Cirrhosis Liver Prognosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ အလားအလာ
၁။ ဆရာရွင့္ ကၽြန္မအမ်ိဳးသားက အသက္(၂၇)နစ္ပါ။ အရက္ေသာက္၍ အသည္းေျခာက္ ေရဖ်ဥ္းေရာဂါျဖင့္ ဆံုးသြားတာ(၄)လရွိပါၿပီ။ ဗိုက္ေဖါက္ျခင္းမလုပ္ပါ။ ေရခန္းေဆးတလံုးသြင္းပါသည္။ သိခ်င္တာ ေရဖ်ဥ္းေရာဂါ ခံစားရသူတိုင္း အသက္ဆံုးရံႈးရလားဆရာ။ တခ်ိဳ႕ေတြကလည္း ေရာဂါေပ်ာက္သြားတဲ့သူေတြ ရွိတယ္ဆိုလို႔ပါဆရာ။ သူ႔ကိုသြင္းေပးတဲ့ေဆးပါဆရာ။
ေဆာရီး။
၂။ အေဖက အသည္းေျခာက္ေရာဂါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အရက္ေၾကာင့္ပါ။ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေတာ့ အသည္းသက္တမ္းက ၁ ႏွစ္ ၂ ႏွစ္ပဲ က်န္တယ္ေျပာပါတယ္ဆရာ။ အသည္းအစားထိုး ကုလို႔မီေသးလား သိခ်င္လို႔ပါဆရာ။ အေဖ့ေဆးမွတ္တမ္းပါ ပို႔ေပးပါတယ္ဆရာ။
လူနာ အသက္ မသိ။ စမ္းသပ္ကုသေပးေနတဲ့ဆရာဝန္က လူနာေရာဂါကို ပိုသိပါမယ္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါစာေတြ ဘေလာ့မွာ ဖတ္ႏိုင္။
အသည္းေျခာက္ေရာဂါဆိုတာ အသည္းမွာ ရာသက္ပန္အမာရြတ္ေတြျဖစ္ျပီး၊ သူ႔အလုပ္ေတြကို မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ Alcoholism အရက္၊
၂။ Chronic hepatitis B and C နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ဘီနဲ႔ စီ၊
၃။ Autoimmune hepatitis ရက္တို ေအာ္တိုအင္ျမဴး အသည္းေရာင္ျခင္း၊
၄။ Primary biliary cirrhosis and primary sclerosing cholangitis သည္းေျခလမ္းေရာဂါေတြ၊
၅။ Nonalcoholic fatty liver disease အရက္ေၾကာင့္မဟုတ္တဲ့ အသည္းအဆီဖံုးေရာဂါ၊
၆။ Hemachromatosis, Wilson’s disease, alpha-1 antitrypsin deficiency ေခၚ မက္တာေဘာလစ္ေရာဂါေတြနဲ႔
၇။ Chemicals and medications အဆိပ္သင့္ျခင္းေတြကေန ျဖစ္ေစတယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာႏိုင္တာေတြရွိတယ္။
၁။ Ascites ေရဖ်င္း၊
၂။ Variceal hemorrhage အစာမ်ိဳျပြန္ေသြးေၾကာေပါက္ျခင္း၊
၃။ Spontaneous bacterial peritonitis ဗိုက္အတြင္းဖံုးလႊာေရာင္ျခင္း၊
၄။ Hepatic encephalopathy ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း
၅။ Hepatocellular carcinoma အသည္းကင္ဆာနဲ႔
၆။ Hepatorenal syndrome ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္ျခင္းေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
ကုသနည္း
အသည္းေျခာက္တာ အရင္အတိုင္းေတာ့ ျပန္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေဆာရီး။ ပိုမဆိုးေအာင္ ဆင္ျခင္ေနရမယ္။ လိုအပ္လာရင္ အသည္းအစားထိုးရမယ္။
အသည္းေျခာက္ေနသူေတြ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ အရက္ျဖတ္ပါ။ ဆိုဒီယမ္ ေခၚ ဆားေလွ်ာ့စားပါ။ ပရိုတင္း ေလွ်ာ့စားပါ။ influenza, hepatitis A and B, and pneumococcal pneumonia ကာကြယ္ေဆးေတြထိုးထားပါ။ ဆရာဝန္ေတြသံုးတဲ့ေဆး၊ တိုင္းရင္းေဆး၊ အားေဆး၊ ဘယ္ေဆးျဖစ္ျဖစ္ ဆရာဝန္ညႊန္မွသာေသာက္ပါ။ အရက္ေသာက္မ်ားသူေတြထဲက ၁ဝ% ကေန ၂ဝ% မွာ ၁ဝ ႏွစ္ေနရင္ အသည္းေျခာက္ၾကတယ္။
အလားအလာ
အရက္ကေနဆက္ျဖစ္တဲ့လူနာ ၁ဝဝကို ေလ့လာမႈတခုလုပ္တယ္။ အသည္းအစားမထိုးၾကပါ။ ၁၅ ႏွစ္အၾကာမွာ ၉ဝ% ကြယ္လြန္သြားၾကတယ္။ ေဆာရီး။ အသည္းေရာင္ ဘီနဲ႔ စီကေနဆက္ျဖစ္တဲ့ အသည္းေျခာက္သူေတြထဲမွာ ၅ ႏွစ္အထိ အသက္ရွင္ႏွဳန္း ၇၁% ကေန ၈၅% ရွိတယ္။ Primary biliary cirrhosis အမ်ိဳးအစားေၾကာင့္ျဖစ္သူေတြ သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္ၾကတယ္။ ေနာက္ဆက္တဲြျဖစ္တဲ့ ေရဖ်င္း သို႔မဟုတ္ ေသြးအန္သူေတြမွာ အလားအလာ ဆိုးတယ္။ တဝက္ေလာက္သာ ၅ ႏွစ္ ခံတယ္။ အရက္ျဖတ္လိုက္သူေတြက အရက္ဆက္ေသာက္သူေတြထက္ ပိုျပီးေနႏိုင္ၾကတယ္။ ယူအက္စ္ေအမွာ ႏွစ္စဥ္ အသည္းေျခာက္လူနာေပါင္း ၃၁ဝဝဝ ေယာက္ ေသဆံုးေနရတယ္။ အမ်ားစုက အရက္အသည္းေရာဂါနဲ႔ စီပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ၾကတယ္။ Variceal hemorrhage အစာမ်ိဳျပြန္ကေနသေသြးယိုသူ ၅ဝ% ထက္နည္းျပီးသာ တႏွစ္အထိအသက္ရွည္တယ္။
End-stage liver disease ေခၚ အသည္းေရာဂါ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္ေနသူေတြမွာ သည္လိုေတြခံစားရမယ္။ ေသြးထြက္လြယ္မယ္။ အသားဝါမယ္။ အေရျပားယားမယ္။ အစားပ်က္မယ္။ ပ်ိဳ႕မယ္။ ကိုယ္ေရာင္မယ္။ မွတ္ဥာဏ္နဲ႔ အာရံုစိုက္ႏိုင္စြမ္းနည္းမယ္။
1. Cirrhosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (၁) https://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/cirrhosis.html
2. Cirrhosis Diet အသည္းေျခာက္ အစားအေသာက္ https://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/cirrhosis-diet.html
3. Primary biliary cirrhosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (၂) https://doctortintswe.blogspot.com/2017/08/primary-biliary-cirrhosis.html
4. Cirrhosis Liver Prognosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ အလားအလာ https://doctortintswe.blogspot.com/2018/01/cirrhosis-liver-prognosis.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၃-၁-၂ဝ၁၈
၂၆-၂-၂ဝ၁၈
ေဆာရီး။
၂။ အေဖက အသည္းေျခာက္ေရာဂါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အရက္ေၾကာင့္ပါ။ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေတာ့ အသည္းသက္တမ္းက ၁ ႏွစ္ ၂ ႏွစ္ပဲ က်န္တယ္ေျပာပါတယ္ဆရာ။ အသည္းအစားထိုး ကုလို႔မီေသးလား သိခ်င္လို႔ပါဆရာ။ အေဖ့ေဆးမွတ္တမ္းပါ ပို႔ေပးပါတယ္ဆရာ။
လူနာ အသက္ မသိ။ စမ္းသပ္ကုသေပးေနတဲ့ဆရာဝန္က လူနာေရာဂါကို ပိုသိပါမယ္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါစာေတြ ဘေလာ့မွာ ဖတ္ႏိုင္။
အသည္းေျခာက္ေရာဂါဆိုတာ အသည္းမွာ ရာသက္ပန္အမာရြတ္ေတြျဖစ္ျပီး၊ သူ႔အလုပ္ေတြကို မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ အသည္းေျခာက္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ Alcoholism အရက္၊
၂။ Chronic hepatitis B and C နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ဘီနဲ႔ စီ၊
၃။ Autoimmune hepatitis ရက္တို ေအာ္တိုအင္ျမဴး အသည္းေရာင္ျခင္း၊
၄။ Primary biliary cirrhosis and primary sclerosing cholangitis သည္းေျခလမ္းေရာဂါေတြ၊
၅။ Nonalcoholic fatty liver disease အရက္ေၾကာင့္မဟုတ္တဲ့ အသည္းအဆီဖံုးေရာဂါ၊
၆။ Hemachromatosis, Wilson’s disease, alpha-1 antitrypsin deficiency ေခၚ မက္တာေဘာလစ္ေရာဂါေတြနဲ႔
၇။ Chemicals and medications အဆိပ္သင့္ျခင္းေတြကေန ျဖစ္ေစတယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာႏိုင္တာေတြရွိတယ္။
၁။ Ascites ေရဖ်င္း၊
၂။ Variceal hemorrhage အစာမ်ိဳျပြန္ေသြးေၾကာေပါက္ျခင္း၊
၃။ Spontaneous bacterial peritonitis ဗိုက္အတြင္းဖံုးလႊာေရာင္ျခင္း၊
၄။ Hepatic encephalopathy ဦးေႏွာက္ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း
၅။ Hepatocellular carcinoma အသည္းကင္ဆာနဲ႔
၆။ Hepatorenal syndrome ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္ျခင္းေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။
ကုသနည္း
အသည္းေျခာက္တာ အရင္အတိုင္းေတာ့ ျပန္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ပါ။ ေဆာရီး။ ပိုမဆိုးေအာင္ ဆင္ျခင္ေနရမယ္။ လိုအပ္လာရင္ အသည္းအစားထိုးရမယ္။
အသည္းေျခာက္ေနသူေတြ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ အရက္ျဖတ္ပါ။ ဆိုဒီယမ္ ေခၚ ဆားေလွ်ာ့စားပါ။ ပရိုတင္း ေလွ်ာ့စားပါ။ influenza, hepatitis A and B, and pneumococcal pneumonia ကာကြယ္ေဆးေတြထိုးထားပါ။ ဆရာဝန္ေတြသံုးတဲ့ေဆး၊ တိုင္းရင္းေဆး၊ အားေဆး၊ ဘယ္ေဆးျဖစ္ျဖစ္ ဆရာဝန္ညႊန္မွသာေသာက္ပါ။ အရက္ေသာက္မ်ားသူေတြထဲက ၁ဝ% ကေန ၂ဝ% မွာ ၁ဝ ႏွစ္ေနရင္ အသည္းေျခာက္ၾကတယ္။
အလားအလာ
အရက္ကေနဆက္ျဖစ္တဲ့လူနာ ၁ဝဝကို ေလ့လာမႈတခုလုပ္တယ္။ အသည္းအစားမထိုးၾကပါ။ ၁၅ ႏွစ္အၾကာမွာ ၉ဝ% ကြယ္လြန္သြားၾကတယ္။ ေဆာရီး။ အသည္းေရာင္ ဘီနဲ႔ စီကေနဆက္ျဖစ္တဲ့ အသည္းေျခာက္သူေတြထဲမွာ ၅ ႏွစ္အထိ အသက္ရွင္ႏွဳန္း ၇၁% ကေန ၈၅% ရွိတယ္။ Primary biliary cirrhosis အမ်ိဳးအစားေၾကာင့္ျဖစ္သူေတြ သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္ၾကတယ္။ ေနာက္ဆက္တဲြျဖစ္တဲ့ ေရဖ်င္း သို႔မဟုတ္ ေသြးအန္သူေတြမွာ အလားအလာ ဆိုးတယ္။ တဝက္ေလာက္သာ ၅ ႏွစ္ ခံတယ္။ အရက္ျဖတ္လိုက္သူေတြက အရက္ဆက္ေသာက္သူေတြထက္ ပိုျပီးေနႏိုင္ၾကတယ္။ ယူအက္စ္ေအမွာ ႏွစ္စဥ္ အသည္းေျခာက္လူနာေပါင္း ၃၁ဝဝဝ ေယာက္ ေသဆံုးေနရတယ္။ အမ်ားစုက အရက္အသည္းေရာဂါနဲ႔ စီပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ၾကတယ္။ Variceal hemorrhage အစာမ်ိဳျပြန္ကေနသေသြးယိုသူ ၅ဝ% ထက္နည္းျပီးသာ တႏွစ္အထိအသက္ရွည္တယ္။
End-stage liver disease ေခၚ အသည္းေရာဂါ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ျဖစ္ေနသူေတြမွာ သည္လိုေတြခံစားရမယ္။ ေသြးထြက္လြယ္မယ္။ အသားဝါမယ္။ အေရျပားယားမယ္။ အစားပ်က္မယ္။ ပ်ိဳ႕မယ္။ ကိုယ္ေရာင္မယ္။ မွတ္ဥာဏ္နဲ႔ အာရံုစိုက္ႏိုင္စြမ္းနည္းမယ္။
1. Cirrhosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (၁) https://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/cirrhosis.html
2. Cirrhosis Diet အသည္းေျခာက္ အစားအေသာက္ https://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/cirrhosis-diet.html
3. Primary biliary cirrhosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (၂) https://doctortintswe.blogspot.com/2017/08/primary-biliary-cirrhosis.html
4. Cirrhosis Liver Prognosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ အလားအလာ https://doctortintswe.blogspot.com/2018/01/cirrhosis-liver-prognosis.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၃-၁-၂ဝ၁၈
၂၆-၂-၂ဝ၁၈
Comments
Post a Comment