Arteriosclerosis ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ
Arterial disease or arteriosclerosis ေသြးေၾကာေရာင္ျခင္းက ဘယ္လုိိ ေဆးပညာမွာသုံးတာဆုိတာေလး အဂၤလိပ္လုိ တခ်က္ေလာက္ေျပာေပးပါ ဦးဇင္းရွာၾကည့္တာေတာ့ အဲဒီလုိရတယ္ တခ်က္ေလာက္ အမွန္မမွန္ ဘယ္လုိ ေခၚတာ ဆုိတာပါ ေျပာျပေပးပါ ဒကာၾကီး။
Arteriosclerosis ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ဆိုတာ ေသြးလႊတ္ေၾကာေလးေတြ တင္းမာျပီးက်ဥ္းလာတာ။ ေအာက္စီဂ်င္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈမွာ ေႏွးေစတယ္။ သက္ဆိုင္ရာေနရာမွာ ေသြးမဝျဖစ္မယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အေရးၾကီးတယ္။
Atherosclerosis ဆိုတာက အဲဒါထဲက တခုျဖစ္တယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးကို ေရာေျပာၾကတာလည္းရွိတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံမွာ အဆီ ေခၚ ကိုလက္စေထာေတြ စုေဝးေနလို႔ျဖစ္တယ္။ Plaque လို႔ေခၚတယ္။ အဲတာကေပါက္ကြဲသြားႏိုင္တယ္။ ေသြးခဲ ျဖစ္လာမယ္။ ပိတ္သြားမယ္။ ႏွလံုးေရာဂါလို႔ဆိုႏိုင္ေပမဲ့ တျခားေနရာေတြမွာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
တျဖည္းျဖည္းျဖစ္လာတဲ့ေရာဂါ။ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လို႔ရတယ္။ ျဖစ္စမွာ ဘယ္လိုမွ မခံစားရေသး။ ေရာဂါရွိေနမွန္း မသိၾက။ ႏွလံုးမွာျဖစ္ရင္ heart attack ရမယ္။ ဦးေႏွာက္မွာျဖစ္ရင္ stroke ေခၚ ေလျဖတ္မယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ ရင္ပတ္နာမယ္။ Angina လို႔ေခၚတယ္။
ဦးေႏွာက္မွာျဖစ္ရင္ ေျခ လက္ ထံုမယ္။ အားနည္းလာမယ္။ လႈပ္ရွားလို႔ အရင္လို မေကာင္း။ စကားေျပာမေကာင္း။ မ်က္စိ ယာယီၾကည့္မေကာင္း။ မ်က္ႏွာၾကြက္သားေတြ အားနည္းမယ္။ transient ischemic attack (TIA) ေရာဂါစျပီဆိုတာ သိရမယ္။ မကုသရင္ Stroke ဆထုပ္ ေခၚ ေလျဖတ္မယ္။
ေျခလက္သြား ေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ ျဖစ္တဲ့ေျခလက္မွာ နာမယ္။ ကိုင္လို႔ လမ္းေလွ်ာက္လို႔ အရင္လိုမရျဖစ္မယ္။ ေက်ာက္ကပ္မွာျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္မယ္။ kidney failure ေခၚတယ္။
အေၾကာင္းခံမ်ား
High blood pressure ေသြးတိုးရွိျခင္း၊
High cholesterol ကိုလက္စေထာမ်ားျခင္း၊
High triglycerides အဆီတမ်ိဳးမ်ားျခင္း၊
Smoking ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊
Obesity အဝလြန္ျခင္း၊
Diabetes ဆီးခ်ိဳရွိျခင္း၊
Arthritis အဆစ္ေရာင္ျခင္း၊
Family history မိသားစုထဲမွာ အဲလိုျဖစ္ခဲ့သူရွိျခင္း၊
Lack of exercise ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္း၊
Unhealthy diet က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္မ စားသူျဖစ္ျခင္း၊
Lupus လူးပတ္စ္ေရာဂါရွိျခင္း၊
Infections ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္း ရွိသူေတြမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Complications ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ႏိုင္သည္မ်ား
Coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Carotid artery disease ဦးေခါင္းသြားေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Peripheral artery disease ေျခလက္သြားေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Chronic kidney disease နာတာရွည္ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းျခင္း၊
Aneurysms ေသြးေၾကာေပါက္ကြဲျခင္း။
Prevention ကာကြယ္နည္း
Lifestyle changes လူေနမႈပံုစံ ေျပာင္းပါ။
Quitting smoking ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။
Eating healthy foods က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္နဲ့ အစားအစာ စားေသာက္ပါ။
Exercising regularly ပံုမွန္ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။
Maintaining a healthy weight ကိုယ္အလးခ်ိန္ ခ်ပါ ထိန္းပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၁-၂-၂၀၂၀
Arteriosclerosis ေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ဆိုတာ ေသြးလႊတ္ေၾကာေလးေတြ တင္းမာျပီးက်ဥ္းလာတာ။ ေအာက္စီဂ်င္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈမွာ ေႏွးေစတယ္။ သက္ဆိုင္ရာေနရာမွာ ေသြးမဝျဖစ္မယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အေရးၾကီးတယ္။
Atherosclerosis ဆိုတာက အဲဒါထဲက တခုျဖစ္တယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးကို ေရာေျပာၾကတာလည္းရွိတယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာနံရံမွာ အဆီ ေခၚ ကိုလက္စေထာေတြ စုေဝးေနလို႔ျဖစ္တယ္။ Plaque လို႔ေခၚတယ္။ အဲတာကေပါက္ကြဲသြားႏိုင္တယ္။ ေသြးခဲ ျဖစ္လာမယ္။ ပိတ္သြားမယ္။ ႏွလံုးေရာဂါလို႔ဆိုႏိုင္ေပမဲ့ တျခားေနရာေတြမွာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
တျဖည္းျဖည္းျဖစ္လာတဲ့ေရာဂါ။ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လို႔ရတယ္။ ျဖစ္စမွာ ဘယ္လိုမွ မခံစားရေသး။ ေရာဂါရွိေနမွန္း မသိၾက။ ႏွလံုးမွာျဖစ္ရင္ heart attack ရမယ္။ ဦးေႏွာက္မွာျဖစ္ရင္ stroke ေခၚ ေလျဖတ္မယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ ရင္ပတ္နာမယ္။ Angina လို႔ေခၚတယ္။
ဦးေႏွာက္မွာျဖစ္ရင္ ေျခ လက္ ထံုမယ္။ အားနည္းလာမယ္။ လႈပ္ရွားလို႔ အရင္လို မေကာင္း။ စကားေျပာမေကာင္း။ မ်က္စိ ယာယီၾကည့္မေကာင္း။ မ်က္ႏွာၾကြက္သားေတြ အားနည္းမယ္။ transient ischemic attack (TIA) ေရာဂါစျပီဆိုတာ သိရမယ္။ မကုသရင္ Stroke ဆထုပ္ ေခၚ ေလျဖတ္မယ္။
ေျခလက္သြား ေသြးေၾကာက်ဥ္းရင္ ျဖစ္တဲ့ေျခလက္မွာ နာမယ္။ ကိုင္လို႔ လမ္းေလွ်ာက္လို႔ အရင္လိုမရျဖစ္မယ္။ ေက်ာက္ကပ္မွာျဖစ္ရင္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္မယ္။ kidney failure ေခၚတယ္။
အေၾကာင္းခံမ်ား
High blood pressure ေသြးတိုးရွိျခင္း၊
High cholesterol ကိုလက္စေထာမ်ားျခင္း၊
High triglycerides အဆီတမ်ိဳးမ်ားျခင္း၊
Smoking ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊
Obesity အဝလြန္ျခင္း၊
Diabetes ဆီးခ်ိဳရွိျခင္း၊
Arthritis အဆစ္ေရာင္ျခင္း၊
Family history မိသားစုထဲမွာ အဲလိုျဖစ္ခဲ့သူရွိျခင္း၊
Lack of exercise ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္း၊
Unhealthy diet က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္မ စားသူျဖစ္ျခင္း၊
Lupus လူးပတ္စ္ေရာဂါရွိျခင္း၊
Infections ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္း ရွိသူေတြမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
Complications ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ႏိုင္သည္မ်ား
Coronary artery disease ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Carotid artery disease ဦးေခါင္းသြားေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Peripheral artery disease ေျခလက္သြားေသြးေၾကာေရာဂါ၊
Chronic kidney disease နာတာရွည္ေက်ာက္ကပ္မေကာင္းျခင္း၊
Aneurysms ေသြးေၾကာေပါက္ကြဲျခင္း။
Prevention ကာကြယ္နည္း
Lifestyle changes လူေနမႈပံုစံ ေျပာင္းပါ။
Quitting smoking ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။
Eating healthy foods က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္နဲ့ အစားအစာ စားေသာက္ပါ။
Exercising regularly ပံုမွန္ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။
Maintaining a healthy weight ကိုယ္အလးခ်ိန္ ခ်ပါ ထိန္းပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၁-၂-၂၀၂၀
Comments
Post a Comment