းကိုက္မယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရင္ မေသာက္သင့္ဘူး။ အရက္နဲ႔မတြဲသင့္ဘူး။

၃။ Azoles စားေဆးေတြက fluconazole (Diflucan) နဲ႔ itraconazole (Sporanox) ေတြရွိတယ္။ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္နဲ႔ လိမ္းေဆးက Ketoconazole (Nizoral) ျဖစ္တယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ဗိုက္ေအာင့္မယ္၊ ေခါင္းကိုက္မယ္၊ အေရျပားအနီျပင္ထြက္၊ အသည္းထိခိုက္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ေနရင္ မေသာက္သင့္ဘူး။ ၂ နာရီအတြင္းမွာ antacids ေလနာေဆးမသင့္ဘူး။ အရက္နဲ႔မတြဲသင့္ဘူး။ Ketoconazole စားေဆးကို ၃-၁၈ လအထိေသာက္ရတယ္။

Dandruff (1) ေဘာက္ (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/dandruff-1.html
Dandruff (2) ေဘာက္ (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/dandruff-2.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ