First Do No Harm ဒုကၡမေရာက္ပါေစႏွင့္

ဆရာဝန္ျဖစ္လာသူတိုင္းက ဟစ္ပိုခေရးတီးစ္ပဋိညာဥ္ကို ရြတ္ဆိုျပီး လိုက္နာေစာင့္ထိန္းပါမယ္လို႔ ဂတိျပဳၾကရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္လို အေဝးေရာက္ဘြဲ႔ယူသူေတြကလည္း ပါးစပ္က မဆိုေပမဲ့ လိုက္နာေစာင့္ထိန္းၾကရပါတယ္။

Hippocratic Oath ဟစ္ပိုခေရးတီးစ္ ပဋိညာဥ္

ကြ်ႏ္ုပ္၏ ေဆးပညာသည္ လူတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြါးအတြက္ အသံုးခ်ပါမည္ကို ကတိေပးပါသည္။ လူနာသည္ ပဌမ ဦးစားေပး ျဖစ္သည္။ သူတို႔ေျပာသည္ကုိ နားေထာင္၍ တတ္စြမ္းသေရြ႕ ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္။ ရိုးသားေသာ ကရုဏာျဖင့္ ေလးစားျခင္းကို ရယူပါမည္။

မည္သူ႔ကိုမဆို အေရးေပၚ က်န္မာေရး လိုအပ္ခ်က္ ရွိလာလွ်င္ အေကာင္းဆံုး အကူအညီေပးပါမည္။ လိုအပ္ခ်က္ မျပည့္စံုၾကေသာ ေရာဂါေဝဒနာ ရလြယ္ၾကသူမ်ား အပါအဝင္ လူနာတို႔၏ အခြင့္အေရးကို မည္သည့္ အခါမဆို ေလးစားပါမည္။

ကြ်ႏ္ုပ္၏ ပညာပိုင္းဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္အား ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးတို႔၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားမွ ကင္းပလွ်က္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး လြတ္လပ္စြာ ခ်မွတ္ပါမည္။ လူနာအတြက္ ထမ္းရြက္မႈအေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ျခင္း၊ ရာထူး တိုးျခင္းတို႔ အတြက္ လုပ္ေဆာင္မည္ မဟုတ္ပါ။

ကြ်ႏ္ုပ္သည္ လူ႔အသက္၏ အထူးအေရးပါမႈကို သိရွိပါသည္။ သို႔တေစ အသက္ဆက္လက္ ရွင္သန္ေရးဆိုသည္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၏ တခုတည္းေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္သျဖင့္ အကယ္၍ ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ရန္ လိုအပ္လာပါက ဥပေဒေၾကာင္း အရလည္းေကာင္း က်င့္ဝတ္ အရလည္းေကာင္း ညီညြတ္ေစပါမည္။

ကြ်ႏ္ုပ္သည္ အက်ိဳးမမ်ားေစေသာ-ဒုကၡေရာက္ေစေသာ-ရွင္းျပသည့္အခါ နားလည္ တတ္သိေသာလူနာမ်ားက ျငင္းဆန္ေသာ၊ ကုသမႈကို မျပဳလုပ္ပါ။ လူနာမ်ားအား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ေစရန္ လိုအပ္ေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ေပးကာ ကူညီပါမည္။

အျခားသူမ်ားအား ဒုကၡေရာက္ရန္ မရွိပါက လူနာ၏ အဆံုးအျဖတ္ကို ေလးစားလွ်က္ တတ္ႏိုင္သမွ် ရိုးသားစြာ ေျဖဆိုပါမည္။ အကယ္၍ ေတာင္းဆိုခ်က္က မျဖစ္ႏိုင္ပါက အဘယ့္ေၾကာင့္ ျငင္းရသည္ကို ရွင္းျပပါမည္။

အကယ္၍ လူနာသည္ စိတ္ခြန္အား မျပည့္မီပါက စိတ္မွန္သူမ်ားအလား ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ရန္ အားေပးပါမည္။ ကြ်ႏ္ုပ္သည္ လူနာမ်ား၏ အတြင္းေရးကိစၥမ်ားကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္းေပးပါမည္။

အကယ္၍ ထိုသို႔ လုပ္မျဖစ္ေသာ အေျခအေနရွိပါက ကြ်ႏ္ုပ္၏ အသိနည္းမႈအား ရွင္းျပပါမည္။ မိတ္ေဆြမ်ား၏ အၾကံဥာဏ္ကို ရယူပါမည္။ အမွားကို ဝန္ခံပါမည္။

ကြ်ႏ္ုပ္သည္ မိတ္ေဆြမ်ားအား အသစ္ တိုးတက္ ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားကို ေျပာျပေပးေနလွ်က္ အရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းမႈမ်ားကို ေဖၚထုတ္ကာ တိုးတက္ေစရန္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ပါမည္။

ကြ်ႏ္ုပ္သည္ လုပ္ေဖၚ ကိုင္ဖက္မ်ားအား ေလးစားသမႈျဖင့္ မိမိသိရွိ တတ္ၾကြမ္းမႈမ်ားကို မွ်ေဝ သင္ၾကားေပးပါမည္။ မိမိ၏ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း တိုးတက္လာေစရန္ တတ္ၾကြမ္း နားလည္မႈမ်ားကို အသံုးခ်သြားပါမည္။

ကြ်ႏ္ုပ္သည္ လူနာမ်ားအား က်န္းမာေရး အရင္အျမစ္မ်ားကို လူ႔အသိျဖင့္ အညီအမွ် ေဝငွေပးကမ္းပါမည္။ လူထု က်န္းမာေရး ေပၚလစီ ခ်မွတ္သူမ်ားအေပၚ အျပဳသေဘာ သက္ေရာက္ေစပါမည္။

ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္ရာ ေရာက္သည့္ ေပၚလစီမ်ားကို ဆန္႔က်င္ သြားပါမည္။ လူနာမ်ား၏ ေကာင္းက်ိဳး၊ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ ဥပေဒမ်ားကို ေျပာင္းလဲေစရန္ ၾကိဳးပမ္းပါမည္။

ဤပဋိညာဥ္ကို မက်ိဳးမေပါက္ လိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းပါက သာယာ ခ်မ္းေျမ့သည့္ ဘဝကို ရရွိလွ်က္၊ ေဆးကုသျခင္း အတတ္ျဖင့္ လူအမ်ား၏ ေလးစားမႈကို အစဥ္ရယူႏိုင္သူ ျဖစ္ပါေစေသာဝ္။

Physician, first do no harm သမားေတာ္ - ပဌမဆံုးအခ်က္က သူတပါးကို ေဘးမျဖစ္ေစနဲ႔ဆိုတာလည္း ဟစ္ပိုခေရးတီးစ္ အဆိုအမိန္႔လို႔ ယူၾကပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းဂရိစာထဲမွာေတာ့ အေထာက္အထား မေတြ႔ပါ။ ဆရာဝန္ေတြ ကိုယ့္ေၾကာင့္ ေရာဂါ မေပ်ာက္သည္ရွိပါေစ၊ ကိုယ့္ေၾကာင့္ လူနာကို ဒုကၡမေရာက္ပါေစနဲ႔။

ဆရာဝန္မဟုတ္သူမ်ားအတြက္ပါ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္လွတဲ့ အဆိုအမိန္႔တခုျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၉-၆-၂၀၂၀

Comments

Popular posts from this blog

Medical vocabulary ေဆးစာ ေဝါဟာရမ်ား (ျမန္မာ - အဂၤလိပ္)

Menoral ေဟာ္မုန္းေဆးတမ်ိဳး